«آیه‌های شیطانی»، تحت تعقیب در سلیمانیه!
۱۳۸۹ فروردین ۳۱, سه‌شنبه
هرکس دست به ترجمه و انتشار این رمان زده در سرنوشت نویسنده آن سهیم شده است: تهدید به مرگ و زندگی توام با ترس!
«حکومت دینی» در عراق
برمک بهداد،مترجم ایرانی "آیه‌های شیطانی" به زبان کردی، نه سال پیش به کردستان عراق رفت به این امید که در آن‌جا آزادتر زندگی کند. او گفته است که فکر می‌کرده «در عراق حکومت دینی برقرار نیست». ولی حتی در آن‌جا هم او خود را ایمن احساس نمی‌کند، زیرا به خود جرات داده است کتاب آیه‌های شیطانی اثر سلمان رشدی را به کردی ترجمه کند.
مجله «خلق» چاپ سلیمانیه بخش اول ترجمه برمک بهداد را در ژانویه امسال منتشر کرد و خبر از انتشار بخش‌های بعدی در شماره‌های آینده داد. ولی اولین بخش، آخرین بود. شماره بعدی را پلیس از همه کیوسک‌ها جمع‌‌آوری کرد. دوماه بعد، در هشتم ماه مارس به سردبیر مجله «خلق» تیراندازی شد. سردبیر جان سالم به در برد ولی مترجم از آن‌زمان از بیم جان پنهان شده است.
برمک بهداد در گفت‌وگویی تلفنی به «زوددویچه تسایتونگ» گفته است که بارها به مرگ تهدید شده است، از جمله از طرف سفارت ایران در عراق.
اسلام‌گرایان افراطی در اربیل و سلیمانیه دست به تظاهرات زده‌‌اند و آخوندهای این دو شهر حکم قتل مترجم را داده‌اند. برمک بهداد به کنسولگری‌کشورهای مختلف از جمله آلمان رفته و خواسته است مراقبت از جان او را برعهده گیرند، بی هیچ نتیجه‌ای.
او هم‌چنین به بخش حمایت از پناهندگان سازمان ملل مراجعه کرده است. در آن‌جا از او پرسیده‌اند اصلا چرا به فکر ترجمه چنین کتابی افتاده‌ای؟ «می‌خواستم مردم را آگاه کنم چون مطمئن بودم روحانیون کردستان آیه‌های شیطانی سلمان رشدی را نخوانده‌اند.»
تهدید، آتش، چاقو
عزیز نسین مترجم کتاب به زبان ترکی در جلسه‌ای که برای معرفی آن در یک هتل گذاشته بود مورد حمله قرار گرفت و گروهی از شرکت‌کنندگان در جلسه در آتش سوختند.
هیتوشی ایگاریشی، مترجم آیات شیطانی به ژاپنی در سال ۱۹۹۱ در توکیو با ضربات چاقو کشته شد.
به مترجم ایتالیایی کتاب در میلان حمله شد و در سال ۱۹۹۳ ناشر نروژی کتاب مورد حمله مسلحانه قرار گرفت.
داوود نعمتی مدیر نشر «نیما» که دست به انتشار این کتاب به زبان فارسی زد بارها تهدید شد. انتشاراتی او هشت سال پیش به آتش کشیده شد.
کتابی پر رمز و راز
به عقیده روشنک ایرانی، مترجم آیه‌های شیطانی به زبان فارسی این کتاب از آثار ادبی ماندگار قرن بیستم است.
او در مقدمه کتاب می‌نویسد: «در این کتاب تز و آنتی‌تز فراوان است. همه چیز تغییر شکل می‌یابد و آنچه را بهترین افکار می‌یابیم از دیدی دیگر به شیطانی‌ترین پندارها تبدیل می‌شود.» در جایی در کتاب «جبرئیل، ملک مقرب اقرار می‌کند که نمی‌داند کدام نیرو زبانش را به سخن می‌گشاید. گویا شیطان از زبان او ابیاتی را بیان کرده است.» عنوان "آیه‌های شیطانی" از اینجا آمده است.
مترجم فارسی، در صدر مقدمه‌‌اش بر "آیه‌های شیطانی" این بیت از حافظ را نشانده است:
گویند رمز عشق مگویید و مشنوید
مشکل حکایتی است که تقریر می‌کنند.
نیلوفر خسروی
تحریریه: رضا نیکجو