گسترش ناامنی در کارخانه‌ها و مناطق مرزی ایران
۱۳۸۸ دی ۲۲, سه‌شنبه
کارخانه‌های خودروسازی ایران، از پرداخت هزار میلیارد تومان (یک میلیارد دلار) بدهی خود به کارگاه‌های سازنده قطعات خودرو عاجز مانده‌اند. رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی خواستار آن شده است که دولت احمدی‌نژاد، برای جلوگیری از بحران تولید و اشتغال، ۱۰ میلیارد دلار "نقدینه اورژانس" در اختیار صنایع قرار دهد.
تولید با نصف ظرفیت
محمد نهاوندیان، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، چند هفته پیش اعلام کرد که صنایع ایران در حال حاضر تنها با نیمی از ظرفیت تولید خود مشغول به کار هستند. روزنامه اعتماد این هفته نوشت که احمدی‌نژاد گزارش اتاق بازرگانی را تایید کرده است.
کارکردن کارخانه‌ها با ۵۰ درصد ظرفیت، به معنای آن است که نیمی از افراد شاغل باید کار خود را ازدست بدهند. همین موضوع، یکی از مهمترین نگرانی‌های شورای تامین استان تهران است. افزایش تعداد بیکاران، در شرایطی که اوضاع کشور به لحاظ سیاسی بحرانی‌تر از همیشه است، می‌تواند دامنه این بحران را گسترش دهد.
لغو ۸ هزار جواز تاسیس
مشکل صنایع کشور تنها کاهش تولید، نقدینگی و اشتغال نیست. احمدی‌نژاد تاکنون بارها از رشد صدور جواز تاسیس در سراسر کشور خبر داده است. اما در جلسه اخیر شورای تامین استان تهران، رئیس سازمان صنایع و معادن این استان اعلام کرد که به تازگی جواز تاسیس ۸ هزار کارگاه تولیدی فقط در استان تهران لغو شده است.
محمدرضا مس‌فروش رئیس سازمان صنایع و معادن استان تهران درباره دلیل لغو جوازهای تاسیس گفت:«لغو جواز مربوط به آن‌گروه طرح‌های صنعتی است که پیشرفت فیزیکی آن‌ها کمتر از ۴ درصد بوده.» وی افزود:«این اقدام با هدف بستن منشاء نفوذ بعضی از افراد و شرکت‌ها و جلوگیری از بورس بازی در بخش پروژه‌های صنعتی صورت گرفته است.»
روزنامه اعتماد در تفسیر گفته‌های رئیس سازمان صنایع و معادن استان تهران نوشت:«مس فروش به این ترتیب به فساد موجود در بخش صنعت اعتراف کرده، به طوری که ۸ هزار گیرنده جواز تاسیس به دلیل سوء استفاده از این جوازها، حکم ابطال جوازهای خود را دریافت کرده‌اند.»
رشد واردات و ورشکستگی صنایع داخلی
همزمان با تشکیل نشست‌شورای تامین استان تهران، دبیر اجرائی خانه‌کارگر شیراز نیز از افزایش بیکاری و ورشکستگی کارخانه‌ها در استان فارس خبر داد.
خبرگزاری کار ایران روز یکشنبه (۲۱ دی، ۱۰ ژانویه) به نقل از علی راستگو دبیر اجرائی خانه کارگر شیراز نوشت:«می‌گویند که شمار شاغلان افزایش یافته، در حالی که تعداد شاغلان بسیاری از کارخانه‌ها از ۲ هزار نفر به ۲۰۰ نفر کاهش یافته است.»
علی راستگو، افزود که بسیاری از کارخانه‌ها ماه‌ها است حقوق کارگران را پرداخت نکرده‌اند و‌تاخیر در پرداخت حقوق کارگران، به روالی عادی در صنایع ایران تبدیل شده است.
دبیر اجرائی خانه کارگر شیراز با تاکید بر وجود بحرانی عمیق در صنایع لوازم خانگی توضیح داد:«بسیاری از کارخانه‌های سازنده لوازم خانگی مثل تلویزیون، یخچال، آب‌گرم‌کن و بخاری در حال تعطیل شدن هستند و اگر از ورود کالاهای خارجی جلوگیری نشود، آن‌ها ورشکست خواهند شد.»
در دوران نخست ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد حجم واردات ایران چندین برابر دوران خاتمی شد.
بحران در مرزهای غرب و جنوب
در کنار بحران تولید و اشتغال، بستن مرزهای غربی و جنوبی ایران نیز، یک مشکل امنیتی دیگر ایجاد کرده است. عباسعلی نورا نماینده زابل روز ۲۱ دیماه به خبرنگاران گفت:«دولت حق نداشت مرزها را پیش از آن که فکری به حال معیشت مردم کرده باشد ببندد.»
نماینده زابل در جلسه مشترک نمایندگان استان‌های مرزی کشور با فرماندهان مرزبانی زمینی و دریائی شرکت کرده بود. او تصریح کرد که پس از بسته شدن مرزهای سیستان و بلوچستان مردم منطقه رودرروی ماموران مرزبانی قرار گرفته‌اند. در همین نشست، حسین ذوالفقاری فرمانده مرزبانی نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی نیز تایید کرد که انسداد مرزها سبب ایجاد تضاد میان مرزبانان و مرزنشینان کشور شده است.
تشدید کنترل مرزهای غربی و جنوبی ایران، با هدف جلوگیری از ورود غیرقانونی شهروندان کشورهای بحرانی همسایه صورت گرفته است. اما به گفته محمدعلی اسلامی فرمانده مرزبانی دریائی ناجا، این امر سبب افزایش ورود کالاهای قاچاق و درگیری میان مرزبانان و مرزنشینان شده است.
ایلنا به نقل از سردار اسلامی نوشت:«پلیس مرزبانی هم اکنون ۸۰ درصد با مرزنشینانی درگیر است که اقدام به ورود کالای قاچاق می‌کنند.» به گفته فرمانده مرزبانی دریائی، درگیری با عموم مردم بر سر قاچاق کالا سبب شده است که مرزبانان از هدف اصلی خود دور بمانند. ماموریت اصلی آن‌ها، جلوگیری از ورود غیرمجاز شهروندان کشورهای همسایه است.
جواد طالعی
تحریریه: فرید وحیدی