دستگیری روشنفکر چینی
۱۳۸۸ تیر ۳, چهارشنبه
نام لیو شیاوبو در ابتدا به عنوان یک منتقد ادبی در چین خوش درخشید. او سپس در دانشکده‌ی علوم تربیتی پکن به تدریس فلسفه، ادبیات و هنر پرداخت. زمانی که تنها ۳۳ سال داشت به همراه دانشجویانش در میدان تیان‌آنمن (در زمان قیام دانشجویی چین) حاضر شد و از همان زمان به یکی از مهمترین چهره‌های روشنفکری در این کشور تبدیل شد. هنگامی که تهدیدها برای سرکوب جنبش دانشجویی چین شدت گرفت، لیو به همراه شماری از روشنفکران در میدان تیان‌آنمن دست به اعتصاب غذا زد و با ورود تانک‌های نظامی به این میدان، به همراه اساتید دیگر به رایزنی با فرماندهان ارتش برای عقب راندن صلح‌آمیز معترضان پرداخت.
همین اقدام باعث شد تا لیو در ماه ژوئن سال ۱۹۸۹ بدون محاکمه قانونی برای ۱۸ ماه روانه‌ی زندان شود. پس از آن بود که او به نوشتن متن‌های سیاسی روی آورد و سرانجام در اکتبر سال ۱۹۹۶ به اتهام "گسترش شایعه و افترا" و همچنین "اختلال در نظم عمومی" به سه سال و نیم حبس محکوم شد.
پس از آزادی از زندان، لیو شیاوبو همواره در آستانه‌‌ی سالروزهای مهم سیاسی در چین یا نزدیکی رویدادهای مهمی همچون المپیک، تحت نظر قرار می‌گرفت، موقتا دستگیر یا در خانه‌ی خود حبس می‌شد.
از حبس خانگی به سلول زندان
بنا بر گفته‌های دوستان نزدیک این دگراندیش چینی، لیو سه سال تمام جزو یکی از نویسندگان "منشور ۰۸" برای آزادی بیان به شمار می‌رفت که سرانجام در ۹ دسامبر سال گذشته‌ی میلادی منتشر شد. امضاکنندگان این منشور خواستار پایان بخشیدن به دیکتاتوری یک حزبی در چین، برقراری دموکراسی و احترام به حقوق بشر شده بودند.
البته یک روز پیش از انتشار آن، لیو به طور غیر رسمی در آپارتمانش دستگیر شد و از آن زمان در حبس خانگی به سر می‌برد. در این مدت همسرش تنها دو بار اجازه‌ی ملاقات با او را داشت که در حضور پلیس انجام گرفت.
به دلیل انتشار نظرات و آثار برجسته، لیو احترام ویژهای در میان روشنفکران چینی دارد. با دستگیری وی به اتهام "راه‌اندازی آشوب، شایعه‌پراکنی و تحریک برای سرنگونی حکومت سوسیالیستی چین" احتمال می‌رود که او به ۱۵ سال حبس محکوم شود.
درماه‌های گذشته، شخصیت‌های برجسته‌ای از آمریکا و اروپا در اعلامیه‌های جداگانه خواستار پایان بخشیدن به حبس خانگی وی شده بودند. با این حال فعالان حقوق بشر گزارش می‌دهند که بسیاری دیگر از امضاکنندگان "منشور ۰۸" از سوی پلیس بازداشت شده‌اند. این بیانیه در مجموع به امضای ۳۰۳ نفر رسیده بود اما در نسخه‌ی اینترنتی آن امضای بیش از ۸ هزار کاربر در زیر آن به چشم می‌‌خورد.
SN/BM