1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

حرف‌هایت را توییت‌کن؛ اقدام مشترک گوگل و توییتر برای کمک به معترضان مصری

۱۳۸۹ بهمن ۱۲, سه‌شنبه

گوگل و توییتر در پروژه‌ای مشترک برای کمک به کاربران مصری که بیش از ۹۵ درصد ارتباطات آنلاین‌ در کشورشان قطع شده، سرویسی راه‌اندازی کرده‌اند که به کمک آن مصری‌ها می‌توانند با برقراری تماس تلفنی حرف‌های خود را توییت کنند.

https://p.dw.com/p/QxSA

اعتراضات گسترده‌ی سیاسی در مصر از ۲۵ ژانویه آغاز شد، سه روز بعد به «روز خشم» رسید و امروز در نخستین روز از ماه فوریه و روزی که «روز قیامت» نام‌گذاری شده، با یک مارش میلیونی به اوج رسید. اعتراضاتی که به‌دنبال وقایع تمام‌کننده‌ی تونس و آن‌طور که گفته می‌شود با الهام از تاکتیک‌های اعتراضی تونسی‌‌ها به وقوع پیوست، با این تفاوت که در آن اعتراضات، ارتباطات مخابراتی و اینترنتی شهروندان تا این اندازه محدود نشده بود.

با توجه به نقش پررنگ شبکه‌های اجتماعی در سازماندهی سیاسی معترضان در تونس، و آگاهی از سرنوشت زین‌العابدین بن‌علی که ۲۳ سال حاکم تونس بود، حسنی مبارک از روز سوم اعتراضات، دسترسی اکثریت مطلق شهروندان به اینترنت را محدود کرد تا حاکمیت ۳۰ ساله‌اش به سرنوشت حکومت تونس دچار نشود.

صفحه Speak2Tweet در توییتر
صفحه Speak2Tweet در توییترعکس: screenshot speak2tweet

از ۲۸ ژانویه تا کنون، بسیاری از متخصصان و سازمان‌های فعال ضدسانسور در غرب تلاش کرده‌اند تا زمینه‌های برقراری ارتباطات آنلاین در مصر را فراهم کنند، اما آنچه گوگل و توییتر در پروژه‌ی Speak2Tweet انجام داده‌اند، نخستین اقدام رسمی مشترک این دو کمپانی برای مقابله با سانسور است که از روز گذشته رسما فعالیت آن آغاز شده است. برای استفاده از این سرویس که نتیجه‌اش در اینترنت منتشر می‌شود، نیازی به اتصال به اینترنت نیست.

صداهای معترضان در توییتر،‌ بدون نیاز به اینترنت

همین هفته‌ی پیش بود که کمپانی گوگل، پلت‌فرم پیام‌رسانی صوتی SayNow را خرید و تیم طراح آن به تیم Google Voice پیوستند. این پلت‌فرم امکان تماس‌های مستقیم میان دو فرد مشخص‌ و نیز تماس‌های گروهی را فراهم می‌کند و به طیفی از اپلیکیشن‌ها از فیس‌بوک و توییتر گرفته تا اندروید و آی‌فون هم می‌تواند سرویس ارا‌ئه کند.

نمونه صفحه‌ای که صداهای توییت‌شده را اجرا می‌کند
نمونه صفحه‌ای که صداهای توییت‌شده را اجرا می‌کندعکس: screenshot saynow.com

برای اجرای این طرح، گروهی از مهندسان توییتر، گوگل و SayNow گرد هم آمدند تا زمینه‌های فنی آن را فراهم کنند. حالا همه کاربران می‌توانند با فرستادن پیام صوتی خود به چند شماره بین‌المللی که به این پروژه اختصاص یافته (مثلا: 97316199855+ و 16504194196+ و ...) پیام‌های خود را توییت کنند. این توییت‌ها با تگ مصر (#Egypt) در صفحه‌ی ویژه @Speak2Tweet در توییتر منتشر می‌شوند و دسترسی به آنها بسیار ساده است.

گوگل در وبلاگ رسمی خود درباره‌ی این پروژه‌ی مشترک نوشته است: «ما اواخر هفته گذشته تصمیم گرفتیم که ایده Speak2Tweet را پیاده‌سازی کنیم تا هر کاربری بتواند با برقراری تماس تلفنی با شماره‌هایی مشخص، پیام خود را به‌صورت توییت منتشر کند.» گوگل می‌گوید: «ما امیدواریم این سرویس بتواند در این شرایط سخت به مردم مصر کمک کند تا هم‌چنان ارتباط خود با دنیا را حفظ کنند و بدانند که ما به همه‌ی آنها فکر می‌کنیم.»

