آمار ضد و نقیض از تعداد بازداشت‌شدگان ۲۲ خرداد
۱۳۸۹ خرداد ۲۴, دوشنبه
میرحسین موسوی و مهدی کروبی دو روز پیش از برگزاری راه‌پیمایی اعتراضی در سالگرد انتخابات بحث‌برانگیز ریاست‌جمهوری، که معترضان آن را «کودتای انتخاباتی» می‌خوانند، با صدور بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که برای «حفظ جان و مال مردم» برگزاری راه‌پیمایی لغو شده است. با این‌همه، گزارش‌ها حاکی از حضور پراکنده مردم در نقاط مختلف تهران و درگیری‌های پراکنده آنها با نیروهای امنیتی است. در این درگیری‌ها شماری از معترضان بازداشت شدند. اما کانال‌های گوناگون خبررسانی، درباره تعداد بازداشت‌شدگان، آمارهای ضد و نقیضی منتشر کردند.
روز یکشنبه (۱۳ ژوئن، ۲۳ خرداد) سردار حسین ساجدی‌نیا، فرمانده نیروی انتظامی تهران گفت ۹۱ نفر از مظنونان در روز ۲۲ خرداد دستگیر و به مراجع قضایی معرفی شدند. یک روز پیش از آن، احمدرضا رادان، جانشین فرمانده نیروی انتظامی، در گفت‌وگو با ایرنا گفته بود: «براساس پيش‌بينی‌های قبلی نيروی انتظامی و با وجود تبليغات دشمنان نظام جمهوری اسلامی، با هوشياری مردم روز ۲۲ خرداد بدون هيچ مشکلی سپری شد و تنها تعداد اندکی در تهران توسط ماموران اطلاعاتی دستگیر شدند که تکليف آنها ظرف امشب و پس از تکميل پرونده تعيين خواهد شد.»
اما معترضان تعداد دست‌گیرشدگان تجمعات سالگرد انتخابات ریاست‌جمهوری را بسیار بیشتر از آن می‌دانند که منابع رسمی اعلام کرده‌اند. کلمه، وب‌سایت رسمی میرحسین موسوی اعلام کرده است نزدیک به ۴۰۰ نفر از بازداشت‌شدگان ۲۲ خرداد به قرنطیه‌های زندان اوین منتقل شده‌اند. گفته می‌شود دست‌کم ۱۰۰ نفر از بازداشت‌شدگان، از میان زنان بوده‌اند. وب‌سایت کلمه تاکید کرده که این آمار قطعی نیست و فقط شامل کسانی است که به بازداشتگاه اوین منتقل شده‌اند.
فقدان آمار مستقل و قابل اتکا
از زمان آغاز اعتراضات گسترده به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری و تولد «جنبش سبز»، میان آمارهای منتشر شده پیرامون تعداد بازداشت‌شدگان در رسانه‌های دولتی و رسانه‌های منتسب به مخالفان، همواره اختلاف فاحشی وجود داشته است.
مجاری رسمی انتشار آمار در ایران، غالبا وابسته به دولت هستند. آنها می‌کوشند با کم‌رنگ جلوه دادن دستگیری‌ها، از اهمیت و میزان تاثیرگذاری آن بکاهند. از سوی دیگر، دشواری‌های دسترسی به منابع موثق خبررسانی، موجب شده گاهی در رسانه‌های مخالفان نیز در این زمینه بزرگ‌نمایی صورت گیرد.
حکومت ایران، در سال‌های اخیر، مصرانه تلاش کرده تا همه مجاری مستقل انتشار آمار و اخبار را مسدود کند تا از این طریق انحصار رسانه‌ای ادامه بیابد و از ایجاد مراکز مستقل و معتبر جلوگیری شود. مخالفان اکثر آمارهای ارائه شده از سوی دولت را «تولیدی» می‌خوانند.
پیامدهای انتشار آمار مستقل
مرتضی الویری، از اعضای ارشد ستاد انتخاباتی مهدی کروبی و نماینده وی در کمیته پیگیری حوادث پس از انتخابات، روز یکشنبه در گفت‌وگو با روزنامه جوان، از پیامدهای انتشار آمار مستقل پیرامون آسیب‌دیدگان رویدادهای پس از انتخابات گفت. آقای الویری گفت:«زمانی که کمیته پیگیری در پی‌گیری‌های خود از تعداد معترضان کشته‌شده به عدد ۷۲ رسید و این آمار توسط سخنگوی کمیته اعلام شد، بلافاصله، هم دفتر کمیته پیگیری پلمب شد و هم ما دستگیر شدیم.»
آقای الویری افزود:«اطلاعات و اسامی ۶۹ نفر از جان‌باختگان را به مجلس ارائه کردیم، اما آنها اعلام کردند که هیچ اطلاعاتی از طرف کمیته پیگیری دریافت نکرده‌اند.»
وی با اشاره به مورد بحث‌برانگیز ترانه موسوی، که در مقابل مسجد قبا دستگیر شد، اظهار داشت:«این یکی از همان مواردی است که اشتباه بود و البته کمیته هم این موضوع را اعلام کرد، درباره ترانه موسوی مدارک و مستندات خاصی در اختیار دارم، اما به دلیل آن‌که قول شرعی داده‌ام تا به امروز این مدارک را منتشر نکرده‌ام.» دو تن از اعضای کمیته پیگیری حوادث پس از انتخابات همچنان زندانی هستند.
EN/JT