Κατά 4,5 % μειώθηκε το πραγματικό εισόδημα των Γερμανών

Στις περισσότερες βιομηχανικές χώρες οι μισθοί αυξήθηκαν σημαντικά τα τελευταία 10 χρόνια: στη Γαλλία κατά 8,6 %, στη Βρετανία κατά 14 % ενώ στη Νορβηγία κατά 25,1 %. Στη Γερμανία αντίθετα το πραγματικό εισόδημα των πολιτών μειώθηκε την τελευταία δεκαετία και μάλιστα κατά 4,5 %. Αυτό δείχνουν τα νέα στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας ILO που δόθηκαν αυτή την εβδομάδα στη δημοσιότητα.

Στις περισσότερες βιομηχανικές χώρες η οικονομική κρίση έβαλε φρένο στις μισθολογικές αυξήσεις. Ενώ το 2006 και το 2007 οι μισθοί αυξήθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο και κατά μέσο όρο κατά 2,8 %, το 2008 και το 2009 η μέση ετήσια αύξηση δεν ξεπέρασε το 1,5 %. Σύμφωνα με την ILO οι εργαζόμενοι ήταν εκείνοι που πλήρωσαν περισσότερο από οιονδήποτε άλλο την κρίση. Αυτό αποτυπώνεται και στην εξέλιξη του αριθμού των ανέργων. Σε σύγκριση με το 2007 ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε το 2009 κατά σχεδόν 30 εκατομμύρια στα 207 εκατομμύρια.

Το τίμημα της ανάπτυξης

Η Γερμανία βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση σε σχέση με τις υπόλοιπες μεγάλες οικονομίες του πλανήτη. Η ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας θεωρείται από πολλούς αναλυτές πρότυπο για το πώς μπορεί μια χώρα να εξέλθει από την οικονομική κρίση. Παράδειγμα οι δυνατότητες ευελιξίας στην αγορά εργασίας. Στο απόγειο της κρίσης πολλές γερμανικές επιχειρήσεις δεν προχώρησαν σε απολύσεις των εργαζομένων τους, αλλά στη σύναψη συμβάσεων περιορισμένης απασχόλησης. Το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Εργασίας κάλυψε μέρος των απωλειών που είχαν οι εργαζόμενοι από τη μείωση του μισθού τους. Με αυτόν τον τρόπο συγκρατήθηκε η εκτίναξη του αριθμού των ανέργων. Η ILO χαιρέτισε αυτή την πολιτική χαρακτηρίζοντάς την μια "καλή επένδυση". Μέσω "έξυπνων εργαλείων" αλλά και "ενός εποικοδομητικού διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους" οι συνέπειες για την απασχόληση στη Γερμανία ήταν ελάχιστες.

Αύξηση παραγωγικότητας αλλά όχι μισθών

Και η ευέλικτη αγορά εργασίας έχει όμως δυο όψεις: Ο αριθμός των συμβάσεων αορίστου χρόνου έχει μειωθεί δραστικά. Στον αντίποδα η ημιαπασχόληση έχει αυξηθεί κατακόρυφα με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι να μην μπορούν να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Σημαντική είναι και η αύξηση του αριθμού των λεγόμενων ενοικιαζόμενων εργαζομένων. Όλα αυτά συνέβαλαν, σύμφωνα με την ILO, στη μείωση του πραγματικού εισοδήματος στη Γερμανία επί σχεδόν μια δεκαετία. Η εξέλιξη αυτή μπορεί να έφερε αύξηση της ανταγωνιστικότητας των γερμανικών επιχειρήσεων, όχι όμως και της εγχώριας ζήτησης. Η αύξηση της παραγωγικότητας δεν έφερε την αντίστοιχη αύξηση στους μισθούς. Το φαινόμενο αυτό δεν παρατηρείται όμως μόνον στη Γερμανία. Και σε άλλες χώρες, όπως τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, οι μισθοί δεν συμβαδίζουν πλέον με την αύξηση της παραγωγικότητας και αυτό είναι κάτι που επικρίνεται από την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας.

Insa Wrede / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου