عشق بین دو زن در لبنان
۱۳۸۸ مرداد ۷, چهارشنبه«فاطمه گفت: من خدیجه را دوست دارم. خیلی!»
عشق و ازدواج بین زنان در کشورهای غربی، امری تا حدودی عادی است. ولی در کشورهای عربی؟ نویسندهی کتاب "پست سریعالسیر" که به تازگی به زبان انگلیسی و عربی منتشر شده، ادعا میکند که رابطهی عاطفی و جنسی بین دو زن در لبنان، امری غیرعادی نیست.
نادینه معاود (Nadine Mouawad)، نویسندهی کتاب، برای نگارش"پست سریعالسیر" حدود دو سال با ۴۱ زن همجنسخواهی که به "مراکز خودیاری" این گروه مراجعه میکردند، گفتوگو کرده است. او در مقدمهی کتاب نوشتهاست که این زنان ابتدا حاضر به مصاحبه با او نبودند. نه به این دلیل که از داشتن رابطه با زنان شرم داشتند یا مایل به صحبت دربارهی آن نبودند، بلکه به این خاطر که میپنداشتند، در زندگیشان "چیز مهمی برای تعریف کردن" وجود ندارد. نادینه معاد ولی نوشته است که متقاعد کردن این زنان برای بازگویی داستان زندگیخود چندان دشوار نبوده است. چون او و همکارانش در این مراکز بارها به "خواهران" خود کمک کردهبودند و زمینهی اعتماد متقابل که در این گونه موارد لازمهی کار است، خود بهخود فراهم بود.
احساسی پرشور یا انحراف؟
زنان همجنسخواه لبنانی در این کتاب از احساسات پرشور خود نسبت به زنان و نیازهای جنسیای که اغلب در رابطه با آنان ارضا میشوند، صحبت کردهاند. برخی در اولین تجربهی جنسی خود در دوران بلوغ و در نتیجهی عشق به یک همکلاسی، متوجهی این احساسات شدهاند و برخی دیگر پس از ازدواج با یک مرد. اغلب این زنان برای درک احساسات خود و اعتراف آن نزد خود و دیگران، کشمکشی درونی را پشت سر گذاشتهاند. نادینه معاود با تفاهم وضعیت دشوار این زنان را شرح میدهد. او میگوید: «در جامعهای که همجنسخواهی به عنوان بیماری و انحراف تلقی میشود، اعتراف به آن چندان آسان نیست.»
رابطه با خانواده
بخشی از کتاب "پست سریعالسیر" به رابطهی بین این زنان و خانوادههای خود اختصاص داده شده است. برخی از رابطهی صمیمی، دوستانه و عاشقانهی خود با خواهر و برادر و پدر و مادرشان حرف زدهاند و برخی از داشتن احساس گناه در برابر آنان و وابستگی شدید به اعضای خانواده گله کردهاند. اغلب زنان همجنسخواه، به هر حال، پس از اعتراف، "تحت فشار خانواده" قرار گرفتهاند که گاهی با خشونت و برخوردهای توهینآمیز هم همراه بودهاست. این امر سبب شده که برخی از آنان هنوز "زندگیدوگانهای" را، با وجود داشتن استقلال و جدایی از خانواده، دنبال میکنند.
نادینه معاود عنصر وابستگی اقتصادی به خانواده را یکی از عواملی میداند که مانع از "اعتراف به همجنسخواهی" آنان در جامعه میشود. او میگوید: «خانواده برای ما نقش دولت را در کشورهای غربی بازی میکند. این خانواده است که آموزش، کار، بهداشت و درمان اعضای خانواده را ممکن میسازد. اینطور نیست که ما به خانوادهی خود علاقهی بیشتری داشته باشیم، بلکه کمکهایی که افراد خانواده به یک دیگر میکنند، این وابستگی را ایجاد میکند. از سوی دیگر، ما روش تربیتی "مستقل بار آوردن بچهها" را بهکار نمیگیریم. یعنی همهی دختران تا وقتی ازدواج نکرده باشند، در خانواده و نزد پدر ومادر خود زندگی میکنند. به این ترتیب گفتن این که "نمیخواهم ازدواج کنم" برای زنان همجنسخواه بسیار دشوار است.»
ستیز اجتماع با "خواست خدا"
سرنوشتهای تلخ و شیرینی که در کتاب "پست سریعالسیر" نقل شدهاند، نشان میدهند که همجنسخواهی در لبنان نیز هیچ مرزی، اعم از اجتماعی ـ سیاسی، اقتصادی و مذهبی ... نمیشناسد. یکی از زنان مسلمانی که در شمال لبنان زندگی میکند و در خانوادهای مذهبی بزرگ شده، در مورد واکنش پدر و مادر خود میگوید که آنها همجنسخواهی او را "خواست خدا" تلقی کردهاند و اجتماع را بهخاطر این که در مقابل این خواست تفاهم نشان نمیدهد، مورد انتقاد قرار دادهاند. این زن که روسری هم سر میکند، معتقد است؛ بین اسلام و همجنسخواهی، با وجود برخورد منفی نهادهای مذهبی و روحانیون، تضادی وجود ندارد.
با این حال در بیشتر کشورهای عربی "روابط جنسی غیرطبیعی" غیرقانونی است. هر چند در برخی از این کشورها، از جمله در لبنان، فعالیت زنان و مردان همجنسخواه مورد پیگرد قرار نمیگیرد.