خودروهای برقی، از رویا تا واقعیت

در شصت و سومین دوره از نمایگشاه جهانی خودرو در فرانکفورت که پنجشنبه گذشته، ۱۷ سپتامبر رسما کار خود را آغاز کرد و تا روز یکشنبه ۲۷ سپتامبر ادامه می‌یابد، ارائه‌ی خودروهای "سبز" که در آن‌ها حفظ محیط زیست نقش مهمی بازی می‌کند، برجسته است.

بسیاری از شرکت‌های خودروسازی بزرگ در جهان در نمایشگاه امسال محصولات و طرح‌های پیشنهادی خود را به معرض نمایش گذاشته‌اند. در کنار خودروهای هیبرید که در کنار موتور احتراقی به یک موتور برقی نیز مجهزند، خودروهای کاملا برقی نیز حضور پررنگی در این دوره از نمایشگاه جهانی فرانکفورت دارند.

کارشناسان و پژوهشگران در این نکته توافق نظر دارند که در عرصه خودروسازی، اتومبیل‌های برقی در آینده حرف اول را خواهند زد. این نوع خودروها در مقایسه با خودروهای معمولی با محیط به مراتب سازگارترند، چرا که گازهایی که باعث آلودگی هواد شود، تولید نمی‌کنند. البته تا تولید انبوه خودروهای برقی راهی بس دراز در پیش است و مشکلات گوناگونی باید برطرف گردد.

تمیزتر و کم سر و صداتر

خودروهای برقی نه تنها از لحاظ پاکیزگی و حفظ محیط زیست بر خودروهای معمول مجهز به موتورهای احتراقی برتری دارند، بلکه سروصدای کمتری نیز تولید می‌کنند. برای ساکنان کلان‌شهرهایی چون پکن که نه تنها با معضل آلودگی هوا، بلکه با مشکل سر و صدا هم روبرو هستند، استفاده از این خودروها بدون شک خوشایند خواهد بود.

شرکت‌های خودروسازی تا تحقق این اما باید موانع گوناگونی را از میان بردارند. دولت آلمان پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۲۰ میلادی شمار خودروهای برقی در این کشور به یک میلیون واحد برسد، این در حالی است که در حال حاضر شمال خودروهای معمولی در آلمان بر ۴۱ میلیون واحد و خودروهای کاملا برقی بر یک هزار واحد بالغ می‌شود.

البته همین تعداد یک میلیون واحد نیز که مد نظر دولت آلمان است، تنها از طریق پیشیبانی دولت ممکن خواهد. دولت آلمان تا سال ۲۰۱۵ میلادی مبلغ ۷۰۰ میلیون یورو هزینه می‌کند تا همکاری‌های صنایع، سیاست و بخش پژوهش در این راه بازده لازم را داشته باشد.

معضل باتری

نوع باتری و مسئله شارژ کردن آن یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که ذهن شرکت‌های خودروسازی و همچنین مسئولان را به خود مشغول کرده. خودروهایی برقی، برای نمونه مدل کوچکی که شرکت ژاپنی میتسوبیشی برای بازار داخلی تولید کرده، با باتری پر قادر است مسافتی بالغ بر ۱۶۰ کیلومتر را پشت سر گذارد. شارژ این خودروها از طریق پریزهای معمولی اما تا ۷ ساعت طول می‌کشد.

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که فرایند شارژ کردن باتری خودروهای برقی در آینده‌ای نه چندان دور تنها ۲۰ دقیقه طول خواهد کشید. البته برای انجام این کار به برقی با فشار قوی‌تر از برق موجود در خانه نیاز است و این پرسش مطرح می‌شود که عمل شارژ کردن خودرو را در کجا می‌تواند انجام داد.

خانم کارولین رایشرت از شرکت برق‌رسانی REW در این زمینه می‌گوید: «از دید تولید‌کننده‌ی انرژی، ما به تسهیلات لازم برای ایجاد یک شبکه زیرساختاری شارژ خود نیازمندیم. مصرف‌کنندگان تنها زمانی به خودروهای برقی روی خوش نشان خواهند داد که راحت بتوانند این خودروها را شارژ کنند.»

شرکت آلمانی دایملر بنز یک صد واحد خودروی SMART را از ماه دسامبر سال جاری میلادی در برلین آزمایش خواهد کرد که صددرصد برقی هستند. برای آنکه دارندگان این خودروها بتوانند اتومبیل خود را به راحتی شارژ کنند، ۲۰ پارکینگ در پایتخت آلمان را به دستگاه‌های لازم مجهز کرده است.

عشق سرعت

نکته‌ی درخور توجه آنکه خودروی برقی در آینده به معنی چشم‌پوشی دوستداران از خودروهای اسپرت نخواهد بود. برای نمونه شرکت آمریکایی "تسلا" که یکی از شرکت‌کنندگان در نمایشگاه امسال نیز است، خودروهای برقی با سرعت زیاد را عرضه کرده و می‌کوشد با این "تیزروهای" سازگار با محیط زیست بازار آلمان را نیز فتح کند.

قیمت این خودروهای برقی در حال حاضر بر یک صدهزار یورو بالغ می‌شود، اگر چه به گفته کریگ دیویس، یکی از مسئولان شرکت تسلا، بازار جهانی شاهد کاهش بهای این نوع اتومبیل‌ها خواهد بود: «نخستین تلفن‌های موبایل یا لب‌تاپ‌هایی که به بازار آمدند، گران بودند. مسئله ما هم دقیقا همین است که بتوانیم به خودروهای برقی، ابعادی انبوه ببخشیم و از این رو در این راه سرمایه‌گذاری می‌کنیم.»

گران بودن خودروهای برقی

یکی دیگر از نکات مهمی که شرکت‌های خودروسازی سعی در حل آن دارند، قیمت نسبتا بالای خودروهای برقی در حال حاضر است که سبب می‌شود، مصرف کنندگان همچنان به خودروهای مجهز به موتورهای احتراقی وفادار بمانند.

برای نمونه قیمت خودروی برقی جدیدی که شرکت ژاپنی میتسوبیشی روانه بازار کرده است، بر ۳۴ هزار یورو، یعنی دو برابر قیمت خودرویی معمولی با ظرفیتی مشابه بالغ می‌شود. به عقیده ولف دیتر لوکاس، یکی از مسئولان وزارت پژوهش آلمان، مصرف‌کنندگان تنها به خاطر عشق به محیط زیست به خودروهای برقی روی نخواهند آورند و لازم است که دو جنبه‌ی اقتصادی و زیست‌محیطی با یکدیگر هماهنگ شوند و خودروهای برقی برای خریداران مقرون به صرفه باشند.

البته قیمت بالا و استفاده‌ی نه چندان راحت، دو مشکلی است که فناوری‌های جدید همواره با آن روبرو بوده‌اند. در سال ۱۸۸۶ که کارل بنز، مهندس آلمانی، اولین خودروی مجهز به موتور احتراقی را عرضه کرد، اسب‌ها در مقایسه با آن، سریع تر، مطمئن‌تر و ارزان‌تر بودند.

نویسنده: شهرام احدی

تحریریه: بابک بهمنش