استعفای سفیر پاکستان در آمریکا در پی "درخواست از پنتاگون برای مقابله با کودتای نظامی"
۱۳۹۰ آذر ۲, چهارشنبه
سفیر پاکستان در آمریکا٬ سرانجام روز سه‌شنبه (۲۲ نوامبر٬ یک آذر) پس از حرف و حدیث‌های فراوان درباره اظهاراتی که به‌صورت محرمانه خطاب به برخی از مقامات وزارت دفاع آمریکا نوشت٬ از سمت خود برکنار شد.
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ این ماجرا نخستین بار توسط یک تاجر دوملیتی پاکستانی- آمریکایی به نام منصور ایجاز افشا شد. او مدعی شده است که حسین حقانی٬ سفیر پاکستان٬ به‌عنوان نماینده رسمی این کشور در ایالات متحده٬ در نامه‌ای خطاب به مقامات دولتی آمریکا برخی از مقامات نظامی جمهوری اسلامی پاکستان را به طرح‌ریزی کودتایی در ماه مه ۲۰۱۱ متهم کرده است.
خبر استعفای آقای حقانی را نخستین بار خود او در صفحه توییترش منتشر کرد. او گفت درخواست استعفایش را تقدیم نخست‌وزیر این کشور کرده و بدین ترتیب رسما اعلام کرد که در این کشمکش سیاسی٬ تسلیم ژنرال‌های نظامی پاکستان شده است: «من استعفا داده‌ام تا این جنجال بی‌معنی که دموکراسی نوپای ما را در معرض تهدید قرار داده خاتمه یابد.» تلویزیون دولتی پاکستان ساعاتی بعد اعلام کرد که استعفای او پذیرفته شده است.
حسین حقانی در بیانیه‌ای که پس از پذیرش استعفایش منتشر کرده٬ آورده است: «من تا جایی که توانستم به پاکستان و دموکراسی در این کشور خدمت کرده‌ام و تا زمانی که بتوانم به همین کار ادامه خواهم داد.»
خدمت به پنتاگون و اقدام بر ضد منافع پاکستان٬ اتهام اصلی
منصور ایجاز٬ تاجر پاکستانی-آمریکایی٬ نخستین بار در ۱۰ اکتبر در یادداشتی که در روزنامه فایننشال تایمز منتشر شد نوشت که یکی از دیپلمات‌های ارشد پاکستانی در نامه‌ای محرمانه که به پنتاگون ارسال کرده٬ از مقامات وزارت دفاع ایالات متحده خواسته که به خنثی کردن توطئه کودتایی نظامی کمک کنند که به اعتقاد او در نخستین روزهای ماه مه و چند روز پس از دست‌گیری و کشتن اسامه بن‌لادن توسط نیروهای آمریکایی٬ قرار بود در پاکستان اجرا شود.
هیچ‌گونه شواهدی از طرح‌ریزی برای چنین کودتایی در دست نبود و به‌همین خاطر در آن زمان پنتاگون نامه را بی‌اعتبار خواند. منصور ایجاز در یادداشت خود از حسین حقانی نام برد٬ اما او هرگونه مشارکت در نگارش و ارسال این نامه را تکذیب کرد.
آقای حقانی پس از پذیرش استعفایش نیز در گفت‌وگویی با خبرگزاری رویترز اعلام کرد که معتقد است تخلفی مرتکب نشده و نقشی در تهیه این نامه نداشته: «استعفای من ربطی به این نامه ندارد و پای مسائل بزرگ‌تری در میان است.» استعفای او پس از نشستی با آصف‌علی زرداری٬ رئیس‌جمهور پاکستان٬ ژنرال اشفق کیانی٬ فرمانده کل ارتش و ژنرال احمد شجاع‌پاشا٬ بلندپایه‌ترین مقام اطلاعاتی این کشور انجام شده است. این مقامات ارشد جمهوری اسلامی پاکستان اعلام کرده‌اند که به زودی تحقیق و تفحص درباره این نامه و عاملان تهیه٬ تدوین و توزیع آن آغاز خواهد شد.
حسین حقانی٬ پیش از ورود به مناصب دولتی٬ روزنامه‌نگاری بود که جنگ داخلی افغانستان را پوشش می‌داد. او همچنین کتابی پیرامون نقش اسلام رادیکال و نظامیان در پاکستان نوشته است. از سال ۲۰۰۸ او سفیر اسلام‌آباد در واشنگتن بوده و در توسعه روابط آمریکا با پاکستان نقشی کلیدی ایفا کرده است.
جدال میان دولت غیرنظامی با نظامیان تشنه قدرت
تنش میان دولت و نظامیان٬ سابقه‌ای طولانی در پاکستان دارد. در بیش از نیمی از تاریخ ۶۴ ساله این کشور٬ نظامیان مراکز اصلی قدرت و حکومت را در دست داشتند و چندین کودتای نظامی در پاکستان اجرا شده است. حقانی از جمله دیپلمات‌هایی است که به آصف‌علی زرداری نزدیک است و رابطه محکمی با نظامیان پاکستانی ندارد. به همین خاطر بسیاری از تحلیل‌گران استعفای او را گامی در جهت تضعیف بیشتر دولت غیرنظامی می‌دانند که البته با اتهامات فساد و بی‌کفایتی پرشماری مواجه است.
از زمان کشته شدن اسامه بن‌لادن٬ روابط میان آمریکا و پاکستان تیره و تار شده است. برخی از مقامات آمریکایی معتقدند بعضی از مقامات ارشد نظامی و اطلاعاتی در پاکستان از محل اختفای بن‌لادن باخبر بوده‌اند. گذشته از این٬ سال گذشته سال پرتنشی در تاریخ روابط این دو کشور بوده و علاوه بر زندانی کردن یکی از پیمان‌کاران CIA اتهاماتی هم درباره حمایت پاکستان از حمله به سفارت آمریکا در کابل مطرح شده است.
با این همه٬ برخی از تحلیل‌گران سیاسی معتقدند تا زمانی که این تنش‌های جاری در پاکستان منجر به اقدام مستقیم علیه دولت زرداری نشود٬ نمی‌تواند آسیب‌های جدی‌تری به روابط اسلام‌آباد- واشنگتن وارد کند.
EN/BM