سایه بدهیهای کلان بر سرنوشت اتحادیه اروپا
۱۳۹۰ مهر ۲۸, پنجشنبه
سیاستمداران اتحادیه اروپا حداکثر تا شب‌یکشنبه (۳۰ مهر/۲۳ اکتبر) باید توافق رسیده باشند. ساعت ۲ نیمه‌شب به وقت اروپای مرکزی نخستین بازار بورس هفته ۱۰ هزار کیلومتر آنطرفتر در توکیو گشوده می‌شود. نتبجه دیدار و گفتگوی نمایندگان ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا، و در این میان ۱۷ کشور عضو منطقه مالی یورو، تعیین کننده ثبات بازارهای مالی جهان خواهد بود.
در این میان دستکم پاسخ یک پرسش باید روشن شود. آنهم اینکه چه گام‌های موثری برای خروج از بحران بدهیها در اتحادیه اروپا برداشته خواهند شد؟ بحران منطقه مالی یورو یک سال و نیم است که سیاستمداران اروپایی را به خود مشغول کرده است. البته اکنون صدراعظم و وزیر دارایی آلمان معتقدند که سطح انتظارات را باید متعادل کرد و انتظار راه‌حلی قطعی و نهایی از نشست بروکسل نداشت.
حضور غیرمنتظره سارکوزی در نشست فرانکفورت
آنگلا مرکل چهارشنبه شب (۲۷ مهر /۱۹ اکتبر) در نشستی با حضور رئیس‌بانک مرکزی اروپا، رئیس‌کمیسیون اتحادیه اروپا، رئیس‌شورای اروپا، رئیس صندوق بین‌المللی پول، وزرای دارایی آلمان و فرانسه و البته حضور غیرمنتظره رئیس‌جمهور فرانسه شرکت کرد.
صدراعظم و وزیر دارایی آلمان در این نشست تأکید کردند که قرار نیست اتحادیه اروپا تا روز یکشنبه به نتیجه‌ای نهایی برای رهایی از بحران برسد. حضور غیرمنتظره نیکلا سارکوزی در نشست چهارنشبه شب در فرانکفورت، نشان از اهمیت دو چندان این دیدار و البته فشار روز افزون بر رئیس‌جمهور فرانسه دارد.
آلمان و فرانسه در مورد شیوه استفاده از «صندوق نجات یورو» اختلاف‌نظر دارند. وزارت دارایی فرانسه خواستار آن است که صندوق مالی یورو‌مانند یک بانک عمل کند تا منابع مالی بیشتری دریافت کند. اقدامی که بانک مرکزی اروپا و آلمان با آن مخالف هستند.
هراس از گسترش بحران
بدهیهای دولت یونان، در حال حاضر برابر با ۱۶۲ درصد تولید ناخالص ملی این کشور است. بدون تزریق پول از صندوق نجات یورو، یونان توان پرداخت بدهیهای خود را ندارد. اگر آخرین بخش کمک صندوق نجات یورو پرداخت نشود، یونان مجبور به اعلام ورشکستگی خواهد شد. ورشکستگی یونان، در شرایطی که اعتبار مالی فرانسه نیز به عنوان یکی از پرثبات‌ترین کشورهای حوزه یورو به زیر سئوال رفته است، آینده واحد پول اروپا را به شدت تهدید می‌کند.
نکته مهم دیگر سایر کشورهای بدهکار منطقه یورو، وضعیت حساس کشورهایی مانند اسپانیا و ایتالیا است. بسته نجات یورو، تابستان سال‌گذشته در پی بروز بحران مالی در یونان و ایرلند با مشارکت اتحادیه اروپا و صندوق بین‌المللی پول با ۷۵۰ میلیارد یورو اعتبار تاسیس شد. تا به‌حال علاوه بر یونان، پرتغال و ایرلند نیز از کمک‌های این صندوق برخوردار شده‌اند.
راه‌کارهای کاهش بدهیهای یونان
نکته مهم در حال حاضر تعیین استراتژی تازه‌ای در برخورد با بدهی یونان است. کارشناسان اقتصادی از بانک‌های بستانکار یونان خواسته‌اند که ۵۰ درصد مطالبات خود را به این کشور ببخشند.
برخی از بستانکاران، تاکنون برای این کار اعلام آمادگی کرده‌اند. تا به حال قرار بود که منابع خصوصی به طور داوطلبانه از بهره‌های ۲۱ درصدی وام‌های خود به یونان صرفنظر کنند.
وزیر دارایی فرانسه، فرانسوا بارواآن معتقد است که در لزوم شراکت بیشتر این موسسات برای تقویت چتر نجات واحد پولی یورو نباید تردید داشت. وزیر دارایی آلمان، ولفگانگ شویبله نیز با این طرح موافق است.
اینکه این طرح تا چه حد عملی و در نجات یونان موثر خواهد بود نکته‌ای است که در نشست بروکسل باید مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد. وزیران دارایی و خارجه ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا باید تا پیش از نشست یکشنبه که با حضور روسای دولت‌ها برگزار می‌شود، در مورد استراتژی تازه خود به نتیجه رسیده باشند.