عراق و کردستان عراق: اختلافات به کنار!

نوری المالکی، نخست‌وزیر عراق روز یکشنبه (۲ اوت) برای دیدار با مسعود بارزانی، رئیس حکومت خود مختار کردستان این کشور، وارد سلیمانیه شد. بنا به گزارش رسانه‌ها، المالکی دو روز در شمال عراق با مقامات حکومت خود مختار کردستان این کشور در مورد اختلافات گفت‌وگو خواهد کرد. محمود عثمان، یکی از نمایندگان ارشد مجلس منطقه‌ی خودگردان کردستان عراق اعلام کرد که المالکی در این سفر با جلال طالبانی، رئیس جمهور عراق و رهبر حزب اتحادیه‌ی میهنی کردستان عراق نیز مذاکره خواهد کرد. این اولین سفر نوری المالکی، پس از احراز مقام نخست وزیری این کشور در سال ۲۰۰۶ میلادی است.

تقسیم درآمد نفت

به گزارش رسانه‌ها، مسئله‌ی چگونگی تقسیم درآمدهای نفتی، یکی از مهم‌ترین نکات مورد اختلاف بین دولت مرکزی عراق و حکومت خود مختار کردستان است. قرار است نوری المالکی و مسعود بارزانی در این باره‌به بحث بپردازند. عراق شش سال پس از سقوط صدام، هنوز قانونی که بر نحوه‌ی تقسیم درآمدهای نفتی نظارت کند، تصویب نکرده است. این امر، برنامه‌های بازسازی و عمرانی این کشور را که با استفاده از درآمدهای نفتی پیاده می‌شدند، به تأخیر می‌اندازد.

کشمکش بر سر کرکوک

تعیین محدوده‌ی جغرافیائی سه استان کردستان نیز، از دیگر مسائل مورد بحث طرفین است. رسانه‌ها گزارش می‌دهند که مساحت این سه استان، حدود چهل هزار کیلومترمربع تخمین زده ‌شده است. مقامات دولت مرکزی در بغداد، اعلام کرده‌اند که کردها به دنبال حمله آمریکا به عراق، این محدوده را به هفتاد و پنج هزار کیلومتر مربع افزایش داده‌اند که از جمله، شامل استان کرکوک هم می‌شود. صدام حسین در سال‌های حکومت خود، سیاست اسکان عرب‌ها را در این منطقه دنبال کرد که مانند ترکمن‌های ساکن این محدوده، تباری کردی ندارند.

بارزانی که به‌تازگی با احراز ۷۰ درصد آراء، دوباره ‌به مقام نخست‌وزیری برگزیده شده، همواره اعلام کرده است که در نظر دارد کرکوک را به‌پایتخت حکومت خود مختار کردستان عراق تبدیل کند. بر اساس قانون اساسی عراق، تعیین تعلق کرکوک به حکومت مرکزی یا خودمختار کردستان، از راه همه‌پرسی صورت می‌گیرد. تاریخ برگزاری این همه‌پرسی،‌بارها به‌تأخیر افتاده است.

گروه شبه نظامیان "پشمرگه"

یکی دیگر از مسائلی که نخست وزیر عراق و رئیس حکومت خود مختار کردستان قرار است در این دیدار در باره‌ی آن به بحث بپردازند، موضوع موقعیت حقوقی گروه شبه نظامیان "پشمرگه" در عراق است. حضور این گروه در مرز عراق و منطقه‌ی خودمختار کردستان، اغلب به درگیری بین آن‌ها و نیروهای ارتش عراق انجامیده است.

موضع آمریکا

وزیر دفاع آمریکا، رابرت گیتس، هفته‌ی گذشته در بغداد اعلام کرد که اختلافات داخلی میان دولت خود مختار کردستان و دولت مرکزی، باید پیش از پایان مأموریت نیروهای آمریکایی در عراق حل و فصل شوند. یک ماه پیش بخشی از این نیروها از شهرهای بزرگ عراق، عقب‌نشینی کردند. قرار است کلیه‌ی نیروهای آمریکایی، تا سال ۲۰۱۱ عراق را ترک کنند.

FF/AJ