«اینترنت چمدانی» بخشی از طرح بزرگ‌تر آمریکا
۱۳۹۰ خرداد ۲۷, جمعه
اولین‌بار روزنامه نیویورک تایمز از وجود طرحی به نام «اینترنت چمدانی یا اینترت در سایه» خبر داد. پروژه‌ای چند ده میلیون دلاری که هزینه‌ی آن از سوی وزارت امورخارجه‌ی ایالات متحده‌ی آمریکا تأمین می‌شود. هدف این طرح ایجاد اینترنت موازی در کشورهایی با حاکمیت‌های استبدادی است.
آلن ایر سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در گفتوگو با دویچه وله از اهداف آمریکا برای مبارزه با سانسور در اینترنت می‌گوید.
بشنوید: گفتوگو با آلن ایر سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا
دویچه وله: طرح "اینترنت در چمدان" ابتدا در روزنامه‌ها مطرح شد و بازتاب گسترده‌ای پیدا کرد. ولی تا به حال هیچ مقام رسمی دولت آمریکا درباره این طرح که به نظر وزارت خارجه آمریکا از آن حمایت می کند اظهار نظر نکرده است. این طرح دقیقا چیست؟
آلن ایر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: این طرح بخشی از یک طرح بزرگ است که اصلا مخفی نبوده است. خانم کلینتون به کرات و با عزمی راسخ درباره اشاعه و پیشبرد آزاد اینترنت در سراسر جهان اظهار نظر کرده است. طرح «اینترنت در چمدان» تنها قسمتی از آن است. دسترسی به اینترنت که به نوعی همان آزادی بیان و آزادی تجمع البته در فضای مجازی است، موضع رسمی دولت آمریکاست. از این نظر ما سعی می‌کنیم همه مردم دنیا به اینترنت دسترسی داشته باشند.
اولین‌بار روزنامه‌ی «نیویورک تایمز» گزارشی درباره این طرح منتشر کرد. درباره‌ی جزییات این طرح چه می‌دانید؟
همان گونه که نیویورک تایمز نوشته است ما می‌خواهیم مردم این منطقه بدون پارازیت و بدون کند بودن سرعت، به اینترنت دسترسی داشته باشند. این بخشی از حقوق اولیه انسانی آن‌ها است. آزادی بیان، آزادی دسترسی به اطلاعات و آزادی تجمع بخشی از سیاست ابرازشده ما است و دسترسی آزاد به اینترنت از اولویت‌های خانم کلینتون است.
وزیر امور خارجه و برخی دیگر مقامات رسمی ایران درباره این طرح ابراز نگرانی کرده‌اند. آقای مهمانپرست گفته که "طرح اینترنت در سایه پاسخ دندان‌شکنی خواهد داشت". آیا این طرح قابل خنثی شدن است؟
به طور کلی حکومت‌های عادل و درستکار نباید از آزادی بیان بترسند، فقط حکومت‌هایی که ستمگرند و درستکار نیستند، از دسترسی آزاد مردم به اینترنت می‌ترسند. کار ما علنی‌ست و یک کار مخفی و سری نیست. قبلا پرزیدنت اوباما و خانم کلینتون بیان کرده‌اند که ما در کنار مردمی هستیم که جویای حقوق خودشان هستند. ما به همه‌ی حکومت‌ها پیشنهاد می‌کنیم که به مطالبات مشروع مردم خود گوش دهند.
برخی رسانه‌های دولتی ایران نوشته‌اند که این طرح بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و از آن‌جایی که خیلی پیچیده است قابلیت اجرا شدن ندارد. در این‌باره چه فکر می‌کنید؟
«اینترنت در چمدان» فقط یکی از طرح‌هایی است که ما روی آن کار می‌کنیم. نکته‌ی مهم‌تر اینکه تا آخر همین سال میلادی تقریبا، ۷۰ میلیون دلار صرف مسئله آزادی اینترنت می‌کنیم. چون متخصص نیستم نمی‌توانم راجع به جزییات این برنامه اظهارنظر کنم. ما از چنین طرح‌هایی حمایت مالی می‌کنیم.
فکر کنید، الان معترضان ایرانی در خیابان‌ها مشغول راه‌پیمایی هستند و طبق معمول چنین روزهایی همان اینترنت با سرعت پایین هم در ایران به‌طور کامل قطع می‌شود اما به دلیل اینترنت موازی که همه‌جا در فضای شهری مثل تهران وجود دارد فیلم‌ها، عکس‌ها یا اطلاعات به سرعت مخابره می‌شود. رسیدن به چنین روزی با توجه به پیشرفت این طرح تا چه حد نزدیک است؟
من نمی‌توانم قضاوت کنم. ما فقط از اصولی همچون دسترسی آزاد به اینترنت، آزادی بیان و آزادی تجمع حمایت می‌کنیم. از این برنامه‌ها پشتیبانی مالی می‌کنیم همین‌طور راهنمایی می‌کنیم تا مردم آن منطقه مثل مردم سراسر جهان به اینترنت دسترسی داشته باشند و بتوانند نظر خود را بیان کنند و نظر دیگران را بشنوند. این همان تبادل آرا و عقاید و نظرات است که به معنای دموکراسی و مردم‌سالاری است. اینکه مردم بتوانند با بقیه دنیا ارتباط برقرار کنند.
در هفته‌های گذشته "سازمان ملل متحد"، قطع دسترسی مردم به اینترنت را از موارد نقض حقوق بشر و مغایر با قانون بین المللی دانسته است. نگاه آمریکا به این مسئله چه طور هست؟
نگاه دولت آمریکا، وزارت امور خارجه و خانم کلینتون این است که آزادی اینترنت بخشی از آزادی بیان و آزادی تجمع‌ها و انجمن‌ها است. از این نظر ما خیلی جدی از این طرح پشتیبانی می‌کنیم.
آن‌طور که رسانه‌ها مطرح کرده‌اند این طرح تا الان مخفی بوده و حالا علنی شده است، علت چیست؟
نه، برنامه‌های ما مخفیانه نیستند. اما ما تصمیم درباره اینکه این برنامه‌ها چه گونه و تا چه حدی عمومی شوند را برعهده‌ی دریافت‌کنندگان کمک می‌گذاریم.
با انتشار طرح اینترنت در سایه، مسئولان ایران صحبت از جنگ سایبری صحبت می‌کنند به همین منظور چیزی به اسم ارتش سایبری تشکیل دادند. معاون فرهنگی نیروهای مسلح ایران در روزهای اخیر از تشکیل قرارگاهی برای ارتش سایبری صحبت کرده. توانایی ایران در فضای سایبری رو چه طور ارزیابی می‌کنید؟
حکومت‌های عادل نباید از آزادی بیان و از دسترسی به اینترنت بترسند. هیچ حکومت درستکاری نباید از شهروندان خود بترسد. از این نظر صحبت از جنگ سایبری و این چیزها اصلا به این موضوع مرتبط نیست.
همان طور که خانم کلینتون گفت ما با عزمی راسخ برای اشاعه و پیشبرد اینترنت آزاد در سراسر جهان، روی این طرح کار می‌کنیم و خواهیم کرد. ما که در کنار مردم منطقه ایستاده‌ایم می‌خواهیم آن‌ها همان حقوقی را داشته باشند که خیلی‌ها دارند. یعنی دسترسی آزاد به اینترنت، والسلام.
حسین کرمانی
تحریریه: مصطفی ملکان