Συμφωνίες στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή;

Η νύχτα ήταν μακρά και οι διαπραγματεύσεις δύσκολες. Οι διαφωνίες επί των βασικών θεμάτων ήταν έντονες όπως είχε φανεί ήδη στο προοίμιο της συνόδου: πώς θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι ανισορροπίες στο παγκόσμιο εμπόριο και πώς μπορεί αν αποφευχθεί ο νομισματικός πόλεμος; Τα ερωτήματα αυτά είχε θέσει ανοιχτά ο αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα στρέφοντας τα βέλη του εναντίον των ισχυρών εξαγωγικών δυνάμεων και κυρίως εναντίον της Κίνας και της Γερμανίας. Το κοινό μέτωπο Βερολίνου και Πεκίνου δεν υπέκυψε τελικά στις πιέσεις και ο αμερικανός πρόεδρος αναγκάστηκε να υπαναχωρήσει. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει καθορισμός ανωτάτων επιπέδων στα πλεονάσματα και στα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Το πρόβλημα των ανισορροπιών θα πρέπει να αντιμετωπισθεί στα πλαίσια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που καλείται να αναπτύξει και να παρουσιάσει τους κατάλληλους μηχανισμούς. Όπως δήλωσε η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ:

"Στη σύνοδο αυτή μιλήσαμε αναλυτικά για το πώς μπορούμε να επιτύχουμε βιώσιμη, εξισορροπημένη και διαρκή ανάπτυξη. Συμφωνήσαμε ότι δεν μπορούμε να συνδέσουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη και τις ανισορροπίες με έναν μόλις δείκτη, καθώς απαιτούνται μια σειρά από παράγοντες. Όλα αυτά αυτά θα πρέπει να συζητηθούν τώρα και αυτό ακριβώς θα κάνουν οι υπουργοί Οικονομικών την ερχόμενη χρονιά".

Το μπαλάκι…στη Γαλλία

Με άλλα λόγια: το μπαλάκι πέφτει τώρα στη Γαλλία, η οποία αναλαμβάνει το 2011 την προεδρία του G20 και η οποία θα πρέπει, εκτός των άλλων, να βρει λύσεις και στο ζήτημα των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Η διαμάχη, κυρίως μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ, δεν έχει βέβαια πλέον την ίδια ένταση. Αφενός το Πεκίνο προχώρησε σε νέα ανατίμηση του γουάν αποδεικνύοντας και στην πράξη ευελιξία και διάθεση για υποχωρήσεις. Αφετέρου η Ουάσιγκτον δέχθηκε στη Σεούλ σκληρή κριτική για τη νομισματική πολιτική που ακολουθεί η ίδια. Η μαζική διοχέτευση φρέσκου χρήματος στην αγορά, στην οποία προχώρησε πρόσφατα η FED, συνιστά εντέλει και αυτό ένα βήμα που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις για άλλες χώρες. Στο πλαίσιο αυτό οι 20 ηγέτες δεσμεύτηκαν να ακολουθήσουν μία συναλλαγματική πολιτική που θα υπαγορεύεται από τους κανόνες της αγοράς αποφεύγοντας τις ανταγωνιστικές υποτιμήσεις που έχουν στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους.

Συμφωνία για το γύρο της Ντόχα

"Ο προστατευτισμός", είπε η Άγκελα Μέρκελ, "θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την παγκόσμια ανάπτυξη. Αντιθέτως το ελεύθερο εμπόριο -η συμφωνία δηλαδή στον γύρο της Ντόχα- θα ήταν ένα σημαντικό μήνυμα για να κάνουμε ένα βήμα προς τα εμπρός. Υπάρχει επιτέλους ομοφωνία, το τονίζω αυτό, να καταλήξουμε σε συμφωνία όσον αφορά το γύρο της Ντόχα. Πιστεύουμε ότι υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας για να υπάρξει συμφωνία. Τη θεωρώ απαραίτητη για να μην θέσουμε σε κίνδυνο την παγκόσμια ανάπτυξη".

Οι 20 κατέληξαν επίσης στη μεταρρύθμιση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη βάση της οποίας αυξάνεται η επιρροή της Κίνας, της Ινδίας και άλλων αναδυομένων οικονομιών στον διεθνή οργανισμό. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι σε περιπτώσεις κρίσης θα πρέπει να αναλαμβάνουν και μεγαλύτερες ευθύνες.

Αναμφίβολα οι μαραθώνιες διαβουλεύσεις του G20 δεν έφεραν "καινοτόμους και επαναστατικούς νεωτερισμούς", όπως ήλπιζαν κάποιοι, σημειώνουν σήμερα γερμανοί αναλυτές. Είναι όμως γεγονός ότι δυο χρόνια μετά την πρώτη – εν μέσω της κρίσης - σύνοδο στην Ουάσιγκτον, οι 20 έθεσαν τις βάσεις για μια ουσιαστική μεταρρύθμιση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Henrik Böhme / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου