اتصال گازی؛ آیا ایران به غرب متصل می‌شود؟
۱۳۸۸ مهر ۱۷, جمعه
در این سایت آلمانی زبان روز جمعه (۹ اکتبر)، مصاحبه‌ای اختصاصی با عزیزالله رمضانی، معاون وزیر نفت ایران، به چاپ رسیده که در حاشیه‌ی کنفرانس بوینس آیرس انجام شده است. در این مصاحبه رمضانی مدعی شده است که "ایران قادر به صدور سالانه ۳۵ میلیارد متر مکعب گاز" خواهد بود. نویسنده‌ی مقاله این رقم را معادل یک سوم نیاز گازی سالانه‌‌ی آلمان می‌داند.
در ژوئیه‌ی سال جاری در آنکارا توافق‌نامه‌ی احداث خط لوله‌ی موسوم به نابوکو با حضور کشورهای سهیم در این پروژه (اتریش، مجارستان، رومانی، بلغارستان و ترکیه) با مشایعت اتحادیه‌ی اروپا و بدون حضور ایران به امضا رسید.
نابوکو یکی از عظیم‌ترین خط لوله‌های انتقال گاز در جهان خواهد بود. اين خط لوله سه هزار و سيصد کيلومتری که انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۴ به بهره‌برداری برسد، با پشتیبانی آمریکا، و برای کاستن از ميزان وابستگی کشورهای اروپايی به گاز روسيه، ساخته می‌شود. هزينه احداث اين خط لوله که از کرانه‌های دريای خزر تا خاک اتريش در مرکز اروپا امتداد دارد، نزدیک به يازده ميليارد دلار پيش‌بينی شده است. در حال حاضر از جمهوری آذربايجان به عنوان اصلی‌ترين تامين‌کننده برای انتقال گاز از طريق اين خط لوله نام برده می‌شود.
اتصال به نابوکو با احداث دو خط لوله
ایران از لحاظ ذخائر گازی در جهان در مرتبه‌ی دوم قرار دارد. بر اساس گفته‌های رمضانی ایران هم اکنون سالانه ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز به ترکیه صادر می‌کند. معاون وزیر نفت ایران خاطرنشان کرده است که این حجم، در صورت نیاز نابوکو می‌تواند به مراتب بیشتر شود.
به گفته‌ی عزیزالله رمضانی ایران در حال حاضر برنامه‌ی احداث دو خط لوله برای اتصال به پروژه‌ی نابوکو را در دست دارد. خط لوله‌ی اول به گفته‌ی معاون وزیر نفت ایران قرار است حوزه‌های گاز حاشیه‌ی خلیج فارس را به هم پیوند دهد و دیگری برای اتصال نابوکو با ذخائر کشورهای آسیای مرکزی در نظر گرفته شده است.
رمضانی تأکید کرده است که با ساخت این دو خط لوله، تنها از منابع گازی خلیج فارس می‌توان سالانه ۳۵ میلیارد متر مکعب گاز به خطوط نابوکو تزریق کرد.
دلایل عدم تمایل غرب به همکاری با ایران
نویسنده با اشاره به "غیر قابل پیش‌بینی بودن جدیت این گفته‌ها"، می‌نویسد: « ایران در حال حاضر پول کافی برای سرمایه‌گذاری و گسترش خطوط لوله‌ی خود در اختیار ندارد. در عین حال فعالیت‌های اقتصادی در ایران برای سرمایه‌گذاران خارجی با دشواری‌هایی همراه است.» دی ولت ادامه می‌دهد که «شرکت‌های غربی اغلب ضمانت‌های حقوقی کافی برای سرمایه‌گذاری در ایران در اختیار ندارند».
نویسنده‌ی مقاله دلایلی را برای تردید غرب به جدیت گفته‌های معاون وزیر نفت برشمرده است، از جمله دستگیری بیژن خواجه‌پور خویی.
خواجه پور خویی مشاور اقتصادی برخی شرکت‌های اروپایی بود که مستقیماً با نمایندگان وزارت انرژی و نفت ایران درباب سرمایه‌گذاری در خطوط لوله، حوزه‌های گازی و بنادر گاز مایع وارد مذاکره می‌شد. به نوشته‌ی " ولت" خویی تنها با افزایش فشار بین‌المللی و از جمله فرانک اشتاین مایر، وزیر امور خارجه‌ی آلمان چند روز پیش از برگزاری کنفرانس جهانی بوینس آیرس، با قرار وثیقه آزاد شد.
«به راحتی می‌توان از ایران صرف‌نظر کرد»
دلیل دیگر برای تردید در گفته‌های رمضانی به عقیده‌ی نویسنده، نقش سپاه در معادلات اقتصادی ایران است که برکناری غلامحسین نوذری و انتصاب مسعود میر کاظمی "سپاهی پیشین" به جای او را گواه این مدعا می‌داند. دی ولت به نقل از نماینده‌ی یکی از کنسرن‌های غربی که شرکت متبوعش در پروژه‌ی نابوکو سهیم است، می‌نویسد: « اگر قرار باشد از این پس با سپاه وارد مذاکره شویم، به طور حتم این مسئله کمکی (به ما) نمی‌کند.»
"ولت" با اشاره به نامحتمل بودن بهبود اوضاع در آینده‌ی نزدیک مناقشه‌ی هسته‌ای ایران با غرب، خدشه‌دار شدن وجهه‌ی بین‌المللی ایران در اثر سرکوب معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری و اظهارات ضد صهیونیستی رئیس‌جمهور ایران،محمود احمدی‌نژاد را مواردی می‌داند که مسئولان پروژه‌ی نابوکو تا کنون به استدلال بر آنها روی قرارداد با طرف ایرانی حساب نکرده‌اند.
و برای پیش‌بینی آینده‌ی این همکاری‌ها نویسنده در پایان اظهارات مدیر نابوکو (Johann Gallistl) را آورده است که می‌گوید: «در اولین فاز از ساخت خطوط لوله‌ی نابوکو می‌توان به راحتی از ایران صرف‌نظر کرد.»
YK/KG