تجدید حیات سازمان امنیت و همکاری‌های اروپا
۱۳۸۹ آذر ۱۰, چهارشنبه
صبح امروز، چهارشنبه دهم آذر ماه ۱۳۸۹ (اول دسامبر) نشست دو روزه‌ی اعضای سازمان امنیت و همکاری اروپا در شهر آستانه پایتخت قزاقستان کار خود را آغاز کرد. آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا، دمیتری مدودوف رئیس جمهور روسیه و بان کی‌مون دبیر کل سازمان ملل متحد از شرکت کنندگان در این نشست هستند.
دیدار تازه پس از یازده سال
سازمان امنیت و همکاری اروپا در دهه‌ی هفتاد میلادی برای کاستن از تشنج‌های جنگ سرد میان بلوک‌های شرق و غرب، جلوگیری از رقابت‌های تسلیحاتی و حمایت از حقوق شهروندی و انتخابات آزاد شکل گرفت. این سازمان در سال‌های گذشته فعالیت محدودی داشته و نشست قبلی سران آن به یازده سال پیش باز می‌گردد.
نهاد یاد شده گرچه در اصل تشکلی اروپایی بوده است اکنون شامل چند کشور آسیایی، ایالات متحده آمریکا و کشورهایی از حوزه‌ی دریای مدیترانه نیز می‌شود. به گزارش رویترز در حالی که قراقستان، رئیس دوره‌ای سازمان و میزبان این نشست، بر افزودن وظایف جدید و تشکیل نهادهای تازه در این سازمان اصرار دارد بسیاری از کشورها بر تلاش برای دست یافتن به اهدافی تاکید دارند که از قبل برای این تشکل تعریف شده است. آنگلا مرکل ابراز امیدواری می‌کند نشست آستانه تصویری از موقعیت کنونی این سازمان ترسیم کند.
سایه‌ی درگیری‌های گرجستان و روسیه
کشورهای عضو اتحادیه اروپا و آمریکا خواستار توجه سازمان امنیت و همکاری به بر طرف کردن مناقشات میان کشورهای عضو شده‌اند. یکی از مناقشات مورد نظر آمریکا، آلمان و شمار دیگری از اعضای اتحادیه اروپا درگیرهای سال‌های اخیر میان روسیه و گرجستان است. این یکی از مسائلی است که به گزارش منابع خبری بر بحث‌های روز نخست سایه افکنده است.
هیلاری کلینتون، آنگلا مرکل و رئیس شورای اتحادیه‌ی اروپا خواهان حضور "موثر" سازمان در گرجستان شده‌اند. در این درخواست منطقه‌ی آبخازیا و اوستیای جنوبی مورد نطر است که در سال ۲۰۰۸ صحنه‌ی درگیری‌های نظامی ارتش روسیه و نیروهای گرجستان بوده است. در پی این درگیری‌ها شورشیان مورد حمایت روسیه بخشی از گرجستان را به تصرف خود در آورده‌اند.
اختلاف اتحادیه اروپا با روسیه
روز چهارشنبه دمیتری مدودف بر ضرورت به رسمیت شناختن بخش جدا شده‌ی گرجستان تاکید کرد. این در حالی است که آمریکا و کشورهای اروپایی حامی استقرار ناظران بین‌المللی در این منطقه هستند. هفته‌ی گذشته رئیس جمهور گرجستان در پارلمان اروپا بر خودداری کشورش از اقدام نظامی در مناقشه‌های داخلی این کشور تاکید کرده است. این اظهارات با استقبال کشورهای غربی روبرو شد اما در مواضع روسیه تغییری ایجاد نکرد.
مدودف همچنین عملیات نظامی سال ۲۰۰۸ گرجستان علیه شورشیان در آبخازیا را "غیرقابل پذیرش" توصیف می‌کند. کشورهای غربی حامی افزایش تلاش سازمان امنیت و همکاری اروپا در جهت محدود کردن تسلیحات در کشورهای عضو هستند. یکی دیگر از مسائل مورد توجه این کشورها پایبندی بیشتر به حقوق بشر در کشورهای عضو این سازمان است.
انتقاد تلویحی از میزبان
مرکل و کلینتون در نخستین روز از نشست آستانه از تمام ۵۶ کشور عضو سازمان خواستند به تعهدات خود در مورد رعایت حقوق بشر بیشتر توجه کنند. این انتقادها از جمله متوجه کشورهای تازه تاسیس شوروی سابق، مانند کشور میزبان نشست، قزاقستان است.
صداعظم آلمان یک روز پیش از آغاز نشست سازمان با اشاره به اوضاع قزاقستان حکومت این کشور را تلویحا مورد انتقاد قرار داد: «بایستی سازمان‌های غیردولتی منتقد حکومت نیز مورد حمایت قرار گیرند.» کلینتون و مرکل تاکید می‌کنند رعایت حقوق بشر و احترام به آزادی های شهروندان موضوع جدید نیست بلکه بازگشت به اصولی است که اعضای این سازمان در قطعنامه نشست هلسینکی در سال ۱۹۷۵ امضا کرده‌اند.
آلمان شریک کلیدی قزاقستان
انتقاد مرکل به وضعیت حقوق بشر در قراقستان در حالی ابراز می‌شود که این کشور مهمترین شریک تجاری آلمان در آسیای میانه است. مرکل در سفری که تابستان سال جاری به این کشور داشت بر مناسبات دوستان‌ی دو کشور تاکید کرد. رئیس جمهور قزاقستان، نورسلطان نظربایف در این دیدار گفت، در سطح اروپا کشور آلمان شریک کلیدی قزاقستان محسوب می‌شود.
صدراعظم آلمان در سفر تابستان خود به قزاقستان حمایت خود از خواست این کشور برای میزبانی نشست سران کشورهای عضو "سازمان امنیت و همکاری اروپا" ابراز داشت. مرکل در همان دیدار نیز از دولت قزاقستان خواست در زمینه‌ی حقوق بشر تلاش بیشتری به خرج دهد. او اظهار امیدواری کرد روند دموکراسی، آزادی رسانه‌ها و حقوق شهروندی در این کشور زیر نظر سازمان امنیت و همکاری‌های اروپا تقویت شود.
BK/FW