'Ötekiler'e farklı bir gözlükle bakmak...

Almanya’da iş ortamında önyargıların engellenmesini; çeşitlilik, hoşgörü ve adil muamelenin geliştirilmesini öngören ”Çeşitlilik Sözleşmesi” dört yıl önce hayata geçirildi. 2006 yılında Başbakan Angela Merkel’in himayesinde Alman şirketleri Deutsche Bank, Telekom, Daimler ve BP tarafından başlatılan girişim bugüne kadar yaklaşık 870 firma ve kurum tarafından imzalandı. Almanya’da ”Çeşitlilik Sözleşmesi” imzalayan kuruluşlar, iş yerinde kimseye cinsiyet, yaş, ırk, din, etnik köken, cinsel tercih gibi nedenlerle farklı davranılmayacağını taahhüt ediyor. Bu sözleşme ile özellikle yaşlıların çalışma hayatında yer alması, kadınlara kariyer yapma fırsatı sunulması ve göçmenlerin teşvik edilmesi hedefleniyor.

Böhmer'den destek

Çeşitlilik Sözleşmesi’nin dördüncü yılı nedeniyle Berlin’de düzenlenen basın toplantısında, Göç ve Uyumdan Sorumlu Devlet Bakanı Maria Böhmer, göçmen kökenlilerin meslek eğitiminden, üst düzey yöneticiliğe kadar desteklenmesinin önemini vurguladı. Böhmer bu konuda hükümete de görev düştüğünü dile getirdi.

”Devlet açısından bakıldığında, bizim de ‘daha iyi eğitim’ diyerek gençleri desteklememiz gerekiyor. Bunun için göçmen kökenli ailelere ulaşarak, eğitim ve meslek eğitimi olanaklarından yararlanmalarını sağlamamız şart. Ama bunun ön koşulu gerçekten çok iyi Almanca bilmek, sadece günlük hayatta değil meslekî Almanca’ya da hakim olunması gerekiyor. Ayrıca şunu da söylemeliyim; yurt dışında alınan yüksek okul diplomalarının tanınması için bir yasanın çıkartılması için çalışıyoruz.”

Böylelikle yüksek okul mezunu olmasına rağmen diploması Almanya’da tanınmadığı için kendi mesleğinde çalışamayan göçmenlerin oluşturduğu potansiyelden yararlanılması öngörülüyor.

Firmaların kazanımı

Peki, dört yıl önce hayata geçirilen ”Çeşitlilik Sözleşmesi,” bu belgeye imza atan firmaların yapısında neyi değiştirdi, nasıl bir kazanım sağladı? Bu sözleşmeye ilk imza atan kuruluşlardan biri olan Deutsche Bank İdare Kurulu Üyesi Ulrich Schürenkraemer, geçen dört yıl içinde çeşitlilik yönetimine ağırlık verdiklerini belirtti. Çeşitlilik yönetiminin banka içinde değişimi de beraberinde getirdiğini belirten Schürenkraemer, firma içinde göçmen kökenlilere şans tanıdıklarının altını çizdi.

”Örneğin bu yıl kurumsal müşteri hizmetleri alanında staj için aldıklarımız arasında Ukrayna, İspanya, Polonya, Almanya’dan gelen genç kadın ve erkeklerin yanı sıra Almanya doğumlu Eritre kökenli biri de bulunuyor. Birinci sınıf eğitim almış, çok yetenekli olan bu gençler herkes gibi staj yapıyor ve diğer meslektaşlarıyla aynı fırsatlara sahipler.”

Göçmenlerin kariyer şansı

Gerçekten aynı niteliklere sahip göçmen kökenlilere, Almanlarla eşit düzey fırsat tanınıyor mu? Göçmen kökenli bir gencin çalışma hayatında ne kadar yükselme şansı var? Deutsche Telekom Yönetim Kurulu Üyesi Thomas Sattelberger, bu soruyu şöyle yanıtladı: ”Alt düzey yönetici konumlarını düşünürsek, bu soruya ‘evet’ diye yanıt veririm. Çağrı merkezindeki kadın veya erkek ekip lideri, teknik servis ekibinin şefi söz konusu olduğunda ‘evet’ yükselme şansı var. Ama üst düzey yöneticilik söz konusuysa genellikle kadınların, farklı etnik kökene sahip olanların daha az şansı var. İşte bu noktada bir şey yapmamız, durumu düzeltmemiz gerekiyor.”

Neden kadınların, göçmenlerin, kısacası farklı olanın daha az şansı var? Deutsche Telekom Yönetim Kurulu Üyesi Sattelberger, bu soruya ise ”Kanımca burada ayrımcılık yapılmıyor. Bunun nedeni genellikle yanlış bakış açısı. İnsanlar kendilerine benzeyeni arıyor. Sadece Almanlar, Alman erkekler veya 55 yaşında olan Alman erkekler değil, bence dünyanın her yerinde herkes böyle davranıyor. Aslında insanın kendi gözlüğünü çıkartıp, dünyaya başkalarının gözlüğü ile bakması gerekiyor” sözleriyle yanıt verdi.

Deutsche Telekom, kadın yöneticilerin sayısının artırılması için kadın kotası uygulaması getiren, göçmenlere eşit şans tanınması için anonim iş başvuruları projesini hayata geçirmeyi planlayan bir kuruluş. Ancak Sattelberger, Telekom’un bile dünyaya henüz başkalarının gözlüğü ile bakmayı tam anlamıyla başaramadığına işaret ediyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Jülide Danışman / Berlin

Editör: Çelik Akpınar