Bush'tan Çin'e eleştiri

Çin resmi haber ajansı Şinhua, geçtiği bir haberde Olimpiyatlar sırasında ülkeye gelecek konukları "seçkin" ve "iğneleyici" gibi kategorilere ayırıyor. Seçkin konukların sıcak bir şekilde karşılanması ve ağırlanması gerektiği, insan haklarının durumu, ifade özgürlüğündeki eksiklikler gibi konulara değinen "iğneleyici" konuklara karşı ise daha aldırmaz ve geniş bir tavır takınılması gerektiği salık veriliyor.

İnsan hakları eleştirisi

“En seçkin” konuklar arasında sayılan ABD Başkanı Bush ise aslında iğneleyici konukların altını çizdiği bu konulara Bangok’taki konuşmasında yer verdi. Bush, „Çin yönetimine tekrar tekrar ve net bir şekilde Çin’deki insan haklarının ve ifade özgürlüğünün durumu hakkındaki endişelerimizi ilettim. Pek çok kez rejim karşıtları ve dini liderlerle buluştum. ABD, insan hakları ve din özgürlüğünün insanın temel hakları olduğuna inanıyor, bu nedenle siyasi muhaliflerin ve insan hakları savunucularının gözaltına alınmasına karşı" diye konuştu.

Özgür basın, toplanma hürriyeti ve çalışanların haklarından yana olduklarını söyleyen Bush bir noktaya dikkat çekmeden geçmedi: "Bu tavrımızın sebebi, Çin yönetimini tehlikeye atmak istememiz değil, kendi halkına güvenmenin Çin’i daha da ileriye götüreceğine olan inancımız.“

Bush yarın açılışa katılacak

Başkan Bush’un Çin ziyareti öncesinde bu denli açık eleştirilerde bulunması dikkati çekti. Bunun yanı Bush, Çin konusunda iyimserliği de elden bırakmadı. Tayland’ın başkenti Bangkok'ta yaklaşık 500 kişilik bir gruba hitap Amerikan Başkanı internete yönelik kısıtlamaların kaldırılması için şu çağrıyı çağrı yaptı:

„Hangi yolu seçeceğine sadece Çin karar verebilir. ABD ve müttefikleri bu konuda gerçekçiler ve herşeye hazırlıklılar. Ben Çin’in geleceği konusunda iyimserim. Git gide daha fazla uluslararası mal alış verişine alışan gençler bilginin ve fikirleirn de uluslararası alandki değiş tokuşuna da dahil olmak istiyorlar. Özellikle de internete girmeleri sınorlandırıldığında.“

Çin temaslarında eleştirileri dile getirmeyecek

Bush’un bu tarzdaki eleştirileri Çin’de yapması ise beklenmiyor. Yarın Olimpiyatlar’ın açılış törenine katılacak olan Bush, ziyareti sırasında Çin yönetimine siyasi baskıda bulunmayacağını geçtiğimiz günlerde tekrar tekrar söylemişti. Federal Alman Hükümeti'nin Olimpiyatlar öncesinde Pekin ve çevresinde incelemelerde bulunan insan hakları sorumlusu Hıristiyan Demokrat politikacı Günter Nooke ise eleştirilerini Çin sınırları içinde dile getirmekten çekinmedi. Noke, „Çin’de temel bir sorun var: O da ifade özgürlüğünün, basın özgürlüğünün ve tabi toplanma hürriyetinin olmaması. Aslında bunları hepimiz biliyoruz. Din özgürlüğü sınırlandırılıyor, Tibetliler ve Uygurlar gibi azınlıkların yaşadığı sorunlar var" dedi. Nooke'ye göre beklentiler gerçekçi olmalı; zira Olimpiyatlar’a bağlı olarak bu konularda iyileşme sağlanmadı.

Alman politikacı, Çin’de ekonomik gelişme sayesinde sosyal açıdan ilerleme sağlandığını, bir milyar 300 milyon nüfuslu bir ülkede vatandaşlara temel sosyal güvence sağlamanın kolay olmadığını da sözlerine ekledi. Ancak Nooke'ye göre Almanya'nın temel insan haklarından anladığı, sadece bu sosyal güvenceyle sınırlı değil.

Tibet'e özgürlük

Nooke, Alman birinci televizyon kanalı ARD’ye verdiği demeçte Tibet için daha fazla özgürlük çağrısı yapan protestocuların gözaltına alınmasına da değindi ve „Çin gibi güçlü bir ülke neden sorunlara barışçıl bir şekilde işaret edilmesine izin ver miyor ki?“ diye sordu.

Alman Hükümeti’nin insan hakları sorumlusu, Olimpiyat oyunları sırasında Çin hakkında medyada sadece olumsuz haberler çıkmaması gerektiği ve atletlerin başarılarının önplanda tutulması gerektiğini de vurguladı. Diğer yandan AP Başkanı Hans-Gert Pöttering gibi Nooke de, sporcuların Çin’deki insan hakları gibi konularda görüşlerini açıklamasını desteklediği mesajını verdi.