بازنده‌ی واقعی جنگ غزه کیست؟

خشم محمد سادالا متوجه سازمان حماس و پیکارجویان آن است. آن‌ها در جریان جنگ غزه از خانه‌ی غیرنظامیان به عنوان پناهگاه استفاده و بدین‌سان آتش اسراییل را به خود جلب می‌کردند. هنگامی که انسانی هدف خمپاره قرار می‌گیرد، چه از او باقی می‌ماند؟

خانواده‌ی سادالا بر دیوار اتاق خواب خانه‌ی ویران شده‌ی خود، بقایای خون و گوشت و پوست و استخوان یکی از پیکارجویان حماس را بازمی‌یابد. او به همراه یک پیکارجوی دیگر حماس، در حال فرار، وارد خانه‌ی سادالا شده بودند. آنان از بالکن خانه به نیروهای اسراییلی شلیک کرده بودند. ارتش اسراییل به آتش آنان پاسخ داده بود. هر دو پیکارجوی حماس کشته و خانه‌ی یک خانواده‌ی ده نفره‌ی فلسطینی نیز ویران شده بود.

تحولی که حماس وعده داد

هنگامی که محمد سادالا پدر خانواده، یک روز پس از آتش‌بس به خانه‌ی خود بازگشته بود، با ویرانه‌ای روبرو شده بود. اتاق بچه‌ها سوخته و اتاق نشیمن و راهرو کاملا ویران شده بودند. همه‌جا آثار گلوله و سوختگی بر جای مانده بود. جسد دو پیکارجوی حماس در اتاق خواب بود: یکی از آن‌ها بر اثر اصابت خمپاره تکه‌پاره شده بود. در کنار اجساد تفنگی به چشم می‌خورد که پیکارجویان حماس با آن می‌خواستند تانک‌های اسراییلی را متوقف کنند.

محمد سادالا می‌گوید: «من قبلا از حماس پشتیبانی می‌کردم، زیرا این سازمان برای سرزمین ما فلسطین مبارزه می‌کرد». حماس طرفدار یک آغاز تازه و پایان دادن به فسادی بود که در زمان جریان میانه‌رو الفتح مانند یک غده‌ی سرطانی رشد کرده بود. سادالا می‌افزاید: «علت پیروزی حماس در انتخابات سال ۲۰۰۶ این بود که آن‌ها از یک تحول سخن می‌گفتند». سادالا ۵۲ ساله که پول خود را از راه ساختمان‌سازی به دست می‌آورد، در حالی که در اتاق‌خواب ویران‌شده‌ی خانه‌ی خود ایستاده می‌گوید: «این تحولی است که حماس با خود آورده است. ما را با این بمباران‌ها دو هزار سال عقب انداختند».

در برابر ویرانه‌ها

وضعیت انسان‌ها در بیت لاحیا از این بهتر نیست. کودکان تکه‌های چوب درختان را جمع‌آوری و روی دوش خود حمل می‌کنند. مادران با آتش هیزم‌ نان می‌پزند. زنان جوان کار حمل پیت‌های آب و بنزین را برعهده دارند. مردان مبهوت به ویرانه‌ها می‌نگرند، سیگار می‌کشند و به دور دست‌ها چشم دوخته‌اند. بسیاری از آنان به حماس چشم امید دوخته بودند. اکنون همه چیز خود را از دست داده‌اند: هم دارایی‌شان را و هم ایدئولوژی‌شان را.

آنچه در غزه به ویرانه تبدیل شده است، تنها ساختمان‌ها نیستند، بلکه بنیاد هستی ده‌ها هزار تن بر باد رفته است. در جوامع عربی، معمولا خانه تنها چیزی است که خانواده‌های بزرگ دارند. در بیشتر موارد، برادران عضو یک خانواده مشترکا خانه‌ای می‌سازند. خانه‌ی مشترک مزایایی دارد. وقتی خرج و اقساط آن به پایان رسید، می‌توان با درآمد کمتری شکم اعضای خانواده را سیر کرد. اکنون همه چیز از دست رفته است.

به گفته‌ی مقامات اداره‌ی آمار فلسطین، در باریکه‌ی غزه، دست‌کم ۲۲ هزار خانه‌ی شخصی و ساختمان دولتی آسیب دیده یا به کلی ویران شده‌اند. ظاهرا حماس اعلام کرده که به خانواده‌هایی که به شدت آسیب دیده‌اند، تا ۴۰۰۰ یورو کمک مالی خواهد کرد. ولی بسیاری این موضوع را یک شایعه می‌دانند.

حکومت وحشت حماس

ابوعابد یک فلسطینی شصت ساله است. پسران او که همه آموزش بهیاری دیده‌اند، مانند بسیاری دیگر از مردم غزه سال‌هاست که بیکارند. ابوعابد می‌گوید: «وقتی حماس در اینجا به قدرت رسید، با بسته‌های مواد غذایی به خانواده‌ها‌ی فقیر کمک می‌کرد. ولی من نظرم را درباره‌ی حماس تغییر داده‌ام. من نمی‌توانم از حزبی پشتیبانی کنم که وارد جنگی می‌شود که ما را از هستی ساقط می‌کند». ابوعابد در حالی که با عصای خود به ویرانه‌ها اشاره می‌کند می‌پرسد: «چه کسی اینجا برنده شد؟».

یکی از همسایگان ابوعابد دنباله‌ی بحث را می‌گیرد و می‌گوید: «الان اینجا بسیاری با حماس مخالف‌اند. ولی این تغییری در وضعیت ایجاد نمی‌کند. زیرا هر کس با حماس به مخالفت برخیزد، او را می‌کشند».

حماس از زمان قدرت‌گیری خود درباریکه‌ی غزه، با خشونت بی‌رحمانه‌ای دگراندیشان را سرکوب کرده است. خبرگزاری‌ها گزارش داده‌اند که سازمان حماس در جریان جنگ، کسانی را که گفته می‌شده با اسراییل همکاری می‌کرده‌اند، اعدام کرده است. همسایه‌ی ابوعابد معتقد است که حکومت وحشت حماس مدت‌ها ادامه خواهد داشت. او که حاضر نیست نام خود را بگوید می‌افزاید: «قیامی علیه حماس برپا نخواهد شد. این کار خودکشی است».