Πόσο βοηθά την Ελλάδα η ευρωστήριξη σε ‘έσχατη ανάγκη’;
31 Μαρτίου 2010
«Το Σύμφωνο Σταθερότητας απέτυχε – αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και παράλογες τιμωρίες στις χώρες με ελλείμματα», είναι ο τίτλος συνέντευξης που έδωσε ο οικονομολόγος και πρόεδρος του έγκριτου Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας του Κιέλου Ντένις Σνόουερ στην εφημερίδα Die Welt.
Ο κ. Σνόουερ αμφιβάλει ότι το ΔΝΤ είναι αρμόδιο για να παρέμβει στην ελληνική κρίση: «Το ΔΝΤ είναι υπεύθυνο για νομισματικά προβλήματα, αλλά η Ελλάδα δεν έχει τέτοιο πρόβλημα, διότι είναι μέλος της ευρωζώνης. Το ερώτημα είναι, εάν το ΔΝΤ αισθάνεται γενικά αρμόδιο για να παράσχει βοήθεια στην Ελλάδα και ένα δεύτερο ερώτημα είναι, ποιες προϋποθέσεις θα θέσει για μια τέτοια βοήθεια. Εάν πει απλώς: μείωση κρατικών δαπανών και αύξηση της φορολογίας, θα είναι για την Ελλάδα μοιραίο. Διότι η χώρα βρίσκεται ακόμη σε οικονομική ύφεση και μια σφιχτή δημοσιονομική πολιτική με ταυτόχρονη υψηλή φορολογία θα μετατρέψουν την ύφεση σε κρίση.»
Απέτυχε το Σύμφωνο Σταθερότητας, αναποτελεσματικές οι κυρώσεις
Το δίδαγμα από την ελληνική κρίση είναι σύμφωνα με τον οικονομολόγο ότι: «απέτυχε το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, διότι αυτό μπορεί να ορίζει το πλαίσιο στα δημοσιονομικά, αλλά κατά την δημιουργία της ευρωζώνης δεν φαίνεται να έκανε κανείς σκέψεις πως θα εφαρμοστεί αυτό το πλαίσιο.»
Στην παρατήρηση της εφημερίδας ότι το εργαλείο των κυρώσεων αποδείχθηκε ανεπαρκές ο κ. Σνόουερ είπε πως «οι κυρώσεις είναι ένας παραλογισμός. Είναι παραλογισμός να απειλείς με τιμωρίες, εάν οι χώρες – μέλη δεν τηρούν το πλαίσιο, διότι οι τιμωρίες θα επιδεινώσουν το πρόβλημα.»
Και κατέληξε: «Πολύ σημαντικότεροι από τις τιμωρίες είναι οι σαφείς κανόνες πως θα εφαρμοστεί η συνθήκη του Μάαστριχτ.»
Το αίνιγμα της γερμανικής πολιτικής
«Η ακριβή Ελλάδα», είναι ο τίτλος σχολίου του Βόλφγκανγκ Μινχάου στους Financial Times Deutschland: «Η φοβία από την κρίση στην Ελλάδα φαίνεται ότι εδραιώθηκε στην συνείδηση της γερμανικής κυβέρνησης. Η θέση της γερμανικής κυβέρνησης παραβιάζει όμως, όχι μόνον τα γερμανικά συμφέροντα, αλλά είναι και παράλογη: διότι όσο υπάρχει επιτόκιο αγοράς θα υπάρχουν και κάποιοι που θα αγοράζουν με αυτό το επιτόκιο ελληνικά ομόλογα...Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι η πρόσβαση στις αγορές, αλλά το ύψος των επιτοκίων που αυτή τη στιγμή κυμαίνονται γύρω στο 6%. Με τέτοια επιτόκια και ονομαστική ανάπτυξη της τάξεως του 2% -μια ιδιαίτερα αισιόδοξη υπόθεση- ο συντελεστής θα είναι ιδιαίτερα υψηλός. Η συνολική προσαρμογή δηλαδή θα εκτιναχθεί γύρω στο 13%, που ισοδυναμεί με αύξηση φορολογίας ή μείωση των δαπανών κατά 30%.
Ακόμη και αν οι Έλληνες ήταν διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε μια τέτοια προσαρμογή, θα λειτουργούσε μόνον με μία προϋπόθεση: ότι θα υπήρχε οικονομική ανάπτυξη και τα επιτόκια αναχρηματοδότησης του χρέους θα έπεφταν κάτω από το σημερινό 6%.»
Η πτώχευση είναι τελικά η πιο απλή λύση;
«Πρόκειται επομένως για ίδια κατάσταση με εκείνη που έζησε η αμερικανική οικονομία στη δεκαετία του ‘30. Δεν πιστεύω ότι η Ελλάδα μπορεί να αντέξει.
Η πτώχευση φαίνεται η πιο απλή λύση για την ελληνική κρίση, διότι το 70% των χρεών της η χώρα το οφείλει σε ξένους επενδυτές και κυρίως σε γαλλικές, ελβετικές, γερμανικές τράπεζες, αλλά και σε γαλλικές και ιταλικές ασφάλειες. Έτσι ο πειρασμός είναι μεγάλος να λυθεί το πρόβλημα με ματαίωση πληρωμών. Η γερμανική πολιτική δε αναγκάζει την Ελλάδα να δρομολογήσει μια τέτοια λύση.»
«Επειδή όμως στη Γερμανία το κράτος εγγυάται για το τραπεζικό σύστημα οι Γερμανοί φορολογούμενοι θα πληρώσουν ακριβά ή μάλλον ακριβότερα μια τέτοια λύση από ό,τι θα πλήρωναν για ένα δάνειο προς την Ελλάδα.»
«Η μόνη λογική ερμηνεία για την ακολουθούμενη γερμανική πολιτική είναι να εκτιμά η γερμανική κυβέρνηση ότι η Ελλάδα έτσι ή αλλιώς θα κηρύξει πτώχευση, άρα εξοικονομεί μια κίνηση οικονομικής στήριξης για να μην χάσει δυο φορές χρήματα.»
Επιμέλεια: Βιβή Παπαναγιώτου
Υπεύθ. Σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος