معضل طلاق در مصر

ازدواج یکی از مهمترین اتفاقات زندگی زن مصری است، اما به ندرت برای او خوشبختی به ارمغان می‌آورد. ماه‌ها پیش از جشن عروسی، خانه مادر و پدر عروس پر می‌شود از لباس و اسباب خانه و همزمان ذهن عروس هم پر است از ترس و اضطراب. او فرصتی برای فکر کردن و برنامه‌ریزی ندارد، زیرا تمام این کارها را اطرافیان او انجام می‌دهند. در حقیقت جامعه تعیین می‌کند که او کی باید ازدواج کند. هنان، زنی مصری است که در آلمان بزرگ شده و در رشته اقتصاد تحصیل کرده است. او زمان ازدواج خود را به خوبی به خاطر دارد. هنان ۹ سال پیش ازدواج کرده و یک دختر دارد، اما طلاق گرفته است. مشکلات او با شوهرش از همان وقتی شروع شد که با هم در ماه عسل به سر می‌بردند.

بروز مشکلات پس از ازدواج

"گئورگته سویدی" مشاوره خانواده است. زوج‌ها تازه زمانی به او مراجعه می‌کنند که به سختی می‌توان آنها را از طلاق منصرف کرد. او یکی از دلائل احتمالی طلاق ‌را فشارهایی می‌داند که از سوی جامعه به افراد وارد می‌شود. او می‌گوید: «دختری جوان با مردی آشنا می‌شود. پیش خود فکر می‌کند که او مهربان است، پس می‌توانیم با هم ازدواج کنیم. آنها عروسی بزرگ و پرخرجی به راه می‌اندازند. او هیجان‌زده و خوشحال است. تازه زمانی که با هم زیر یک سقف می‌روند، این سؤال برایش پیش می‌آید که این مرد که حال شوهر من است واقعا کیست؟»

کسی که می‌خواهد حتما ازدواج کند به خیلی مسايل توجه نمی‌کند و تازه پس از مدتی کوتاه اختلافات بروز می‌کنند و زندگی مشترک زوج را به خطر می‌اندازند. "سویدی" معتقد است که مشکلات زمانی آغاز می‌شوند که روزمرگی وارد زندگی مشترک زوج‌ها می‌شود. زمانی که آنها از ماه عسل برگشته‌اند و باید روی مسئولیت‌هایشان تمرکز کنند. در این مقطع مشکلات و اختلاف نظرها بروز می‌کنند.

زنی در قاهره در این باره می‌گوید: «پیش از ازدواج افراد سعی می‌کنند تصویری بدون نقص از خود نشان دهند، اما پس از ازدواج چهره واقعی افراد مشخص می‌شود. برخی واقعیت را می‌پذیرند و به زندگی مشترک خود ادامه می‌دهند. اما عده‌ای هم نمی‌توانند تحمل کنند و این منجر به طلاق می‌شود.»

موانع آشنایی بیشتر با همسر آینده

زوجی دست در دست هم در یکی از خیابان‌های مصر راه می‌روند. دختر آرایش غلیظی دارد و لباسی بسیار تنگ پوشیده، اما در عین حال روسری نیز بر سر دارد. او می‌گوید: «عشق و علاقه باید پیش از ازدواج شکل گیرد.» و مرد همراه او می‌افزاید: «زن و مرد باید پیش از ازدواج به خوبی با خلق و خوی هم آشنا شوند و برای درک یکدیگر تلاش کنند. ما سه ماه است که نامزد کرده‌ایم و همدیگر را خیلی خوب می‌شناسیم.»

اما آیا واقعا جوانان این فرصت را پیدا می‌کنند که در جامعه‌ی ‌سنتی مصر پیش از ازدواج شناخت بیشتری از هم‌دیگر داشته باشند؟ حتی افرادی که از موقعیت اجتماعی بالاتری برخوردار هستند هم به ندرت می‌توانند پیش از ازدواج تنها باشند. جوان‌های مایل به ازدواج، همدیگر را معمولا در حضور اطرافیان خود ملاقات می‌کنند. "سویدی" در این باره می‌گوید: «اکثر زوج‌ها با هم اختلافات جنسی دارند، زیرا بیشتر آنها رابطه جنسی را پس از ازدواج تجربه می‌کنند. در برخی موارد عروس تازه پس از ازدواج متوجه می‌شود که شوهرش مشکل دارد.»

قبلا زنان به شوهران خود خیلی وابسته بود‌ند و برای حفظ زندگی مشترک خود بسیاری از مشکلات را نادیده می‌گرفتند. اما امروزه زنان مصری هم از لحاظ عاطفی و هم از لحاظ مالی مستقل‌‌تر از گذشته هستند. در بسیاری از موارد این زنان هستند که پیشنهاد طلاق را مطرح می‌کنند. اما هچنان موانعی نیز بر سر راه آنان قرار دارد. هنان می‌گوید: «زنان معمولا نگران نگاه منفی جامعه به زن مطلقه هستند. زنی که طلاق گرفته در جامعه وجهه‌ی خوبی ندارد.»

AZ/MM