تماس غیرمستقیم میان تل‌آویو و حماس
۱۳۹۰ فروردین ۵, جمعه
با افزایش تنش‌ها میان اسراییل و گروه‌های فلسطینی مستقر در نوار غزه که به شکل حملات موشکی متبادل روز پنج‌شنبه (۲۵ مارس / ۴ فروردین) صورت گرفت، منابع آگاه اسراییلی فاش کردند که تماس‌های فشرده‌ای میان دولت اسراییل و گروه حماس در نوار غزه از طریق یک میانجی صورت گرفته که این امر باعث کاسته شدن از شدت تنش‌ها و توقف حملات نظامی ارتش اسراییل شده است.
رسانه‌های عربی اعلام کردند که مشخص نیست چه کشوری میانجیگری را بر عهده داشته، اما گمانه‌زنی‌ها حاکی از این است که به احتمال زیاد ترکیه یا مصر دست به این میانجیگری زده‌اند. در عین حال روزنامه الشرق‌الاوسط نوشت که این دولت خودگردان فلسطین به رهبری محمود عباس واسطه میان حماس و دولت اسراییل بوده است.
محمود عباس پیش از این عملیات نظامی حماس در بیت‌المقدس غربی را به شدت مورد سرزنش قرار داده و تعهد کرده بود که افراد مظنون به دست داشتن در این انفجار را مورد پیگرد قرار دهد. به گفته منابع آگاه اسراییلی، این موضع‌گیری عباس بود که باعث شد دولت اسراییل عملیات نظامی علیه نوار غزه را متوقف کند.
روزنامه الحیات به نقل از منابع اسراییلی نوشت: «بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسراییل ارتش را راضی کرده بود که عملیات نظامی علیه نوار غزه در پاسخ به موشک‌پرانی فلسطینی‌ها را افزایش دهد. وی در جلسه‌ای فوق‌العاده با فرماندهان نظامی و امنیتی اسراییل گفت که سکوت تل‌آویو در قبال عملیات فلسطینی‌ها باعث می‌شود تا قوانین جدیدی در کشمکش با حماس ایجاد شود و به همین دلیل پاسخ اسراییل باید بسیار محکم و سخت باشد».
به گفته نتانیاهو، در صورتی که جلوی حماس از همین ابتدا گرفته نشود، به زودی شروع به اجرای عملیات نظامی و انفجارهای مختلف در بیت‌المقدس و تل‌آویو خواهد زد. با این حال نتانیاهو اندکی بعد در عصر پنج‌شنبه پیامی از طرف حماس دریافت کرد، حاکی از اینکه حماس خواستار افزایش تنش‌ها نبوده و مایل است تا آرامش میان طرفین باقی بماند.
این در حالی‌ست که دولت آمریکا نیز با شروع تنش‌ها از اسراییل خواسته بود تا حداکثر خویشتن‌داری را داشته باشد تا منطقه وارد جنگ نظامی نشود. مصر و برخی کشورهای اروپایی نیز اظهاراتی مشابه واشنگتن در همین زمینه ایراد کردند.
با توجه به تمامی این موضعگیری‌ها، ارتش اسراییل در نهایت تصمیم گرفت تا از درجه آماده‌باش خود کاسته و بنیامین نتانیاهو نیز سفر خود به مسکو را که پیش از این به خاطر وضعیت فوق‌العاده لغو کرده بود، بار دیگر به اجرا درآورد.
جلسه اضطراری در فرودگاه تل‌آویو
نتانیاهو پیش از ترک تل‌آویو و تنها یک ساعت قبل از پرواز به سمت مسکو، خواستار برگزاری جلسه‌ای اضطراری در فرودگاه بن‌گوریون تل‌آویو با مشارکت ایهود باراک وزیر دفاع اسراییل شد که تنها دقایقی پیش از واشنگتن بازگشته بود.
در این جلسه باراک و نتانیاهو توافق کردند که از شدت حملات به نوار غزه بکاهند ولی در عین حال «با چشمانی باز مراقب وضعیت بوده و شلیک هر موشک را به سرعت و با شدت زیاد» پاسخ دهند.
طرفین اسراییلی و فلسطینی در روز گذشته به این تفاهم پایبند بودند، هر چند که آتش‌بس کامل به اجرا در نیامد. اسراییل به حملات پراکنده خود ادامه داد و در عین حال فلسطینی‌ها نیز چند موشک از نوار غزه پرتاب کردند، ولی هیچکدام از این حملات متبادل شهروندان را مورد اصابت قرار نداد.
بوئز غنور، مدیر مرکز مبارزه با تروریسم در "هرتسلیا" در مورد آنچه که گذشت، گفت: «مسئولان حماس گمان کردند که وضعیت اسراییل در جامعه بین‌الملل چندان مطلوب نیست و در مقابل جهان عرب نیز در حال انفجار است و بدین ترتیب اسراییل نمی‌تواند در مقابل تحولاتی از جنس حملات موشکی، واکنش سریع نشان دهد و حماس می‌تواند قواعد بازی را تغییر دهد».
غنور افزود: «در طرف مقابل، اسراییل نیز نمی‌توانست اجازه دهد که توازن قوا به هم بخورد و به همین دلیل بود که نتانیاهو تصمیم به پاسخ سریع و خشن گرفت تا جایی که ارتش اسراییل از نتانیاهو خواست تا تصمیمی نگیرد که منجر به شروع جنگ شود».
اعلام همبستگی فرانسه با اسراییل
از سوی دیگر اویگدور لیبرمن وزیر، خارجه اسراییل که هم‌اکنون در پاریس بسر می‌برد، اعلام کرد که دولت اسراییل روز به روز بیشتر با چهره واقعی فلسطینی‌ها آشنا می‌شود.
لیبرمن در پاریس با آلن ژوپه وزیر خارجه فرانسه دیدار کرده و در این دیدار ژوپه با اسراییل اعلام همبستگی کرد و گفت که «امنیت اسراییل موضوعی غیر قابل مذاکره است».
برنار والرو، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نیز اعلام کرد که دیدار لیبرمن و ژوپه، دیداری بسیار موفق بود و وزیر خارجه فرانسه از این فرصت استفاده کرد تا همبستگی فرانسه با ملت اسراییل پس از عملیات تروریستی در بیت‌المقدس که یک کشته و ۳۵ مجروح بر جای گذاشت را اعلام کند».
وزیر خارجه فرانسه در بخشی از سخنان خود گفت که تحولات جاری در منطقه امیدهایی را ایجاد می‌کند که روند امور به سمت حل و فصل مشکل اسراییل و فلسطین حرکت کند.
لیبرمن اما در پاسخ گفت: «مایلم به اطلاع وزیر خارجه فرانسه برسانم که وضعیت در خاورمیانه با توجه به تحولات مصر و دیگر نقاط، بدین گونه نمی‌تواند ادامه یابد. باید روند امور تغییر کند و پیشنهادات کمیته چهارجانبه بین‌المللی به اجرا درآید.
فرانسه اعلام کرد که با کمک متحدان اروپایی خود در صدد است تا فشارها را بیشتر کند تا مذاکرات صلح بار دیگر آغاز شده و در نهایت منجر به تشکیل دولت فلسطین در پایان سال ۲۰۱۱ شود.
در همین حال محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین از کمیته چهارجانبه بین‌المللی خواست تا طرح خود در مورد صلح را در جلسه ماه آینده به شکل علنی مطرح کند. وی گفت که فلسطینی‌ها مصمم هستند تا از طریق مذاکره به صلح با اسراییل دست یابند و امیدواریم که طرف اسراییلی نیز همین اراده را داشته باشد تا بتوانیم به شصت سال اختلاف خاتمه دهیم.
مذاکرات صلح میان فلسطینی‌ها و اسراییل که پس از دو سال توقف با میانجیگری آمریکا در اوایل تابستان گذشته شروع شده بود پس از دو جلسه به دلیل اعتراض محمود عباس به ادامه شهرک‌سازی اسراییل در سرزمین‌های فلسطینی به شکست کشیده شد و متوقف ماند.
AM/SI