کاربران حتی می‌توانند با تماس با یکی از این شماره‌های اعلام‌شده، پیغام‌هایی که دیگر شهروندان مصری توییت‌کرده‌اند را هم بشنوند. دولت مصر برخی از این شماره‌ها را بلاک کرده و اطلاع‌رسانی درباره‌ی شماره‌های جدیدی که امکان بهره‌گیری از این سرویس را فراهم می‌کنند، در صفحات توییتر گوگل و SayNow به سرعت انجام می‌شود. اما مساله‌ی اساسی اینجاست که قطع گسترده‌ی سرویس شبکه‌های تلفن همراه، بهره‌گیری از این سرویس را هم دچار مشکل می‌کند.

قطعی سراسری، نتیجه‌ی هراس بی‌سابقه از اینترنت

از زمان گسترش چشم‌گیر اعتراضات سیاسی مصری‌ها در «روز خشم» (۲۸ ژانویه) ترافیک اینترنت در مصر سقوطی آزاد را تجربه کرد و اعلام شد که غیر از بازار بورس مصر، کسی در این کشور دسترسی به اینترنت و سرویس‌های آنلاین ندارد. نمودارهای پایین میزان مشهود افت بهره‌گیری از یوتیوب و سرویس جست‌وجوی گوگل را به خوبی نشان می‌دهند.

سقوط استفاده از سرچ گوگل در مصر
سقوط استفاده از سرچ گوگل در مصرعکس: Screenshot google.com/transparencyreport/traffic/

کمپانی «نور» تنها سرویس‌دهنده خدمات اینترنت (ISP) باقی‌مانده در مصر بود و گفته می‌شود که سرویس اینترنت بازار بورس این کشور هم توسط همین کمپانی تامین می‌شود، اما ارتباطات آنلاین این کمپانی هم از روز گذشته و یک روز پیش از «روز قیامت» کاملا قطع شد تا برای اولین بار در تاریخ آنلاین، بیش از ۹۵ درصد ارتباطات اینترنتی یک کشور قطع شود تا شاید از سقوط حکومت حسنی مبارک جلوگیری کند.

نمودار میزان توییت‌های ارسال‌شده از مصر
نمودار میزان توییت‌های ارسال‌شده از مصرعکس: Screenshot google.com/transparencyreport/traffic/

گذشته از این، شبکه‌های تلفن همراه هم به‌طور بی‌سابقه‌ای ارائه سرویس را متوقف کردند. وودافون و تله‌کام‌، به‌عنوان اپراتورهای اصلی موبایل در مصر پیش‌تردر «روز خشم» اعلام کرده بودند که دولت به اپراتورهای شبکه تلفن همراه رسما دستور داده است که ارائه سرویس در برخی نقاط مشخص را متوقف کنند. کمپانی آلمانی وودافون در بیانیه‌ی خود گفته بود که «بر اساس قانون اساسی مصر، مقامات این کشور می توانند چنین حکمی صادر کنند و ما مجبور به اجرای آن هستیم.»

بسیاری از روز‌نامه‌نگاران بین‌المللی مستقر در مصر مجبورند برای ارتباطات تلفنی و اینترنتی از تلفن‌های ماهواره‌ای استفاده کنند که برای استفاده از آنها بهای سنگینی باید پرداخت.

کاربران مصری در صورت دسترسی به تلفن می‌توانند از امکاناتی که برخی از فعالان اروپایی در تلاش‌اند در اختیارشان قرار دهند نیز بهره‌مند شوند. البته این اتصالات از نوع دایل‌آپ است و طبیعتا کیفیت لازم برای استفاده از بسیاری از امکانات آنلاین را ندارد. گذشته از این، کاربرانی که از این طریق به اینترنت وصل می‌شوند باید هزینه زیادی بابت برقراری تماس تلفنی بین‌المللی بپردازند که در بسیاری از مواقع مقرون‌ به ‌صرفه نیست.

باید منتظر ماند و دید که در کنار همه این محدودیت‌های بی‌سابقه، ابتکار گوگل و توییتر می‌تواند کمک شایانی به معترضان مصری کند یا نه. خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام دولتی در مصر گزارش داده که احتمال قطع کامل شبکه‌های مخابراتی در روزهای آینده نیز وجود دارد. در این صورت پیدا کردن راه‌هایی برای کمک به کاربران مصر، بسیار دشوارتر و ترویج و تبلیغ آن پیچیده‌تر خواهد شد.

احسان نوروزی

تحریریه: داود خدابخش