Erdoğan ve Merkel uzlaştı

Almanya Başbakanı Angela Merkel’in Ankara ziyareti, günlerdir süren tartışmaları noktalandırdı.

Almanya’daki Türklerin uyumu, Türk okulları ve AB ile “imtiyazlı ortaklık” konularında birbirlerini eleştiren liderler, Ankara’daki buluşma sonrasında sıcak mesajlar verdi. Merkel ve Erdoğan, Kıbrıs ile İran nükleer krizi konularında ise görüş birliği sağlayamadı.

"Almanya’da Türk okulları açılabilir”

Almanya’da yaşayan yaklaşık 3 milyon Türk’ün entegrasyonuna zarar vereceği düşüncesiyle Erdoğan’ın ortaya attığı Türk okulları önerisine karşı çıkan Merkel, Ankara’daki görüşme sonrasında ise öneriye koşullu olarak yeşil ışık yaktı.

“Almanya’nın yurtdışında, örneğin Türkiye’de okulları olduğu gibi…Türkiye’nin de Almanya’da okulları olabilir” diyen Merkel, "Ancak Türkçe, Almanca öğrenmemek için bahane olmamalı" görüşünü vurguladı. Almanya’da yaşayan Türklerin topluma daha iyi uyum sağlamalarını istediklerini, bu nedenle Almanca’ya öncelik verilmesini talep ettiklerini söyleyen Merkel, “Bulunduğu ülkenin dilini öğrenmek entegrasyonun ön koşuludur. Söz konusu olan asimilasyon değildir" ifadelerini kullandı.

Başbakan Erdoğan da Türkiye’de onlarca yıldır Alman okullarının ve Almanca eğitim veren okulların bulunduğunu anımsatarak, Almanya’da da okullarda Türkçe öğrenimin mümkün olmasını istediklerini kaydetti. Erdoğan, "Almanya’da aynı statüde, benzer statüde okullar konusunda adımlar atılabileceğini Sayın Merkel’den duymak beni memnun etti, bundan memnun oldum" dedi.

Her iki lider de yakında TBMM’de onaylanması beklenen, İstanbul’da kurulacak Türk-Alman Üniversitesi’ne olan desteklerini yineledi.

“AB’de oyunun kuralları değişti”

Merkel ve Erdoğan’ın görüşmelerinde Türkiye’nin AB sürecini de masaya yatırdı. Türkiye’ye tam üyelik yerine "imtiyazlı ortaklık" önerisinden geri adım atmayan Merkel, basın toplantısında yaptığı açıklamada, "ahde vefa" ilkesine saygılı olduklarını ve nihai hedef konusunda görüş ayrılıkları olsa da Türkiye ile müzakerelerin "ucu açık" bir şekilde sürdürülmesini desteklediklerini kaydetti.

Almanya Başbakanı, basın toplantısında bir soru üzerine, “imtiyazlı ortaklık” önerisine de açıklık getirdi. Türkiye ile AB arasında ilişkilerin çok uzun bir geçmişi olduğunu, başlangıçta üyelik dillendirilmiş olsa da, zaman içerisinde AB’nin de çok büyük değişiklikler geçirdiğini, "oyunun kurallarının değiştiğini" söyleyen Merkel, Türkiye'nin AB ile ekonomik, bilimsel ve kültürel ilişkilerde "çok özel bir konumu" olduğunu, imtiyazlı ortaklığı AB ile "özel bir ilişki" olarak düşündüklerini, ancak bu durumun olumsuz algılandığını kaydetti.

Türkiye Başbakanı Erdoğan ise AB’ye tam üyelik için kararlı ve büyük adımlar atmaya devam edeceklerini kaydetti.

Türkiye, Kıbrıs konusunda adım atmalı

AB ile Türkiye arasında müzakerelerin bir çok başlıkta dondurulmasına neden olan Kıbrıs sorunu, Alman ve Türk başbakanları arasındaki görüşmede de gündeme geldi. Türkiye’nin AB süreci açısından şu anda en önemli konunun Kıbrıs olduğunu vurgulayan Başbakan Merkel, Ankara’nın Kıbrıs konusunda adım atması ve ek protokolü onaylaması gerektiğini vurguladı.

1915 Ermeni olayları

Bir gazetecinin "1915 Ermeni olayları" hakkındaki sorusu üzerine Merkel, kendileri açısından önemli olanın Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkileri mümkün olduğunca iyi bir biçimde şekillendirmek olduğunu söyledi. Almanya Başbakanı, Türkiye ile Ermenistan arasında diplomatik ilişkilerin kurulması yönündeki gelişmelerin de herkes açısından "çok olumlu bir adım" olacağını kaydetti.

İran konusunda görüş ayrılığı

Türk ve Alman başbakanları, ortak basın toplantısında sorular üzerine, İran nükleer krizine de değindi. Angela Merkel, "İran konusunda uzun süredir ilerleme kaydedilmiyor. İran önümüzdeki kısa dönemde belirgin adımlar atmazsa, yaptırım konusunda BM nezdinde karar vereceğiz" dedi. Türkiye Başbakanı Erdoğan ise İran’a yönelik yeni yaptırımlara olumlu bakmadıklarını açıkladı. Erdoğan, "İran'a karşı dünya iki kez yaptırım uyguladı. Fakat yaptırım uygulama kararını alan ülkelerin yaptırımı deldiklerini gördük ve yaptırım yolunun sağlıklı olmadığı inancındayım, inancındayız. Ve diyoruz ki bunu diplomasiyle çözelim. En isabetli yol diplomasi" ifadelerini kullandı.

Merkel’in yoğun gündemi

Almanya Başbakanı Merkel, 4 yıl aradan sonra Türkiye’ye gerçekleştirdiği ilk resmi ziyarette yoğun bir program izledi. Ankara’da ilk olarak Anıtkabir’i ziyaret eden Merkel, ardından Büyükelçilik’te verilen resepsiyona katıldı. Başbakanlık’ta Erdoğan tarafından resmi törenle karşılanan Merkel, ardından Çankaya Köşkü’nde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından kabul edildi. Başbakan Merkel, ziyaretinin ikinci gününde İstanbul’da temaslarda bulunacak.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/Ajanslar/AFP/Reuters/dpa, AŞ/HK