سفر استوارت لوی به منطقه و تشدید تحریم‌ها علیه ایران
۱۳۸۹ مهر ۲۸, چهارشنبه
استوارت لوی معاون امور تروریسم و اطلاعات مالی وزارت دارائی آمریکا، در اعمال تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی ایران نقشی بنیادی دارد. وی روز سه شنبه پس از دیدار با مقام‌های بلندپایه آذربایجان، در یک کنفرانس مطبوعاتی تصریح کرد: «آذربایجان شریک استراتژیک آمریکا است. با توجه به این، موضع آمریکا و آذربایجان در مسئله هسته‌ای ایران باید به هم نزدیک شود.»
باکو شریک استراتژیک واشنگتن
معاون وزارت دارائی آمریکا حاضر نشد جزئیات مذاکراتش را با رهبران سیاسی و اقتصادی آذربایجان فاش کند. وی خطاب به خبرنگاران گفت: «ایران نه تنها تهدیدی برای منطقه، بلکه سراسر جهان است و با توجه به موقعیت جغرافیائی آذربایجان و ایران، باکو باید هشیار باشد.»
استوارت لوی تاکید کرد: «هدف سفر من به‌طور کلی مشورت با مقام‌های حکومت آذربایجان، برای اقدامات مشترک در زمینه حفظ سیستم مالی بین‌المللی و اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت است.»
در آستانه سفر لوی به باکو، خبرگزاری ایلنا به نقل از آسوشیتدپرس نوشته بود که وی قرار است با رئیس‌جمهوری و رئیس بانک مرکزی آذربایجان مذاکره کند. معاون وزارت دارائی آمریکا، پیش از عزیمت به منطقه گفته بود که هدف اصلی دیدار وی از باکو و آنکارا گفت‌وگو درباره برنامه هسته‌ای ایران است.
فشار بر همسایگان ایران
استوارت لوی در ماه اوت امسال نیز برای جلوگیری از نقض تحریم‌های بین‌المللی به امارات متحده عربی، بحرین و لبنان سفر کرد. در همان زمان خبرگزاری‌ها نوشتند که هدف سفرهای لوی، متقاعد کردن کشورهای همسایه ایران برای اعمال تحریم‌ها و تشدید فشار بر ایران است.»
مناسبات ایران و آذربایجان در سال‌های اخیر به ویژه بر سر مسائل امنیتی، ارمنستان و دریای خزر، با تنش‌های فراوان همراه بوده است. با توجه به نزدیکی باکو و واشنگتن، مقام‌های ایرانی به تازگی تلاش‌هائی را برای بهبود مناسبات خود با آذربایجان آغاز کرده‌اند. هفته گذشته، احمد وحیدی وزیر دفاع جمهوری اسلامی به باکو سفر کرد. ضمنا اعلام شده است که محمود احمدی‌نژاد و علی لاریجانی (رئيس مجلس شواری اسلامی) نیز به زودی به آذربایجان خواهند رفت.
استوارت لوی در آنکارا
بر پایه بیانیه سفارت آمریکا در آنکارا، استوارت لوی، روز چهارشنبه (۲۰ اکتبر/ ۲۸ مهر) در استانبول با مدیران بانک‌ها و صنایع خصوصی ترکیه دیدار کرد. وی قرار است روز پنج‌شنبه در آنکارا با مقام‌های ارشد وزارت امور خارجه، دارایی و مسئولان نظارت بر مبارزه با جرائم مالی ترکیه نیز گفت‌وگو کند. دولت ترکیه اخیرا اعلام کرد، قطعنامه چهارم شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را رعایت می‌کند، اما با تحریم‌های یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا مخالف است.
همصدائی چین با آمریکا
همزمان با سفر لوی به باکو و آنکارا، "ما زاوخو" سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: «همه کشورها باید قطعنامه‌های شورای امنیت را، درباره مشکل هسته‌ای ایران، به صورت جدی و کامل اجرا کنند.»
پایگاه اینترنتی "عصر ایران" که به بخش معتدل اصولگرایان در ایران تعلق دارد، در گزارشی به نقل از این مقام چینی نوشت:«چین همیشه در اجرای تعهدات خود به طور شفاف و صریح عمل کرده است.»
سخنان زاوخو واکنشی بود در برابر مواضع تازه وزارت خارجه آمریکا. سخنگوی این وزارتخانه قبلا گفته بود:«واشنگتن نام شرکت‌های چینی را که تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران را، به صورت کامل اجرا نمی‌کنند، در اختیار پکن قرار داده است.»
پاکستان هم مخالفت؟
در شرایطی که جامعه جهانی بر فشار برای اعمال تحریم‌ها افزوده است، شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان نیز گفت:«ایران هیچ توجیهی برای دنبال کردن برنامه هسته‌ای ندارد.»
پایگاه اینترنتی تابناک به نقل از قریشی نوشت: «هم‌اکنون هیچ کشوری ایران را تهدید نمی‌کند که بخواهد به سمت هسته‌ای شدن برود.»
پاکستان، به عنوان یکی از قدرت‌های اتمی منطقه، تاکنون از امضای قرارداد منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای خودداری کرده است. با این‌حال، وزیر خارجه پاکستان گفته است:«ایران از امضا‌کنندگان ان‌پی‌تی است و باید به آن احترام بگذارد.»
برپایه گزارش تابناک، شاه محمود قریشی به همتای ایرانی خود منوچهر متکی توصیه کرده است که تمایل باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا را برای گفت‌وگو با ایران غنیمت بشمارد و فرصت را از دست ندهد.»
باراک اوباما تاکنون چند بار آمادگی واشنگتن را برای مذاکره مستقیم و رسمی بر سر برنامه اتمی ایران اعلام کرده است. در مقابل، محمود احمدی‌نژاد همواره خواست انجام یک مناظره تلویزیونی با شخص اوباما را مطرح کرده که با بی‌اعتنائی کاخ سفید واشنگتن روبرو شده است.
جواد طالعی
تحریریه: مصطفی ملکان