طرح مبادله سوخت ایران، تردیدها و گمانه‌زنی‌ها
۱۳۸۹ خرداد ۴, سه‌شنبه
نمایندگان کشورهای ایران، ترکیه و برزیل در روز دوشنبه (۲۴ مه / ۳ خرداد) نامه‌ای را به امضای علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، به آژانس بین‌المللی انرژی هستهای تحویل دادند . نامه درباره توافق‌نامه‌ای مربوط به سوخت هستهای است که این کشورها در ۱۷ ماه مه در حاشیه اجلاس گروه ۱۵ امضا کرده‌اند.
به گفته یک دیپلمات غربی در نیویورک این توافق‌نامه دارای یک اشکال اساسی فنی است، چون وقت کافی برای تولید سوخت را درنظر نگرفته است.
این دیپلمات به خبرنگاران گفت: «به دست آوردن این سوخت در عرض یک سال غیرممکن است. برای دستیابی به این سوخت دست کم یک سال و نیم زمان لازم است.» از این رو به نظر این دیپلمات غربی، که نمی خواست نامش در رسانه‌ها ذکر شود، این توافق‌نامه نتیجه‌بخش نخواهد بود.
این توافق صورت گرفته که ایران نیمی از ذخیره اورانیوم غنی شده با غلظت کم خود را به ترکیه بفرستد و سپس به جای آن اورانیومی تحویل گیرد با غلظت بالا به شکل میله‌های سوخت لازم برای رآکتور تحقیقاتی تهران. فرآورده‌های ایزوتوپی این رآکتور مصرف پزشکی دارد.
آمریکا درباره طرح مبادله سوخت نظر می‌دهد
ایالات متحده آمریکا در روز دوشنبه اعلام کرد که از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کپی پاسخ رسمی ایران را در مورد مبادله سوخت هستهای به وساطت ترکیه و برزیل دریافت داشته است.
فیلیپ کرالی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، به خبرنگاران گفت، آژانس بین‌المللی انرژی هستهای نظر آمریکا را در مورد نامه ایران جویا شده است. وی افزود، آمریکا هم اکنون در حال مشورت با شرکای خود است و جواب آژانس را طی هفته جاری خواهد داد.
آمریکا و دیگر دولتهای غربی به این توافق‌نامه تا کنون توجه چندانی نکرده و همچنان خواستار تشدید تحریم‌ها علیه ایران بوده‌اند.
گروه موسوم به "وین"، متشکل از آمریکا، فرانسه و روسیه در ماه اکتبر سال گذشته (۲۰۰۹) پیشنهاد داده بود که ایران بیشتر اورانیوم کم‌غنی‌شده خود را در خارج از خاک خود و از طریق روسیه و فرانسه تبدیل به سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران کند. اما دولت ایران با این پیشنهاد موافقت نکرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت که آمریکا پس از مشورت با فرانسه و روسیه به طور رسمی به نامه ایران پاسخ خواهد داد. وی گفت، موضوع مبادله هستهای دیگر ارزش خود را به صورت گذشته به عنوان اقدامی اعتمادساز از دست داده، چون ایران به عمد از ماه اکتبر گذشته میزان مواد غنی‌شده خود را دو برابر کرده است. این سخنگو افزود که آمریکا این نکته را هنگام ارزیابی نامه در نظر خواهد گرفت.
وی همچنین اشاره کرد به اینکه مشکل اصلی در مورد توافقی که میان ایران، ترکیه و برزیل صورت گرفته آن است که ایران هنوز هم از توقف غنی‌سازی اورانیوم، آن گونه که در قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل آمده، سرباز می‌زند.
تهدید: با ادامه تحریم‌ها، مبادله سوختی در میان نخواهد بود
در این میان آژانس خبری "اینترفاکس" در روز سه‌شنبه (۲۵ مه / ۴ خرداد) به نقل از محمودرضا سجادی، سفیر جمهوری اسلامی در روسیه، می‌نویسد که ایران، در صورتی که قدرتهای جهان بر سر تشدید تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی به توافق برسند، در طرح مبادله سوخت هستهای تجدیدنظر خواهد کرد.
اینترفاکس از قول سفیر ایران در روسیه می‌نویسد: «اگر تحریم‌های جدید مقرر شود، مردم ایران خواهند دانست که گروه ۵+۱ مقاصد شیطانی‌اش را پنهان و اهداف سیاسی‌اش را دنبال میکند. این ما را مجبور خواهد کرد که در توافق‌هایی که داشته‌ایم تجدید نظر کنیم.»
KG/RN