محمد عبدی: "جدایی نادر از سیمین" و "پینا"
۱۳۹۰ مهر ۲۴, یکشنبه
"جدایی نادر از سیمین" – هم‌چون "درباره الی"- پیرامون مضامین و باورهایی کلیدی در شخصیت‌های تهران‌نشین امروز می‌گردد و ضمن پرداختن به معضل اصلی تناقض سنت و مدرنیته، به‌عنوان قدیمی‌ترین معضل تهران‌نشینان به مفاهیمی چون دروغ، وجدان، حقیقت، مذهب و رابطه‌ی زن و مرد، نگاه نو و جذابی دارد و این‌بار فارغ از ضعف‌های "درباره الی"- از جمله صحنه‌ی بسیار طولانی و زائد پانتومیم که در آن شخصیت‌ها سعی دارند به زبان استعاری مفاهیمی را منتقل کنند که در تناقض با فضا و ساختار فیلم است- پرداخت شسته رفته‌تری را رو در روی تماشاگرش قرار می‌دهد و با فیلم‌نامه‌ای دقیق و حساب‌شده و البته کارگردانی کم‌نظیر در سینمای امروز ایران، تماشاگر را در تمام طول دو ساعت فیلم، ذره‌ای رها نمی‌کند و شخصیت‌های چندلایه‌اش را از زوایای مختلف می‌کاود و بدون داوری کردن (اصلی که فیلم بر آن بنا می‌شود و اصلاً "داوری" را زیر سؤال می‌برد) با تأکیدهای حساب‌شده بر چهره‌ی قاضی در دادگاه خانواده و تردیدهای او، و اصلاً اینکه بخش عمده‌ای از فیلم در محکمه می‌گذرد و هر کدام از شخصیت‌ها سعی دارند خود را در آن اثبات کنند و حقیقت را به روایت خود بازگویند، آدم‌های مختلفی را از قشر‌ها و باورهای گوناگون کنار هم می‌گذارد و در نهایت بدون محکوم کردن هیچ‌یک از آن‌ها، تلخی زندگی را یادآوری می‌کند و اینکه گزیر یا گریزی از آن نیست.
پینا، کارگردان: ویم وندرس
تلاش وندرس برای یافتن یک زبان بصری خاص برای نمایش رقص ها- که هر یک از آن‌ها در نوع خود دیدنی و سرشار از نوآوری‌اند- تلاش به غایت موفقی است که شاید ارزش بیست سال صبر کارگردان برای یافتن زبانی برای آن را داشته و حالا به مدد تکنولوژی سه بعدی، فضای حیرت انگیزی خلق می‌کند که فیلم "پینا" تنها در آن معنا پیدا می‌کند و به شدت آمیخته است با فضای سه بعدی‌ای که تماشاگر را به درون جهانی از رنگ و نور و حرکت دعوت می‌کند و- در نهایت- شاید یکی از بهترین استفاده‌های از فیلمبرداری سه بعدی را در تاریخ سینما رقم می‌زند.در واقع دوربین وندرس به درون دنیای رقصنده‌ها نفوذ می‌کند و جهان درونی آن‌ها را که برآیندش را می‌توان در حرکاتی زیبا و دلپذیر دید، با ما قسمت می‌کنند. وندرس از بازیگر – رقصنده‌هایش همان را می‌خواهد که پینا باوش می‌خواست: رجعتی به درون. در نتیجه فیلم به شدت شخصی است؛ هم از جهان یک طراح رقص کم نظیر معاصر حرف می‌زند، هم جهان و دیدگاه یک فیلمساز صاحب سبک را درباره رقص با ما قسمت می‌کند، و هم به رقصنده‌های متبحری از چهارگوشه جهان- که فرصت کار با پینا را داشته اند- فرصت می‌دهد تا رقص‌های درونی خود را که حاصل سال‌ها تمرین و تمرکز است، رو در روی تماشاگر قرار دهند.