پیشروی نیروهای شورشی به سمت غرب لیبی
۱۳۹۰ فروردین ۸, دوشنبه
عقب‌نشینی نیروهای نظامی هوادار معمر قذافی در لیبی ادامه دارد. روز دوشنبه (۲۸ مارس/۸ فروردین) نیروهای شورشی اعلام کردند که وارد شهر سرت، زادگاه معمر قذافی، شده‌اند. ولی گزارش‌های دیگری حاکی از آن است که پیشروی این نیروها در نزدیکی این شهر متوقف شده است.
در حالی که به گزارش خبرگزاری فرانسه نیروهای هوادار قذافی شهر سرت را همچنان در کنترل خود دارند، از شهر بن‌جواد واقع در ۱۴۰ کیلومتری شرق سرت، درگیری‌های سنگین نظامی میان طرفین گزارش شده است. شمار سربازان هوادار قذافی که خود را تسلیم شورشیان می‌کنند رو به افزایش است.
پیش از ظهر دوشنبه چند انفجار سهمگین شهر سرت را لرزاند. به گفته‌ی گزارشگر خبرگزاری فرانسه، جنگنده‌های نیروهای بین‌المللی بر فراز این شهر پرواز کرده‌اند و صداهای انفجار احتمالا ناشی از بمباران آن‌ها بوده است.
نیروهای شورشی در پناه حملات هوایی نیروهای بین‌المللی همچنان به پیشروی خود از شرق به سمت غرب لیبی ادامه می‌دهند. از آغاز حملات هوایی نیروهای بین‌المللی، این نیروها موفق شده‌اند از حالت تدافعی خارج شوند و به تعرض دست بزنند. شهرهای مهمی در شرق لیبی یکی پس از دیگری به تصرف این نیروها درآمده است.
به گزارش فرستنده‌ی عربی الجزیره، نیروهای هوادار سرهنگ قذافی همچنان به سمت غرب کشور در حال عقب‌نشینی هستند. این در حالی است که در بعضی از شهرها جنگ و گریز ادامه دارد. برای نمونه شهرهای مصراته و سنتان که پیش‌تر به تسخیر شورشیان درآمده بود، بار دیگر مورد هجوم نیروهای هوادار قذافی قرار گرفته است.
تلویزیون دولتی لیبی گزارش داد که شهرهای سرت و طرابلس توسط نیروهای بین‌المللی بمباران شده و در نتیجه شماری غیرنظامی جان خود را از دست داده‌اند. همچنین خبرگزاری دولتی لیبی گزارش داد که شهر سبها واقع در ۷۵۰ کیلومتری جنوب پایتخت، هدف حمله‌ی هوایی نیروهای بین‌المللی قرار گرفته است. در سبها پایگاه‌های نظامی زیادی وجود دارد و قبایل مسلح آن به معمر قذافی وفادار هستند.
قطر شورشیان را به رسمیت شناخت
قطر به عنوان نخستین کشور عربی، "شورای ملی انتقالی" شورشیان را به عنوان تنها نماینده‌ی مشروع مردم لیبی به رسمیت شناخت. این شورا از ۳۱ نماینده‌ی اپوزیسیون در شهرهای مهم کشور تشکیل شده و عملا نقش دولت شورشیان را بازی می‌کند.
پیش از قطر، فرانسه شورای ملی شورشیان را به رسمیت شناخته بود. قطر از جمله کشورهای عربی است که برای به کرسی نشاندن قطعنامه‌ی شورای امنیت در زمینه‌ی ممنوعیت پرواز بر فراز لیبی، به جامعه‌ی جهانی کمک می‌کند.
ترکیه آماده‌ی کنترل فرودگاه بنغازی
از سوی دیگر ترکیه اعلام کرد که می‌خواهد کنترل فرودگاه شهر بنغازی را که در اختیار شورشیان است برعهده گیرد تا بتواند از طریق آن کمک‌های بشردوستانه را هماهنگ کند. رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه، روز دوشنبه گفت این یکی از سه وظیفه‌ای است که ترکیه آمادگی پذیرش آن را به هم‌پیمانان خود در ناتو پیشنهاد کرده است.
خبرگزاری ترکی آنادولو به نقل از اردوغان گزارش داد که دو وظیفه‌ی دیگری که ترکیه آماده است در چارچوب عملیات ناتو برعهده گیرد، نظارت هوایی و نیز به کرسی نشاندن تحریم تسلیحاتی از طریق نیروی دریایی خود است.
افزون بر آن ترکیه اعلام آمادگی کرد که میان سرهنگ قذافی و شورشیان میانجیگری کند. رجب طیب اردوغان در گفت‌و گویی با روزنامه‌ی بریتانیایی "گاردین" گفت که اگر طرفین مخاصمه آماده‌ی گفت‌وگو باشند، ترکیه اقدامات ضرور در این رابطه را انجام خواهد داد.
انتقاد روسیه از حملات هوایی
روسیه حملات هوایی نیروهای بین‌المللی به واحدهای نظامی هوادار معمر قذافی را «دخالت نظامی غیرمجاز» خواند و از آن انتقاد کرد. به گزارش خبرگزاری تاس، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه‌ی این کشور، روز دوشنبه در مسکو گفت که پشتیبانی از شورشیان، نقض قطعنامه‌ی شورای امنیت است.
به گفته‌ی لاوروف، در کشور لیبی عملا جنگ داخلی درگرفته است، ولی در قطعنامه‌ی شورای امنیت سخنی در این باره وجود ندارد که باید به پشتیبانی یکی از طرفین متخاصم پرداخت. لاوروف بار دیگر خواهان آتش‌بس در لیبی شد.
با توجه به اختلاف‌نظری که در موضعگیری بر سر لیبی میان رهبران کرملین بوجود آمده است، لاوروف با این سخنان خود جانب ولادیمیر پوتین را گرفت. پوتین پیش‌تر حمله‌ی هوایی نیروهای بین‌المللی به لیبی را به عنوان «جنگ صلیبی» مورد نکوهش قرار داده بود، ولی دمیتری مدودیف، رئيس‌جمهوری روسیه، این سخنان پوتین را رد کرده بود.
مدودیف پیش‌تر اعلام کرده بود که مسکو آماده است در لیبی نقش میانجیگرانه برعهده گیرد. روسیه که در شورای امنیت از حق وتو برخوردار است، در جریان رای‌گیری بر سر قطعنامه‌ی مربوط به لیبی، رای ممتنع داد.
وزیران امور خارجه‌ی ۳۵ کشور جهان روز سه‌شنبه (۲۹ مارس / ۹ فروردین) در لندن گردمی‌آیند تا درباره‌ی راه‌حل‌های سیاسی و دیپلماتیک بحران لیبی رایزنی کنند.
BM/KG