1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

گزارشى از كنفرانس دانشگاه استنفورد: «سياست، جامعه و اقتصاد در ايرانى متحول»

داود خدابخش، گزارشگر صداى آلمان از استنفورد۱۳۸۳ خرداد ۵, سه‌شنبه

از سوى انستيتوى «هوور» متعلق به دانشگاه استنفورد در ايالت كاليفرنياى آمريكا، كنفرانس دو روزه اى تحت عنوان «سياست، جامعه و اقتصاد در ايرانى متحول» در روزهاى ۲۰ و ۲۱ ماه مه ميلادى برگزار شد. در اين كنفرانس اساتيدى از دانشگاه هاى ايران، آمريكا و اروپا و نيز شخصيت هاى سياسى و فرهنگى و كوشندگان حركت هاى مدنى و حقوق بشر شركت داشتند.

https://p.dw.com/p/A4GY
دمكراسى اسلامى؟
دمكراسى اسلامى؟عکس: AP

از ايران خانم ها اعظم طالقانى و سيمين بهبهانى و آقايان دكتر حسين بشيريه، دكتر حميد احمدى، دكتر عبدالكريم سروش و عليرضا رجايى در اين كنفرانس شركت كردند. خانم فاطمه كمالى و آقاى عمادالدين باقى بدليل اعطاى ديرهنگام رواديد از سوى مقامات آمريكايى موفق نشدند در اين كنفرانس شركت كنند. به ميهمان ديگرى از آلمان، آقاى مهدى خانبابا تهرانى نيز تا آخرين لحظات رواديد داده نشد.

از جمله ديگر شركت كنندگان ايرانى در اين كنفرانس عبارت بودند از خانم ها مهرانگيز كار، دكتر گيتى نشأت، دكتر فرزانه ميلانى و ليلى صرافان و آقايان دكتر عباس ميلانى، دكتر عبدالكريم لاهيجى، دكتر محمد توكلى طرقى، دكتر هرمز حكمت، دكتر جواد صالحى اصفهانى، دكتر على انصارى، عليرضا حقيقى و مرتضى عبدالهى. آقايان دكتر لرى دياموند Larry Diamond و دكتر عباس ميلانى مسئوليت و گردانندگى جلسات اين كنفرانس را برعهده داشتند. آقاى جرج شولتس، وزير خارجه سابق آمريكا در دوره رياست جمهورى رونالد ريگان نيز در تمام مدت اين كنفرانس با علاقه تمام مباحث را دنبال مى كرد و روز آخر نيز به سخنرانى پرداخت.

در بخش هاى مختلف اين كنفرانس دو روزه هريك از شركت كنندگان به موضوع مورد احاطه خود پرداختند، از جمله:
دكتر حسين بشيريه به موضوع «صحنه سياسى امروز ايران»، خانم اعظم طالقانى به موضوع «صحنه سياسى ايران از ديدگاه زنان»، خانم مهرانگيز كار و آقاى عبدالكريم لاهيجى پيرامون «اصلاح و اصلاح پذيرى قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران»، خانم سيمين بهبهانى به موضوع اجحافى كه در طول ۲۵ سال حاكميت جمهورى اسلامى ايران به هنرمندان و اديبان و نويسندگان ايران رواداشته شده است پرداختند. سخنرانى خانم بهبهانى كه از شيوايى شعرگونه اى برخوردار بود، بشدت حاضران را تحت تأثير قرار داد. خانم فرزانه ميلانى، مترجم اشعار سيمين بهبهانى به زبان انگليسى نيز به تحليل آثار خانم بهبهانى پرداخت. «نقش رسانه هاى گروهى در تحولات سياسى اخير ايران» موضوع سخنرانى آقاى عليرضا رجايى بود. خانم ليلى صرافان نيز به نقش اينترنت در تحولات سياسى اخير ايران پرداخت.

