نیروگاه اتمی بوشهر؛ ابهام در مورد تحویل سوخت
۱۳۸۶ خرداد ۳۰, چهارشنبه
شب گذشته (۱۹ ژوئن) وزیر امور خارجه‌ی روسیه همراه هیاتی وارد تهران شد تا در اجلاس کشورهای حاشیه‌ی دریای مازندران شرکت کند. ورود سرگئی لاوروف به ایران درست در روزی انجام می‌شود که گزارش یک خبرگزاری روسی در ارتباط با تکمیل نیروگاه اتمی بوشهر در رسانه‌های داخلی و خارجی انعکاس وسیعی یافت.
روز گذشته «ریا نووستی» به نقل از یک منبع آگاه در شرکت «اتم‌استوری اکسپورت»، پیمانکار اصلی ساخت نیروگاه، گزارش داد «در روند دیدارهای کاری ماهانه در محدوده نیروگاه اتمی بوشهر ما با شرکای ایرانی مساله‌ی تحویل سوخت هسته‌یی را بررسی نخواهیم کرد.» این منبع دلیل این امر را آماده نبودن نیروگاه برای دریافت سوخت اعلام کرده است.
اکنون ماه‌هاست که تحویل سوخت و تکمیل و راه‌اندازی نیروگاه اتمی بوشهر موضوع مذاکرات متعددی میان تهران و مسکو بوده است. در حالی که شرکت روسی مسائل مالی را دلیل اصلی تاخیر در راه‌اندازی نیروگاه عنوان می‌کند محافل غربی تعلل مسکو را ناشی از فشار آمریکا در اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت می‌دانند که خواستار توقف فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی اورانیوم در ایران است.
این ادعا که در گزارش روزنامه‌ی نیویورک تایمز، ۱۹ ماه مارس، منعکس شده بود از سوی مقامات ایرانی و روسی تکذیب شده است. با این همه برخی ناظران تعویق در تحویل سوخت از سوی روسیه را به معاملات پنهان این کشور با غرب، به ویژه با ایالات متحده مربوط می‌دانند.
پس از کشمکش‌های فراوان، سوم اردیبهشت، خبرگزاری مهر از قول منابع روسی گزارش داد «با امضای پروتکلی، دو کشور درباره ادامه همکاری‌های خود در زمینه ساخت این نیروگاه به توافق رسیدند.» احمد فیاض بخش معاون سازمان انرژی اتمی نیز تایید کرد «طبق قرار داد مکتوب بین ما و روسیه این نیروگاه باید سپتامبر ۲۰۰۷ به بهره برداری فیزیکی و نوامبر ۲۰۰۷ به تولید برق برسد.» مطابق آخرین توافق میان دو کشور تحویل سوخت باید شش ماه پیش از راه‌اندازی و در ماه مارس سال جاری انجام می‌شد.
تاخیر در ارسال سوخت در حالی ادامه می‌یابد که یک کارشناس اتمی روس به خبرگزاری ریانووستی گفته است ارسال سوخت از سیبری به بوشهر تنها سه روز وقت می‌گیرد. الکساندر لوسیوکف معاون وزیر امورخارجه روسیه ۲۵ اردیبهشت تلویجا تایید کرده بود، قرارداد پروژه بوشهر «تحت تاثیر برنامه هسته‌ای ایران قرار گرفته.» او با این همه اظهار امیدواری می‌کند «احداث نیروگاه اتمی بوشهر بدون توجه به مسائل موجود درباره این پروژه به پایان برسد.» [مهر، ۴ خرداد]
مقامات روسی گرچه بر حق استفاده ایران از انرژی صلح‌امیز هسته‌ای تاکید دارند از ایران می‌خواهند به قطعنامه‌های شورای امنیت واکنش مثبت نشان دهد. این درخواست را روز گذشته ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه پس از دیدار با نخست وزیر مالزی عبدالله احمد بداوی نیز تکرار کرد.
به گزارش ایسنا سران دو کشور پس از این دیدار «خاطر نشان كردند که تهران باید نسبت به برنامه هسته‌یی خود اعتمادسازی کند.» آخر فروردین ماه سال جاری ایگور ایوانف دبیر شورای امنیت روسیه با اشاره به این که پس از رفع مشکلات مالی برنامه ریزی باید تغییر کند اعلام کرد که نیروگاه بوشهر در سال ۲۰۰۷ میلادی تکمیل نخواهد شد. تکمیل این نیروگاه تاکنون پنج بار به تعویق افتاده و به نظر نمی‌رسد که در آخرین موعد مورد توافق نیز به انجام برسد.
ساخت نیروگاه اتمی بوشهر در سال ۱۹۷۵ توسط یک شرکت آلمانی آغاز شد اما ۴ سال بعد، پس از انقلاب اسلامی متوقف ماند. ادامه‌ی ساخت این نیروگاه از سال ۱۹۹۵ به روسیه واگذار شد و قرار بود تا آغاز سال ۲۰۰۰ به پایان برسد. این موعد نزدیک به ۸ سال است که مدام به تاخیر می‌افتد. ایران پس از امتناع آلمان در ادامه‌ی اجرای پروژه‌ی بوشهر با کشورهای فرانسه، چین و چند کشور اروپایی نیز وارد مذاکره شد و با بی نتیجه ماندن این مذاکرات به روسیه رو آورد.
بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران