Το γερμανικό κίνημα του ’68 και η Ελλάδα της χούντας
22 Απριλίου 2008
«Κομμάτι του αντι-ϊμπεριαλιστικού αγώνα» θεωρούσαν οι ριζοσπάστες Γερμανοί φοιτητές της Φοιτητικής Ένωσης Γερμανών Σοσιαλιστών (SDS) τον αγώνα τους κατά της ελληνικής δικτατορίας.
Ο ιστορικός Γκετς Άλι, πρωταγωνιστής τότε, μέλος της περίφημης «Κόκκινης Βοήθειας» υπογραμμίζει στη συνέντευξή του στον Γιώργο Παππά (βλέπε αφιέρωμα, 18.04.08) ότι «η αντιπαράθεση με την στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα ανήκε στην ημερήσια διάταξη του κινήματος του ΄68 και έπαιζε μεγάλο ρόλο στη Γερμανία.»
"Η Γερμανία ήθελε να διατηρήσει καλές σχέσεις με την Ελλάδα"
Το γιατί αυτής της αντιπαράθεσης δεν ήταν μόνον ιδεολογικό, αλλά και συγκεκριμένη απάντηση στην πολιτική των γερμανικών κυβερνήσεων υποστηρίζει ο Γκετς Άλι: «Η χώρα μας προσπαθούσε τότε, παρά τη στρατιωτική χούντα, να διατηρήσει καλές σχέσεις με την Ελλάδα, γεγονός που προκάλεσε την αντίθεσή μας» διότι «η πολιτική αυτή ήταν ανήθικη. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετώπιζε τότε η Γερμανία τη φασιστική Ισπανία και την Πορτογαλία.»
Την κοινή γνώμη και τα ΜΜΕ της εποχής επικρίνει και ο Γκίντερ Βάλραφ, πρωταγωνιστής του κινήματος του ΄68 και συνεπής αντιχουντικός, μέλος της Παγγερμανικής Επιτροπής Αλληλεγγύης για την Ελλάδα: «η γερμανική κοινή γνώμη και τα μίντια αντιμετώπιζαν τον φασισμό στην Ελλάδα τουλάχιστον με αδιαφορία, αν όχι και με κατανόηση.
Ακόμη και η έγκριτη εφημερίδα FAZ υποβάθμιζε πάντα τον ελληνικό φασισμό, γιατί υπήρχαν τα νατοϊκά και τα οικονομικά συμφέροντα, που η Γερμανία ήθελε να στηρίξει».
Αξίζει να καταγράψουμε εδώ τουλάχιστον τα ονόματα του Προεδρείου της Επιτροπής Αλληλεγγύης για την Ελλάδα: ο πολιτολόγος καθ. στο Πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ Dr. Wolfgang Abendroth, o νομικός καθ. δημοσίου δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Γκίσεν H. Ridder, ο Günter Wallraff, και ο Josef Weber συντάκτης της εφημερίδας Volkszeitung.
Αποφασιστική υπήρξε η συμπαράσταση των Γερμανικών Συνδικάτων, συγκινητική η συμπαράσταση των Γερμανών αντιφασιστών, όπως του ευαγγελικού ιερέα Martin Niemöller, επιζώντος του στρατοπέδου Μπούχεβαλντ, του πολιτολόγου Wolfgang Abendroth, o οποίος είχε συνεργαστεί με τον ΕΛΑΣ κατά των ναζί ή του νομικού Helmut Ridder, πρωτεργάτη της «Διακήρυξης του Κρέφελντ για την Ειρήνη» μαζί με τον Gerd Bastian και την Petra Kelly κ.α.
Κατά της χούντας: επιζώντες των στρατοπέδων και συνδικαλιστές
Στην επιτροπή αυτή ανήκε και ο Ανδρέας Μουζούρης, ως εκπρόσωπος των γερμανικών συνδικάτων. Θυμάται λοιπόν την πρώτη μεγάλη διαδήλωση εναντίον της χούντας λίγο μετά από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου στη Φραγκφούρτη:
«Ξεκινήσαμε καμιά 250 διαδηλωτές την σιωπηλή πορεία μας προς την Παλιά Όπερα της Φραγκφούρτης. Καθ’ οδόν έμπαινε κόσμος στις γραμμές μας.
Ήταν μια μεγάλη έκπληξη: δεν ήταν μόνο μεμονωμένα άτομα, αλλά και οικογένειες με τα παιδιά τους και τα ψώνια τους. Όταν φτάσαμε στην Παλιά Όπερα είμαστε γύρω στους 5.000.»
«Υπήρχε τότε μεγάλη ευαισθησία από τους Γερμανούς. Αρκετοί από αυτούς που πήραν μέρος στην πορεία μας δεν ήταν μόνον μέλη των συνδικάτων ή φιλελεύθεροι πολίτες, αλλά είχαν ζήσει τον ναζισμό στο πετσί τους. Έλεγαν ‘έκανα στο Μπούχεβαλντ, έκανα στο Ντάχαου’ και διαδήλωναν μαζί μας.»
Ο Ανδρέας Μουζούρης ήταν τότε επικεφαλής της ελληνικής Αντιδικτατορικής Επιτροπής στη Φραγκφούρτη, οι συνεδριάσεις της οποίας γίνονταν στη «Λέσχη Βολταίρ», το άντρο του κινήματος του ’68, και έτσι οι Έλληνες αντιχουντικοί είχαν στενές σχέσεις με τους νεαρούς τότε Ντάνιελ Κον-Μπεντίτ και Γιόσκα Φίσερ.
«Συνεδριάζαμε κάθε Κυριακή στον πρώτο όροφο του Κλουμπ Βολταίρ» θυμάται ο Ανδρέας Μουζούρης «και ο Κον-Μπεντίτ συνήθιζε να έρχεται και να ενημερώνεται. Μας έλεγε ‘γεια σας σύντροφοι. Τι νέα από το μέτωπο;’ Και αν χρειαζόμαστε τη βοήθειά τους ήταν πάντα μαζί μας.»
"Πρώτη φορά εκφράστηκε τόσο μαζικά η παγκοσμιοποιημένη αλληλεγγύη"
Τι ρόλο έπαιξε στη γερμανική κοινή γνώμη η παρέμβαση του κινήματος του ’68 για την Ελλάδα της χούντας;
«Καθοριστικό» υποστηρίζει ο Γερμανός ιστορικός Norbert Frei (βλέπε αφιέρωμα, 16.04.08) «διότι έκανε τους απλούς πολίτες να σκεφθούν πως είναι δυνατόν να υπάρχουν στην καρδιά της Ευρώπης δικτατορίες».
Επιπλέον Norbert Frei εκτιμά ότι τελικά ήταν σημαντική και διότι «για πρώτη φορά εκφράστηκε τόσο μαζικά η παγκοσμιοποιημένη σκέψη της αλληλλεγγύης».
Πολλές είναι οι μνήμες του αντιχουντικού αγώνα στη Γερμανία και τα φετινά αφιερώματα για το κίνημα του ΄68 τις φέρνουν στην επιφάνεια.
Στις συζητήσεις, στα δημοσιεύματα, στις αναμνήσεις των πρωταγωνιστών και στα λευκώματα ακούμε και διαβάζουμε: «Κινητοποίηση για τη δικτατορία στην Ελλάδα», «Έρανος για τους Έλληνες πολιτικούς κρατούμενους». «Όχι διακοπές στη φασιστική Ελλάδα».
Ο αγώνας κατά της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα είναι αυτή την εποχή πανταχού παρών.