نوجوانان پناه‌جوی افغانی در پاریس زیر پل می‌خوابند

کنار کانال آب نشسته‌اند و دست‌هایشان را روی آتش گرفته‌اند. از دود آتش بوی پلاستیک سوخته برمی‌خیزد. روی کانال آب یخ‌زده، بقایای یک کاج کریسمس قرار گرفته است. عبدالله ۱۶ ساله چند هفته پیش به پاریس آمده است. سفر او از افغانستان تا پاریس ۷ ماه طول کشیده و در این سفر او کشورهای ایران، ترکیه، یونان و ایتالیا را پشت سر گذاشته است. برای این سفر او ۷ هزار یورو پرداخته است. عبدالله می‌گوید والدین‌اش پول سفر او را تهیه کرده‌‌اند.

به دلیل درآمد بالای پدر عبدالله در کابل آنان در افغانستان زندگی خوبی داشته‌اند. ولی الان عبدالله باید به همراه جمعی دیگر در سرمای زیر صفر زیر پلی در نزدیکی ایستگاه مترو زندگی کند. آنان چند چادر دارند، ولی به اندازه کافی کیسه خواب در اختیار ندارند. برای همین عبدالله و عده‌ای دیگر تا دیروقت شب پای آتش می‌نشینند.

دلایل فرار از افغانستان

با شروع تاریکی گروه‌های مختلفی در کنار کانال سنت مارتین در پاریس دور آتش جمع می‌شوند. بعضی از آنان به زبان پشتو حرف می‌زنند، برخی دیگر فارسی، بسته به اینکه از کدام منطقه افغانستان می‌آیند. همه آنان یک نقطه مشترک با هم دارند، آن هم اینکه می‌خواستند کشوری را ترک کنند که در آن آینده خوبی در انتظارشان نبوده است. عبدالله که از قوم هزاره است، می‌گوید: "در افغانستان نه امکان تحصیل داریم و نه امکان کار. علاوه بر این با خطر حملات طالبان هم روبرو هستیم که می‌گویند ما جایی در افغانستان نداریم چون‌که مثل چینی‌ها چشم بادامی هستیم".

فرد دیگری نیز وارد گفتگو می‌شود. او می‌گوید: "کشورهای بسیاری به افغانستان سرباز می‌فرستند. آنها می‌گویند که می‌خواهند افغانستان را از دست طالبان آزاد کنند. ولی وقتی ما به همان دلیل به اروپا می‌آییم، ما را به افغانستان برمی‌گردانند".

بسیاری از افغانی‌ها به فرانسه پناه می‌آورند. بخش بزرگی از آنها قصد دارند از فرانسه به انگلیس بروند، چرا که با زبان انگلیسی بیشتر آشنا هستند و بسیاری‌شان در آنجا فامیل دارند. برای بقیه افغانی‌ها فرقی ندارد که در کدام کشور اروپایی ماندگار شوند. مهم این است که بتوانند پول دربیاورند و در ترس دائم از پلیس به سر نبرند.

کمک‌های "غیرقانونی" به پناه‌جویان

اگوستین لگران که در یک انجمن خیریه کار می‌کند، می‌گوید که در سال‌های اخیر تعداد پناه‌جویان، به ویژه نوجوانان پناه‌جو، افزایش یافته است. ولی از آنجا که دولت فرانسه مبارزه با مهاجرت غیرقانونی را جزو اهداف اصلی خود قرار داده، نهادهای دولتی به پناه‌جویان رسیدگی نمی‌کنند. فقط عده معدودی هستند که داوطلبانه به نوجوانان پناه‌جو کمک می‌کنند. برای نمونه یک مرکز فرهنگی در پاریس یکی از سالن‌های خود را در اختیار پناه‌جویان افغانی گذاشته تا شب‌ها در آنجا بخوابند. حدود ۸۰ افغانی شب را در آن سالن می‌گذرانند. افراد داوطلب در این مرکز به آنان همچنین سوپ داغ می‌دهند.

لگران می‌گوید: "این اقدامات همه غیرقانونی است، چرا که ما به خارجیانی کمک می‌کنیم که مدرک شناسایی ندارند و این کار از نظر قانونی جرم محسوب می‌شود. واقعا مسخره است!" سازمانی که لگران با آن کار می‌کند، به دلیل شرایط ویژه افغانستان خواهان دادن اجازه اقامت به همه پناه‌جویان افغانی است.

دولت فرانسه در پاییز اردوگاهی در کاله را تخلیه کرد که در آن پناه‌جویان به‌طور غیرقانونی زندگی می‌کردند و برای اولین بار بعد از سال ۲۰۰۵ پناه‌جویان افغانی را به کشورشان بازگرداند. اریک بسون، وزیر مهاجرت فرانسه تاکید می‌کند که جنگ در یک کشور دلیل کافی برای قبول پناهندگی نیست. به همین دلیل بسیاری از افغانی‌ها تقاضای پناهندگی نمی‌کنند، چون می‌دانند که چندان شانسی برای قبولی ندارند، مخصوصا اگر از یونان یا ایتالیا به فرانسه آمده باشند و در آنجا از آنان اثر انگشت گرفته باشند.

AS/MM