Duch Polańskiego

Gwiazdy Polańskiego

Na otwarcie wystawy przyszli nie tylko fani, ale i gwiazdy Romana Polańskiego. Aktorzy Olivia Williams i Ewan McGregor grają główne role w najnowszym filmie Polańskiego "Autor Widmo", którego premiera odbyła się w piątek (12.02) na 60. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym Berlinale.

Film należy do tych, które do tej pory najbardziej się podobały berlińskiej publiczności. Trzymający w napięciu thriller polityczny jest francusko – niemiecko – brytyjską koprodukcją na podstawie bestsellerowej powieści Thomasa Harrisa pod tym samym tytułem.

W rolach głównych występuje oprócz Ewana McGregora i Olivii Williams również Pierce Brosnan. Ostatni grał rolę premiera Wielkiej Brytanii i otwarcie chwalił reżysera po premierze na Berlinale mówiąc, że praca z nim była "magiczna i niezapomniana". Brosnan nazwał Polańskiego "wspaniałym człowiekiem”, który „prowadził intensywne życie".

"Ghost Writer" opowiada o pisarzu, który otrzymuje zlecenie na pomoc w napisaniu pamiętników byłego premiera Wielkiej Brytanii i przez przypadek dowiaduje się o jego czarnej przeszłości. Wiadomo, że opowieść opiera się na kanwie przyjaźni między Harrisem i Tonny’m Blairem.

Niewielkie szanse

Polański ma już na swoim koncie dwa berlińskie Niedźwiedzie. W 1966 roku dostał Złotego Niedźwiedzia za “Matnię”, a rok wcześniej Srebrnego za “Wstręt”.

Krytycy ocenili "Ghost Writera" ("Autor Widmo") bardzo wysoko, ale raczej są zdania, że film nie ma wielkich szans na główną nagrodę. Film jest wprawdzie świetnie zrobionym thrillerem politycznym, ale ma zbyt wiele niejasności w scenariuszu.

Niewielkie szanse na niedźwiedzia daje Polańskiemu w tym roku również obecny na otwarciu berlińskiej wystawy o filmowcu niemiecki reżyser Volker Schloendorf. Jego zdaniem "Ghost jest 100-procentowym filmem Polańskiego, ale ta opowieść raczej do niego nie pasuje". Schloendorf dodał: "Thriller polityczny nie jest gatunkiem filmu, który zdobywa festiwalowe nagrody".

Idąc śladami filmowca

Wystawa o twórczości Romana Polańskiego powstawała w ścisłej kooperacji z reżyserem. Jej kuratorka Krystyna Zamysłowska z Muzeum Kinematografii w Łodzi przyznała, że filmowiec "wniósł kilka drobnych poprawek". Ekspozycja pod tytułem "Roman Polański. Aktor i Reżyser" pochodzi w głównej mierze z prywatnych zbiorów reżysera, powstała jesienią ubiegłego roku i została zaprezentowana na festiwalu filmowym w Łodzi.

Na 50 planszach i łącznie kilkuset zdjęciach można prześledzić Polańskiego w różnych rolach - począwszy od lat 50-tych, kiedy jako nastolatek zaczynał karierę aktorską w teatrze ("Syn Pułku" Walentina Katajewa, "Pokolenie" Andrzeja Wajdy), po dokumentację z planów filmowych, aż po ostatnie lata. Wśród zdjęć są ciekawe dokumenty m.in. z okresu współpracy z polskim muzykiem Krzysztofem Komedą, oraz z planów filmowych np. "Pianisty". Na wystawie jest również wiele plakatów filmów Polańskiego z różnych stron świata, m.in. z Japonii.

Reżyser jak widmo

Sam reżyser nie mógł przyjechać do Berlina, jak obiecał rok temu, w tej samej galerii, podczas wernisażu wystawy obrazów Jerzego Skolimowskiego. Obecnie Polański przebywa w areszcie domowym w Szwajcarii, po tym jak został zatrzymany w związku z oskarżeniem o pedofilię w USA.

Pierwszy asystent reżysera Ralph Remstedt przywiózł natomiast w prezencie krzesło Polańskiego z planu filmowego do galerii "Der Ort". Kuratorzy wystawy podkreślili, że ekspozycja, która powstawała przez kilkanaście miesięcy i na długo przed aresztowaniem Polańskiego w Szwajcarii, nie dotyczy życia prywatnego filmowca. "Nie chcieliśmy poruszać jego życia osobistego", powiedziała Krystyna Zamysłowska.

Zdaniem reżysera Volkera Schloendorfa niezależnie od tego, jak się skończy oskarżenie, "sprawa nie wpłynie na postrzeganie przez publiczność Polańskiego jako filmowca". "To dwa różne tory i publiczność je od siebie oddziela", powiedział.

Tajemniczy talent

Wybitny niemiecki filmowiec Volker Schloendorf skomentował wystawę o twórczości polskiego reżysera słowami: - "Od swoich pierwszych lat w kinie, kiedy jeszcze byłem w Paryżu, podziwiam Romana Polańskiego. W jego osobie skupił się chyba cały talent Europy" - Schloendorff na otwarciu ekspozycji.

Zdaniem filmowca Polański fascynuje, bo jego twórczość wyrosła z własnych doświadczeń, również tych dramatycznych. "Być może również dzięki temu", dodał Schloendorf, "Polański zachował ciekawość świata". "On spogląda na nas od samego początku ze zdziwieniem, jakby wciąż nie mógł pojąć, co i dlaczego człowiek wyprawia na tym świecie, jakby wciąż szukał odpowiedzi", dodał Schloendorf, który zna Polańskiego osobiście od 40-stu lat.

Wystawa zostanie wkrótce również pokazana w innych niemieckich miastach (m.in. w Düsseldorfie). Kuratorzy są przekonani, że na którejś z prezentacji pojawi się również reżyser.

Róża Romaniec, Berlin

red. odp.: Marcin Antosiewicz