دانش‌آموزان سوئد با نویسندگان تحت فشار در جهان آشنا می‌شوند
۱۳۸۶ اردیبهشت ۷, جمعه
انجمن قلم سوئد، اتحادیه نویسندگان این کشور و نیز سازمان حقوق بشری "گزارشگران بدون مرز" از چند سال پیش پروژه‌ای را در دست داشتند، تا بتوانند به وسیله آن دانش‌آموزان دوره دبیرستان در سوئد را با وضعیت نویسندگان در بند یا تحت فشار در کشورهای مختلف جهان آشنا کنند. حال این پروژه که ایران نیز یکی از موضوع‌های آن است رو به پایان نهاده و به زودی ثمر می‌دهد.
در همین خصوص مسعود مافان مدیر نشر "باران" و از دست‌اندرکاران بخش ایران این پروژه، به پرسش‌های ما پاسخ داده است.
دویچه وله:
آقای مافان مطلع شدیم که پروژه‌ای در سوئد در دست اجراست که براساس آن می‌خواهند دانش‌آموزان دبیرستانهای سوئد را با موقعیت نویسندگانی در جهان آشنا بکنند که به دلیل بیان نظراتشان تحت فشار قرار دارند. ممکن است توضیح بدهید که این ایده چگونه و توسط چه جریانهایی شکل گرفت و به چه شکلی می‌خواهد اجرا بشود؟
مسعود مافان:
جنگ "صداهای خاموش" یا "صداهای خاموش‌شده" یک پروژه‌ای‌ست که اتحادیه نویسندگان سوئد با همکاری"پن" سوئد و خبرنگاران بدون مرز حدود دوسال پیش این پروژه را درست گرفتند با این هدف، که دانش‌آموزان سوئدی که در سطح دبیرستان هستند، بتوانند با آنچه که در جهان بر سر نویسندگان و روزنامه‌نگاران و اهل قلم،به خاطر نوشتن‌شان و خلق آثارشان دستگیر می‌شوند، زندانی می‌شوند و اعدام می‌شوند، آنها را نسبت به وضعیت این نویسنده‌ها در جهان آگاه بکنند. مسئولیت این پروژه را این نهادها به نویسنده و محققی بنام پیتر یونگرن (Petter Lijungren) داده‌اند که این کار را انجام بدهد.
بنابراین اگر درست فهمیده باشم این پروژه به شکل یک کتاب درخواهد آمد.
درست است. یک جُنگ یا آنتولوگی هست که دوم ماه مه منتشر می‌شود و در دست علاقمندان قرار می‌گیرد، با این هدف که بشود به دست دانش‌آموزان دبیرستانی برسانند.
آیا انتشار این کتاب در روز دوم ماه مه با مراسم خاصی همراه خواهد بود؟
روز سوم ماه مه قرار است همین مجموعه‌ی همکاران "پن" و اتحادیه نویسندگان و خبرنگاران بدون مرز، مراسمی را در انستیتوی وزارت امور خارجه برای معرفی این کتاب درنظر بگیرند.
در کتابی که منتشر می‌شود، نویسندگان چه کشورهایی معرفی می‌شوند؟
این کتاب در واقع شامل نوشته‌هایی از نویسندگان ۱۶ یا ۱۷ کشور جهان است. کوبا، آمریکا، چین، روسیه، ترکیه، اریتره، زیمباوه و ایران جزو کشورهایی هستند، که از این کشورها البته در این کتاب نوشته، گزارش و مطالبی آمده.
از کدام نویسندگان ایرانی مطلبی هست و چه نوشته‌هایی از آنها در این کتاب به‌چشم می‌خورد؟
از ایران سه نوشته در این مجموعه ارائه شده. از خانم مهرانگیز کار بخشی از خاطرات زندان‌شان، "گردنبند مقدس" برای این مجموعه انتخاب شده. نویسنده‌ی دیگری که در این مجموعه انتخاب شده اکبر گنجی است. آن‌روزها اکبر گنجی در اعتصاب غذا بسر می‌برد و یکی از نامه‌هایی را که اکبر گنجی به بیرون نوشته بود یا به جهان نوشته بود، ترجمه شده است. نویسنده سومی که در این مجموعه از ایران هست ناصر زرافشان است. ناصر زرافشان در یکی از این مرخصی‌هایی که بیرون آمده بود یکی دو سال پیش، با او تماس گرفته شد و از او خواسته شد که چرایی دستگیری‌اش و حکایت قتل‌های زنجیره‌ای را بنویسد که ایشان هم در این مورد مطلبی نوشته‌اند که در این جُنگ ترجمه و معرفی شده.
چه کسی این نوشته‌ها را ترجمه کرده؟
نوشته‌ها همه توسط سعید مقدم ترجمه شده و یک مقدمه‌ای هم بر نوشته‌های بخش ایران هست که آن مقدمه را من نوشته‌ام.
در مقدمه‌ای که اشاره کردید در مورد بخش ایران نوشته‌اید، به چه مضامینی پرداخته‌اید؟
در آن مقدمه من توضیحاتی داده‌ام در رابطه با بیش از صدسال تلاش برای آزادی بیان در ایران و تلاشهایی که روشنفکران ایران در این ۱۰۰سال، ۱۵۰ پنجاه سال گذشته کرده‌اند و چه مشکلاتی را به همراه داشته و بخصوص در این ۲۷ سال گذشته، مشکلاتی که گریبانگیر نویسندگان، روشنفکران و روزنامه‌نگاران شده بود را توضیح داده‌ام.
آقای مافان، بودجه‌ی این پروژه، یا به قول شما این جُنگ، از طرف چه نهادی تامین شده؟
این بودجه از طرف نهادهای وابسته به اداره‌ی فرهنگ و از طریق انستیتو سوئد و مرکزی بنام Sida تامین شده، در واقع مراکزی که به هر حال از بودجه‌ی دولت تامین می‌شود.
مصاحبه‌گر: بهنام باوندپور