زنان در عربستان سعودی همچنان در انتظار ساده‌ترین حقوق

نظام سیاسی عربستان سعودی، فاقد قانون اساسی است. حاکمان این کشور، "شریعت" را اساس قوانین می‌دانند. شریعت، جایگاه زنان را در نظام اجتماعی این کشور تعیین کرده است.

نوع و فرم پوشش زن توسط احکام شرعی مشخص می‌شود. بر طبق آیین حاکم، زنان در عربستان سعودی فقط با پوشیدن عبای بلند به رنگ سیاه اجازه ورود به مکان‌های عمومی را دارند. اما این اجازه ورود تنها وابسته به پوشش آنها نیست، آنها زمانی می‌توانند داخل مکان‌های عمومی شوند که مردی از اعضای خانواده آنها را همراهی کند. زنان سعودی از حق رفتن به پزشک بدون همراهی و یا اجازه یکی از اعضای مرد خانواده محروم هستند.

در عمل پدر و یا همسر هر زنی حق تصمیم‌ گیری برای او را دارد. ازدواج برای زنان در این کشور تنها بر اساس نظر پدر خانواده صورت می‌گیرد. به همین دلیل پدر می‌تواند دختر ۱۲ ساله‌‌اش را به عقد یک مرد ۸۰ ساله درآورد. جلوگیری زنان از شرکت در انتخابات، که دیگر در عربستان کارکرد بسیار محدودی دارد، یکی دیگر از مسائلی است که این کشور را از دیگر کشورها متمایز میکند.

کارت‌شناسایی، ابتدایی‌ترین حق بشر

تا چند سال پیش هیچ زنی در عربستان سعودی دارای کارت شناسایی با هویت خود نبود. بلکه نام پدر و یا همسر هویت آنها را مشخص می‌کرد. اما در حال حاضر طبق قانون جدید هر زنی باید صاحب کارت شناسایی و یا گذرنامه با نام خود باشد. با وجود این هم هیج زنی نمی‌تواند بدون اجازه قیم که شامل پدر و یا همسر می‌شود، کشور را ترک کند. اما زنان سعودی می‌توانند از آغاز سال ۲۰۰۸ تنها و بدون وجود قیم اما با مجوز رسمی آنها در هتل اقامت کنند.

زنان سعودی حق رانندگی ندارند

یکی دیگر از حقوقی که زنان سعودی از آن بی‌بهره‌اند، حق رانندگی است. عربستان سعودی تنها کشوری است که به زنان حق رانندگی را نمی‌دهد. از دید مردانه حاکم، رانندگی کردن زنان نوعی گناه است.

تا سال ۱۹۹۰ رانندگی کردن زنان عملی تحریم شده از سوی جامعه به حساب می‌آمد، اما از این سال به بعد ممنوعیت رانندگی کردن زنان به شکل قانونی تصویب شد. ملک عبدالله، پادشاه عربستان، می‌گوید: " موضوع رانندگی زنان، یک موضوع اجتماعی است و این قانون، یعنی ممنوعیت رانندگی زنان، در کشور ما تغییر نخواهد کرد."

یکی از مقام‌های بلندمرتبه عربستان سعودی ممنوعیت رانندگی زنان را در کشورشان اینگونه توجیه می کند: " زنان حق ورود به مکان‌های عمومی بدون همراهی یک عضو مذکر از خانواده را ندارند. و همینچنین به دلیل ممنوعیت ارتباط با مردان نامحرم در جامعه، نمی‌توانند رانندگی کنند، زیرا به طور مثال ممکن است بر اثر یک تصادف، ارتباطی بین آنها و مرد غریبه‌ای مانند پلیس صورت گیرد."

مونیتور، تنها راه دریافت کردن تصویر و صدای استادان مرد در دانشگاه‌های زنانه

از سال ۱۹۶۶ زنان سعودی همچون مردان از حق تحصیل برخوردارند. آمار نشان می‌دهد، درصد زنان در حال تحصیل در عربستان بالاتر از مردان است. مردان و زنان در دانشگاه‌های جدا تحصیل می‌کنند. ورود مردان به دانشکده های زنانه ممنوع است. دانشجویان زن سخنان و تصاویر استادان مرد را از طریق تلویزیون‌ها و مونیتور‌های نصب شده در کلاس‌ها دنبال می‌کنند.

ممنوعیت ارتباط روزمره زنان با مردان فقط مختص به محیط دانشگاه نیست، بلکه در تمام مکان‌های عمومی، هرگونه ارتباطی با جنس مخالف، به غیر از پدر، برادر و همسر برای زنان ممنوع است. به همین دلیل مکان‌هایی مانند مراکزخرید، رستوران‌ها و پارک‌هایی وجود دارند که مخصوص بانوان هستند.

NO/RN