سرمایه‌گذاری کلان آلمان در بخش تحقیقات
۱۳۸۸ مهر ۲۱, سه‌شنبه
با وجود بحران مالی و افزایش بدهی‌های دولت آلمان، بودجه بخش پژوهش و توسعه در این کشور هر سال بیشتر از سال قبل می‌شود. ۸،۵ میلیارد یورویی که سال ۲۰۰۷ از سوی دولت برای پژوهش و توسعه علمی کشور در نظر گرفته شده بود، در سال ۲۰۰۹ میلادی به ۱۰ میلیارد یورو رسید. با این حال، سیاستمداران آلمانی همچنان معتقدند که می‌بایست در زمینه‌های علمی و تحقیقاتی سرمایه‌گذاری بیشتری کرد. هدف، تقویت بیشتر موقعیت علمی آلمان در جهان و تبدیل شدن به یک قطب پژوهشی در میان کشورهای پیشتاز در این زمینه است.
طرح جدید سیاستمداران آلمانی، گسترش همکاریها میان سه ستونی است که پایه‌های علمی این کشور بر آنها بنا شده است، یعنی دانشگاه، مراکز تحقیقاتی و بخش اقتصادی. قصد آن است که کیفیت علمی بالا رود و مراکز تحقیقاتی پیشرو و دانشگاهها همکاری نزدیکتری با هم داشته باشند.
از سوی دیگر، تا سال ۲۰۱۲ میلادی در مجموع ۱،۹ میلیار یورو از بودجه دولتی به پروژه‌های تحقیقاتی پیشگام تعلق می‌گیرد. این طرح تحت نظارت سازمان پژوهش‌های آلمان اداره می‌شود که بزرگترین نهاد پشتیبانی کشور است. ماتیاس کلاینر مدیر مسئول این سازمان می‌گوید:« باید بگوییم که در بخش علمی کشور تا به حال هیچ طرحی صورت نگرفته که از نظر گستردگی و پویایی با طرح جدید قابل مقایسه باشد.»
افزایش کیفیت علمی دانشگاهها
در آلمان دست‌کم ۹ دانشگاه جزو دانشگاههای ممتاز محسوب می‌شوند. این دانشگاهها در هدایت پروژه‌های علمی پیشرو در جهان صاحب‌نظرند . در کنار این دانشگاههای ممتاز، ۴۰ "انجمن پژوهشگران پیشرو" در آلمان وجود دارد. در این انجمنها پژوهشگران دانشگاهی و دانشمندان زمینه‌های مختلف علمی با یکدیگر همکاری می‌کنند.
بناست همکاری این انجمنها با سایر مراکز علمی آلمان گسترده‌تر شود. ماتیاس کلاینر در این مورد چنین توضیح می‌دهد:« به عنوان مثال، دو سوم این انجمنها با موسسه "ماکس پلانک" همکاری می‌کنند. هدف از همکاری، تقویت ارتباط عملی گروههای تحقیقاتی خارج از دانشگاهها با دانشگاهها به منظور افزایش سطح علمی دانشگاه‌هاست.»
در آلمان ۷۶ موسسه "ماکس‌پلانک" وجود دارد. در این مراکز هزاران پژوهشگر در زمینه‌های مختلف تحقیقاتی مشغول کارند. یکی دیگر از موسسات پژوهشی برتر آلمان موسسه "پیوند هلم‌هولتز" است.
یورگن مه‌لی‌نک مدیر موسسه "پیوند هلم‌هولتز" می‌گوید:« آرمان موسسه "پیوند هلم‌هولتز" تحقیقات درازمدت در جهت منافع ملی است. ما در ابعاد بسیار بزرگ حرکت می‌کنیم و پروژه‌هایی را شروع می‌کنیم که پرداختن به آنها برای دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی مقدور نیست.»
تقویت شبکه دانشمندان و پژوهشگران
برای مثال بخش تحقیقات سرطان‌شناسی موسسه "پیوند هلم‌هولتز" کشف کرد که سرطان دهانه رحم با تزریق یک واکسن ویروسی قابل پیشگیری است. کشفی که برای کاشف آن، هارالد زور هاوزن، جایزه نوبل پزشکی سال ۲۰۰۸ را به ارمغان آورد؛ یا تهیه و نصب سیستم‌های پیش‌هشداردهنده سونامی، برای جلوگیری از حوادثی مشابه سونامی سال ۲۰۰۴ در جنوب غربی آسیا که ده‌ها هزار تن را به کام مرگ کشید.
یورگن مه‌لی‌نک می‌گوید:« سیستم پیش‌هشداردهنده سونامی، سیستمی است که نتیجه همکاری چندین بخش مختلف علمی است: بخش‌زمین‌شناسی که زلزله‌های دریایی را بررسی می‌کند. تکنولوژی نیروی دریایی که توسط راهنماهای شناور تحرکات سطح دریا را بررسی می‌کند و در قسمت انتقال اطلاعات، که به بخش تکنولوژی ماهواره‌های مرکز هوا و فضای آلمان برمی‌گردد.»
ارتباط بیشتر با بخش اقتصاد
در کنار دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی، افزایش همکاری با شاخه صنعتی بخش اقتصاد مد نظر است که سومین ستون در طرح افزایش کیفیت علمی کشور به شمار می‌آید. بودجه‌ای که بخش اقتصاد سالانه هزینه طرحهای تحقیقاتی می‌کند در مجموع نزدیک به دو برابر بودجه‌ای است که موسسات دولتی در این زمینه صرف می‌کنند.
بسیاری از کارخانه‌ها و شرکتهای موفق تولیدی و صنعتی با موسسات علمی−پژوهشی دانشگاهی همکاری نزدیک دارند. دانشگاه صنعتی آخن یک نمونه موفق و قابل ذکر در این زمینه است. گونتر شو، پروفسور تولید سیستماتیک دانشگاه صنعتی آخن، از پیشگامان این گونه همکاری‌هاست.
پروفسور گونتر شو می‌گوید:«برای بخش صنعتی به صرفه‌ترین سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری در مرحله پیش از تولید در طرحهای تازه و تکنولوژی جدید است. یعنی باید در اصل بر عکس باشد، نه اینکه ما ابتدا ثابت کنیم که پروژه خوبی داریم تا بخش صنعتی در طرح ما سرمایه‌گذاری کند. چنین همکاری‌‌ای، آنهم در ابعاد چندین میلیونی در سال با دانشگاه ما در جریان است. البته ما خواستار همکاری نزدیکتر با تولیدکنندگان هستیم.» هدف از طرح سیاستمداران آلمانی هم گسترش این همکاری‌هاست.