سیاستمدار آلمانی: « مردم ایران نمیگذارند هیچ قدرت خارجی آنان را هدایت کند»
۱۳۸۸ بهمن ۱۰, شنبهروپرشت پولنتس، رئيس کميتهی سياست خارجی پارلمان آلمان که از سياستمداران با نفوذ حزب دمکرات مسيحی به رهبری آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان است، در گفتوگویی اختصاصی با دویچه وله از سیاستهای دولت ایران به شدت انتقاد کرد و گفت مخفینگهداشتن تأسیسات هستهای نزدیک شهر قم، اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل را برآشفته کرده است. او افزود: «از همه بیشتر روسها بودند که از عملکرد ایران انتقاد کردند و این احساس بهشان دست داد که ایران فریبشان داده است.»
پولنتس همچنین به نقض حقوق بشر در ایران اشاره کرد و گفت، ادعای این که جنبش اعتراضی ایران به دست عوامل خارجی هدایت میشود، بیپایه است. او گفت: «تودهی عظیم مردمی که به خیابانها رفتهاند، اجازه نمیدهند، هیچ قدرت خارجیای آنها را هدایت کند.»
دویچه وله: صدر اعظم آلمان، آنگلا مرکل، در چند هفتهی گذشته دولت ایران را بیش از پیش زیر فشار قرار داده است. گفته شده که آلمان قصد دارد حتی بدون رأی شورای امنیت سازمان ملل، روابط اقتصادی خود را با ایران محدود کند. چگونه این امر عملی است؟
روپرشت پولنتس: آلمان با اعضای دائم شورای امنیت همواره در ارتباط است. این شورا قصد دارد در نیویورک دربارهی مسالهی ایران تصمیم بگیرد و اقدامات لازم را به سرعت به عمل آورد. چون ایران تا بهحال به خواستهای جامعهی بینالمللی دربارهی اینکه برنامهی هستهایش باید صلحآمیز باشد، اهمیت نداده است. به همین دلیل لازم است که شورای امنیت سازمان ملل دوباره این موضوع را بررسی کند.
اما اگر شورای امنیت سازمان ملل، به دلیل وتوی برخی از اعضا، هیچ محدودیتی برای ایران قائل نشود یا ایران را تحریم نکند، واکنش دولت آلمان چیست؟
ما باید در ابتدا صبر کنیم و ببینیم که شورای امنیت چه کار میکند. همه اعضا در رابطه با تأسیسات هستهای نزدیک شهر قم، که ایران آن را مخفی نگه داشته بود، بر آشفته هستند. از همه بیشتر روسها بودند که از عملکرد ایران انتقاد کردند و این احساس بهشان دست داد که ایران فریبشان داده است. به نظر من، این احتمال زیاد است که شورای امنیت بار دیگر در قطعنامهی جدیدی از رفتار دولت ایران انتقاد کند و همچنین بر شدت تحریمهای خود بیافزاید.
شورای امنیت قرار است کی به این مسئله بپردازد؟
من فکر میکنم، مذاکرات تدارکاتی در حال انجام شدن هستند، اما دقیقا نمیتوانم بگویم که چه موقع شورای امنیت این مسئله را بررسی میکند. ولی فکر میکنم تا چند هفتهی دیگر. حدس اینکه چقدر طول میکشد تا شورای امنیت قطعنامهی جدیدی صادر کند، چندان آسان نیست. اما فکر میکنم که در ماههای آینده این کار انجام شود.
روز پنج شنبه دولت ایران دو تن از مخالفانش را اعدام کرد. آلمان اغلب در مورد مسئلهی رعایت حقوق بشر در ایران موضعی انتقادی دارد. آیا این دلیلی برای اعتراض نیست؟
البته! نقض حقوق بشر موضوعی است که مدتهاست ما را نگران میکند. نقض حقوق بشر در زمینههای گوناگون، از جمله برخورد با تظاهرکنندگان، دستگیریهای خودسرانه، ممانعت از حضور وکیلها در دادگاه و مجازات اعدام پس از محاکمههای مشکوک باعث نگرانی دولت آلمان است. بدیهی است که این اعمال مستحق انتقاد هستند. من در رسانهها اعلام کردهام که ما نمیخواهیم قاضیها، وکیلها، رئیس پلیس، رهبران سپاه پاسداران و افرادی را که به نحوی و با مسئولیتی در ارتباط با موارد نقض حقوق بشر هستند، در اتحادیهی اروپا ببینیم و به همین دلیل هم به آنان ویزا نمیدهیم.
دولت ایران ادعا میکند که دو تن از دیپلماتهای آلمانی در ناآرامیهای اخیر شرکت داشتند و این که آنها دستگیر شدهاند. هرچند وزارت امور خارجهی آلمان این خبر را تائید نمیکند. آیا ایران میخواهد از این موضوع به عنوان وسیلهی اعمال زور به آلمان استفاده کند؟
ما پس از انتخابات شاهد رفتار خشن دولت ایران با تظاهرکنندگان آرام و صلحجو بودهایم. در این وقایع عدهای نیز کشته و صدها نفر دستگیر شدند و دولت در بسیاری از موارد محاکمههای نمایشی برگزار کرده و کوشیده به این وسیله، ظاهرا با اعترافات دستگیرشدگان، به مردم نشان دهد که عوامل خارجی پشت این ناآرامیها هستند. اما در حقیقت همه میتوانستند در تلویزیون یا یوتیوب ببینند که تظاهرکنندگان، ایرانی بودند، کسانی که عقیده دارند در انتخابات ریاست جمهوری تقلب شده. آنها میخواستند رأی خود را پس بگیرند و میپرسیدند: "رای من کجاست؟". این امر همواره در چنین شرایطی، حتی دربین رژیمهای دیگر نیز رایج است که بگویند این عوامل خارجی هستند که دارند دخالت میکنند، نه مردم خود آن کشور. اما من فکر میکنم که ایرانیها خودشان بهتر میدانند که چه کسی به تظاهرات رفته و به چه دلیل! این هم واضح است، تودهی عظیم مردمی که به خیابانها رفتهاند، اجازه نمیدهند، هیچ قدرت خارجیای آنها را هدایت کند.
شرکت زیمنس قصد دارد در آینده روابط اقتصادی خود را با ایران خاتمه دهد. آیا این زیانی است برای ایران یا برای اقتصاد آلمان؟
روابط اقتصادی، قراردادی است که همواره بر اساس سود دو طرف بسته میشود. اگر خلاف این باشد، روابطی شکل نمیگیرد. شرکت زیمنس اعلام کرده است که از تجارت با ایران کناره گیری میکند. استدلال این شرکت این است که تجارت با ایران، از جمله به دلیل تحریمها، همواره محاسبهناپذیرتر میشود و دلیل دیگر، رفتار دولت ایران است. البته تحریمها، واکنشی در برابر رفتارهای ایران است. مطمئنا این امر برای تجارت زیمنس یک خسارت است، اما در عین حال ضرر بزرگی برای ایران هم هست.
مصاحبهگر: بهجت امید
تحریریه: داود خدابخش