آقاى دكتر عبدالكريم سروش از دانشگاه پرينستون سخنرانى خود را به «دمكراسى اسلامى» اختصاص داده بود و اينكه اسلام در برابر ليبراليسم غربى چگونه برخوردى بايد داشته باشد و اينكه جامعه دينى نمى تواند دمكراسى سكولار و ليبرال را آنگونه كه هست، با تمامى تناقض هايش بپذيرد و بايد آن جوانبى را بپذيرد كه با فرهنگ ايرانى و اسلامى تنافرى ندارند. وى به عنوان مثال به ازدواج همجنس گرايان اشاره كرد و آن را غيرطبيعى خواند و شاهدى دانست كه نمى توان ليبراليسم را دربست پذيرفت. اين مثال وى مورد اعتراض بسيارى از حاضران، بويژه خانم هاى شركت كننده در كنفرانس قرار گرفت كه چگونه مى توان از تمامى مواهب دمكراسى تنها به اين نكته اشاره كرد.

متن سخنرانى آقاى عمادالدين باقى بدليل عدم شركت ايشان توسط آقاى عباس ميلانى قرائت شد. آقاى باقى در متن خود تلاش داشت ثابت كند كه در قرآن و ديگر منابع اسلامى به قدر كافى شواهد وجود دارند كه بر اساس آن بتوان حكم اعدام را ممنوع كرد. دكتر محمد توكلى طرقى از دانشگاه تورنتو به موضوع «اقليت هاى مذهبى در ايران» پرداخت و دكتر حميد احمدى از دانشگاه تهران «مسئله اقليت هاى قومى و چشم اندازهاى يك دمكراسى اسلامى در ايران» را موضوع سخنرانى خود قرار داده بود. آقاى احمدى تأييد كرد كه در يك دمكراسى فدراتيو زمينه تأمين حقوق اقليت هاى قومى و ملى در ايران بهتر تأمين مى شود. آقايان جواد صالحى اصفهانى و مرتضى عبدالهى نيز جوانب گوناگون اقتصاد ايران را مورد مطالعه قرار دادند.

در ساعات پايانى اين كنفرانس آقاى جرج شولتس، وزير خارجه سابق آمريكا در زمان رياست جمهورى رونالد ريگان طى سخنان خود به تجارب خود در ايران و سپس به مسئله گروگان ها و رهاسازى ايشان و نيز به معضلات مناسبات آمريكا و ايران، مسئله تلاش ايران براى دستيابى به سلاح هسته اى و نقش ايران در عراق و نيز ديپلماسى كشورهاى اروپايى در قبال ايران پرداخت. وى به برخى پرسش هاى حاضران در جلسه نيز پاسخ داد. در پايان اين جلسه خانم اعظم طالقانى اجازه سخن خواست و خطاب به جرج شولتس نظرات خود را نسبت به نقش آمريكا در عراق و اعمال بدرفتارى و شكنجه نسبت به زندانيان عراقى ابراز داشت. خانم طالقانى از جمله گفت، در حالى كه نيروهاى دمكرات ايران به حاكميت خود فشار مى آورند كه بايد قاتل زهرا كاظمى، خبرنگار ايرانى/كانادايى به قتل رسيده در ايران به مجازات برسد، دولت آمريكا در مورد شكنجه زندانيان عراقى تنها به عذرخواهى بسنده مى كند. در حاليكه جلسه نيز به اتمام رسيده بود، آقاى جرج شولتس بى آنكه پاسخى بدهد، جلسه را ترك گفت.

قرار است سخنرانى ها و مباحث اين كنفرانس روزهاى هفتم و هشتم ماه ژوئن از ساعت ۷ بعدازظهر به وقت پاسيفيك از راديوى دانشجويى دانشگاه استنفورد پخش شوند و مى توان آن را به دو زبان از طريق اينترنت در آدرس اينترنتى: www.kzsu.org دريافت كرد.