بهای سنگین روزنامهنگاری در ایران
۱۳۸۹ مهر ۲۷, سه‌شنبه
هفته‌نامه‌ی آلمانی "اشپیگل" در آخرین شماره‌ی خود در روز دوشنبه ۲۷ مهر (۱۸ اکتبر)، در گزارشی، به وضعیت روزنامه‌نگاران در ایران پرداخته است.
این نشریه نوشته است، نهادهای امنیتی با محمد قوچانی تماس گرفته و او را به خاطر تدارک انتشار مجدد روزنامه‌ی "هم‌میهن " تهدید کرده‌اند.
"هم‌میهن" که ۳ سال پیش توقیف شد، قرار است به مدیرمسئولی غلام‌حسین کرباسچی، شهردار سابق تهران بار دیگر بر پیشخوان روزنامه‌فروشی‌ها قرار بگیرد.
ظاهراَ در دور جدید انتشار "هم‌میهن" نیز قرار است قوچانی همراه با ۳۰ همکار دیگر این روزنامه را بگردانند. با این حال همه‌ی آنها می‌دانند انتشار یک مطلب انتقادی علیه دولت احمدی‌نژاد یا آیت‌الله علی خامنه‌ای در این روزنامه‌ی کافی‌ست تا شکایت‌ها از روزنامه آغاز شود و بار دیگر در خطر توقیف قرار گیرد.
قوچانی سال گذشته در جریان اعتراض‌ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری و رخدادهای پس از انتصاب احمدی نژاد به این سمت بازداشت شد.
روندی که تشدید برخوردهای حکومت ایران پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری با روزنامه‌نگاران به دنبال داشت، باعث فرار ده‌ها روزنامه‌نگار و عکاس شد.
«برخورد و اجازه‌های تشریفاتی»
فشار حامیان احمدی‌نژاد در نهادهای امنیتی و سپاه پاسداران شامل روزنامه‌نگاران خارجی نیز می‌شود. به نوشته‌ی "اشپیگل"، گزارشگر روزنامه‌ی اسپانیایی "ال‌پائیس" از تهران اخراج شده؛ زیرا با فرزند آیت‌الله منتظری، از مراجع تقلید و معترضان به سیاست‌های حکومت ایران مصاحبه کرده بود.
البته نشریه‌ی اشپیگل به دعوت دولت ایران از روزنامه‌نگاران خارجی برای تهیه‌ی گزارش‌هایی با کارکرد تبلیغاتی به سود حکومت ایران، در مکان‌های از پیش تعیین شده نیز اشاره می‌کند. برای نمونه ایران در بهار سال جاری ۳ روزنامه‌نگار آلمانی را بهمنظور شرکت در همایش خلع سلاح هسته‌ای تهران پذیرفت.
دستگیری روزنامه‌نگاران غربی
هفته‌ی گذشته دو همکار روزنامه‌ی "بیلد" آلمان برای تهیه گزارشی به این کشور سفر کردند و در حین مصاحبه با فرزند سکینه محمدی آشتیانی که به سنگسار محکوم شده، همراه با وکیل و فرزند وی در تبریز دستگیر شدند.
"فرانکفورتر آلگماینه‌تسایتونگ"، روزنامه‌ی آلمانی چاپ فرانکفورت، پیش‌تر سفر دو روزنامه‌نگار یاد شده به ایران را ناشیانه و خطرناک توصیف کرده بود. به نظر هفته‌نامه‌ی "اشپیگل" دو همکار روزنامه‌ی پرتیراژ بیلد که یکی از آنها عکاس و دیگری گزارشگر بوده با مشکلات کار خبرنگاران خارجی در ایران آشنایی نداشتند.
پیش از این رکسانا صابری، روزنامه‌نگار آمریکایی، با وجود آن‌که سال‌ها در ایران فعال می‌کرد، با اتهام جاسوسی به زندان افتاده و پس از تلاش‌های دیپلماتیک بسیار آزاد شده بود.
تلاش برای یافتن راه حل
هفته‌نامه‌ی اشپیگل احتمال داده که علی‌رضا شیخ عطار، سفیر جمهوری اسلامی در آلمان، برای یافتن راه‌حلی سریع جهت آزادی دو خبرنگار آلمانی علاقه‌مند باشد؛ زیرا او برای برقراری تماس‌های دیپلماتیک فعال بوده است.
به نوشته اشپیگل، ممکن است این دو روزنامه‌نگار با اخذ وثیقه آزاد شوند. اگر چنین اتفاقی بیفتد، پایان سفر عجیبی برای یک گزارش مطبوعاتی نزدیک می‌شود. روندی که به نوعی پرداخت بهای کار روزنامهنگاری را نیز نشان می‌دهد و گفته‌ی محمد قوچانی را مبنی بر «خطرناک بودن کار روزنامهنگاری در ایران» تأیید می‌کند.
FS/MM