قطع کامل صادرات گاز، ادامه‌ی وعده‌های مسئولان
۱۳۸۶ دی ۲۸, جمعه
هنوز هم بسیاری از شهرهای شمالی با کمبود گاز روبرو هستند. اکنون وزیر نفت وعده داده است مشکل قطع گاز تا دو سه روز آینده در سراسر کشور کاملا برطرف شود. به رغم تدابیری مانند قطع کامل صادرات، که هزینه‌های سنگینی بر اقتصاد کشور وارد می‌کند، به نظر نمی‌رسد مسئولان قادر باشند در شرایط حاضر بحران کمبود گاز را کاملا برطرف کنند؛ به ویژه اگر مطابق پیش بینی‌ها موج سوم سرما و بارش برف و باران از روز دوشنبه آغاز شود.
به رغم اخبار و گزارش‌هایی که از بهبود نسبی وضعیت تامین سوخت، در برخی از مناطق بحران زده منتشر شده، مسئولان همچنان در جلوگیری از افت فشار و قطع گاز با مشکلات بسیار روبرو هستند. خبرگزاری ایسنا بیست و پنجم دی از قول مدیر روابط عمومی شركت گاز استان گلستان گزارش می‌دهد «وضعیت گازرسانی تقریبا مانند روزهای گذشته بوده و توفیق چندانی حاصل نشده است.»
از اظهارات مسئولان و گزارش‌های منتشر شده چنین برمی‌آید که در حال حاضر تمام امکانات فنی و اجرایی موجود به کار گرفته شده و برای بهبود شرایط و رفع کامل بحران راهی جز صرفه‌جویی مردم و تغییر شرایط جوی نمانده است.
ظاهرا مجهز نبودن زیرساخت‌ها از سویی، و ضعف مدیریت و ناهماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی از سوی دیگر، دو مانع اصلی مواجهه با شرایط فعلی محسوب می‌شوند. این دو معضل در کنار مشکلات ناشی از تحریم‌ها مسائلی هستند که در مورد آنها اطلاع‌رسانی شفاف انجام نمی‌شود و مسئولان را به تناقض‌گویی وامی‌دارد.
شبکه گازرسانی ایران ، یکی از بزرگترین شبکه‌های گازرسانی در دنیا؟
وزیر نفت در حاشیه‌ی تازه‌ترین نشست هیات دولت، ۲۶ دی، در این مورد که آیا کمبود گاز به کندی روند پروژه‌های تولید گاز در عسلویه مربوط است اظهار داشته «اگر تمام گاز و همه فازهای عسلویه را نیز امروز راه‌اندازی كنیم ولی در خطوط انتقال مشكل داشته باشیم، در نهایت گاز مناطق شمالی و سرشاخه‌ها با مشكل روبه‌رو خواهند بود.» به گزارش ایسنا غلامحسین نوذری، مهمترین مسئله را محدودیت شبکه‌های گازرسانی عنوان کرده است.
سخنان وزیر نفت در مورد مشکلات شبکه در حالی ابراز می‌شود که مدیر گازرسانی شرکت ملی گاز ایران، عزت‌الله رمضانی نهم دیماه ادعا می‌کند «شبکه گازرسانی کشور، یکی از بزرگترین شبکه‌های گازرسانی در دنیا است.» [خبرگزاری شانا، ۱۰ دی] آنچه از دو هفته‌ی پیش در ایران اتفاق افتاده نشان می‌دهد حتا با قطع کامل صادرات گاز که وزیر نفت آن را تایید کرده، تامین نیاز داخلی به راحتی انجام نمی‌شود.
وزیر کشور مصطفی پورمحمدی روز سه شنبه، ۲۵ دی، «در نشست ستاد بحران گیلان، از مردم ساکن در مناطق پر بارش و سردسیر کشور خواست وسایل گرمایشی برقی و نفت‌سوز تهیه کنند تا در زمان قطعی و افت فشار گاز با مشکلی روبه‌رو نشوند.» [شانا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت کشور]
پیامدهای قطع گاز ترکمنستان به ایران
به دنبال قطع صادرات گاز ترکمنستان که حدود پنج درصد نیاز داخلی را تامین می‌کرد، ایران نیز صادرات خود به ترکیه و سپس به بقیه‌ی کشورها را به کلی قطع کرد. قطع صادرات گاز ترکمنستان، گرچه رئیس جمهور هفته‌ی پیش درخواست می‌کند آن را سیاسی نکنند، ظاهرا سیاسی‌تر از آن است که بتوان انکارش کرد.
وزیر نفت غلامحسین نوذری ۲۶ دیماه تاکید می‌کند «پیام من به تركمنستان این بود كه گاز را وصل كنند و سپس مذاكره كنیم.» او می‌افزاید «تا گاز وصل نشود، مذاكره نمی‌كنیم.» [ایسنا] سایت رسمی مجلس شورای اسلامی روز چهارشنبه از قول رئیس کمیسیون انرژی گزارش می‌دهد «وزارتخانه‌های نفت و امور خارجه پیگیر شکایت از ترکمنستان به علت قطع گاز صادراتی به ایران هستند.»
بنابر این گزارش کمال دانشیار «خواست دو برابر شدن قیمت گاز صادراتی» را دلیل قطع آن از سوی ترکمنستان عنوان کرده، و احتمال فشار از سوی دیگر کشورها را در این تصمیم منتفی ندانسته است.
به نوشته‌ی مطبوعات ترکیه از آنجا که ایران به رغم تعهدات و وعده‌های خود قادر به از سرگیری صادرات گاز به این کشور نشده، ترکیه نیاز خود را از منابع دیگر تامین می‌کند. خبرگزاری فارس، چهارشنبه ۲۶ دی، به نقل از رویترز گزارش می‌دهد «شركت گازی بوتاش تركیه اعلام كرد، با استفاده از منابع دیگر توانسته است مشكل كمبود گاز در این کشور را برطرف كند و در حال حاضر هیچ مشكلی در این زمینه وجود ندارد.»
پیش از این اعلام شده بود ترکیه قطع صادرات گاز ایران را با افزایش واردات از روسیه و آذربایجان جبران می‌کند. روز گذشته خبرگزاری مهر به نقل از رئیس جمهور این کشور، عبدالله گل، می‌نویسد این کشور برای تامین نیازهای داخلی از مصر نیز کمک می‌گیرد.
ادامه وعده‌های مسئولان
گرچه به گفته‌ی مسئولان هم اکنون از تمام ظرفیت‌های موجود استفاده می‌شود، و به رغم موج سوم سرمایی که پیش بینی می‌شود از اواسط هفته‌ی آینده آغاز شود وزیر نفت وعده می‌دهد گاز تمام مناطقی که قطع شده تا روز یکشنبه، سی‌ام دیماه، وصل شود.
پیش از این از وجود طرحی برای اجرای سهمیه بندی گاز نیز سخن رفته بود که از سوی مسئولان دولتی تکذیب شد. با این وجود معاون عمرانی وزیر کشور، مهدی هاشمی عصر چهارشنبه احتمال می‌دهد در صورت ورود موج سوم سرما، سهمیه بندی در بعضی از موارد خاص اجرا شود.