ناآرامی‌های لیبی و تکانه‌های اقتصاد جهانی
۱۳۸۹ اسفند ۳, سه‌شنبه
تظاهرات و سرکوب خونین مخالفان دولت در لیبی، تاثیر مستقیم بر بازارهای نفت داشته است. روز سه‌شنبه (۲۲ فوریه/ ۳ اسفند) بهای هر بشکه نفت دریای شمال با افزایش یک دلار و ۸۶ سنت، به ۱۰۷ دلار و ۶۰ سنت رسید. بهای نفت سبد اوپک نیز از مرز ۱۰۰ دلار عبور کرد.
لیبی که از اعضای اوپک است روزانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه نفت تولید می‌کند. این کشور بعد از نیجریه، الجزایر و آنگولا، چهارمین تولید کننده بزرگ نفت در قاره آفریقا است و بخش اعظم نفت آن به اروپا صادر می‌شود. لیبی همچنین دارای ذخایر بزرگ گاز نیز هست و سالانه ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز صادر می‌کند.
تهدیدی کوچک با ابعادی بزرگ
لیبی کشوری است که قبائل هنوز نقش مهمی در آن ایفا می‌کنند. روز دوشنبه سران با نفوذ قبائل تهدید کردند در صورتی که سرکوب مخالفان همچنان ادامه یابد، ظرف ۲۴ ساعت صادرات نفت را قطع خواهند کرد.
این تهدید بسرعت تاثیر روانی بر بازارهای جهانی نفت گذاشت و باعث افزایش بهای آن شد. همزمان بهای فلزات گران‌بها نیز رو به افزایش گذاشت. بهای نقره روز دوشنبه در بازارهای جهانی به ۳۴ دلار در هر اونس رسید که از سال ۱۹۸۰ به این سو بالاترین قیمت آن بوده است. قیمت طلا نیز در شامگاه دوشنبه به ۱۴۱۰ دلار و ۶۵ سنت در هر اونس (۱ / ۳۱ گرم) رسید که صبح سه‌شنبه با کاهش ۱۰ دلاری روبرو شد.
در این بین بهای یورو در مقابل دلار بیش از یک سنت کاهش یافت. متخصصان دلیل عکس‌العمل نشان دادن بازارهای ارزی را افزایش بهای نفت و احتمال افزایش تورم در بازارهای اروپائی اعلام کردند.
بسیاری از شرکت‌ها و کنسرن‌ها اعلام کردند که کارمندان خود را از لیبی خارج خواهند کرد. این تصمیم بر بهای سهام این شرکت‌ها تاثیر گذاشت و بازارهای سهام در کشورهای اروپائی و ژاپن با کاهش روبرو شدند.
ترکیه بازنده بزرگ؟
ناآرمی‌های لیبی فعالیت‌های ۲۰۰ شرکت ترک را با دشواری روبرو کرده است. شرکت‌های ترک با قراردادهائی به میزان ۱۵ میلیارد دلار بیشتر در عرصه ساخت و ساز فعالیت دارند.
به گزارش روزنامه صباح، تاکنون ۱۴ پروژه به ارزش ۳ میلیارد دلار در جریان ناآرامی‌های مورد حمله و غارت قرار گرفته‌اند و بعضی‌از آنها نیز به آتش کشیده شده‌اند. علاوه بر این، دولت لیبی طی ناآرامی‌ها مطالبات شرکت‌های ترک به میزان یک میلیارد دلار را پرداخت نکرده است.
دولت ترکیه تاکنون در قبال اعمال خشونت از سوی رژیم معمر قذافی در برابر مخالفین موضع‌گیری نکرده ، اما اعلام کرده است ۲۵ هزار نفر از کارمندان شرکت‌های ترک را با کشتی به کشور بازمی‌گرداند.