نگرانی از نقش منفی حماس در روند صلح خاورمیانه
۱۳۹۰ اردیبهشت ۲۰, سه‌شنبه
حدود یک هفته پیش (۴ مه/ ۱۴ اردیبهشت) نمایندگان گروه‌های فلسطینی که بزرگترین‌شان فتح و حماس محسوب می‌شوند در قاهره توافقنامه "آشتی‌ملی" امضا کردند. این اقدام قرار است به اختلاف‌های چهار ساله خاتمه دهد و راه را برای انتخابات سرتاسری و تشکیل یک دولت یکپارچه‌ی فلسطینی هموار کند.
اسلام‌گرایان افراطی جنبش حماس در پی یک درگیری خونین از سال ۲۰۰۷ میلادی کنترل باریکه‌ی غزه را در اختیار دارند.
«اقدام عجولانه‌ی اسرائیل»
دولت اسرائیل در واکنش به آشتی فتح و حماس از پرداخت پول‌هایی که مطابق توافق‌های قبلی باید در اختیار تشکیلات خودگردان فلسطین قرار می‌گرفت خودداری کرده است. این پول از درآمدهای مالیاتی و گمرک حاصل می‌شود و بالغ بر ۱۰۰ میلیون دلار آمریکاست.
احمد فیاض نخست وزیر فلسطین می‌گوید دولت برای نخستین بار در چهار سال گذشته قادر به پرداخت حقوق ۱۴۰ هزار کارمند خود نیست.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص در شماره‌ی روز سه‌شنبه‌ی خود (۱۰ مه/ ۲۰ اردیبهشت) نوشت، دولت آمریکا بلوکه کردن دارایی مالیاتی فلسطینیان را اقدامی "عجولانه" می‌داند. هاآرتص منبع خود را مقامات وزارت دفاع ایالات متحده معرفی کرده است.
اسرائیل حماس را یک تشکیلات تروریستی می‌داند. این کشور از تشکیلات خودگردان فلسطین می‌خواهد تا تضمین کند بخشی از این پول در اختیار حماس قرار نمی‌گیرد.
در خواست اصلاح مواضع حماس
مارک تونر جانشین سخنگوی وزارت خارجه آمریکا شامگاه دوشنبه (به وقت محلی) در واشنگتن گفت، ما نگرانی اسرائیل را درک می‌کنیم اما معتقدیم نباید در این مورد تصمیم‌های شتابزده گرفت.
تونر خاطر نشان کرد، دولت آمریکا تاثیر احتمالی آشتی فتح و حماس بر مذاکرات صلح خاورمیانه را بررسی خواهد کرد.
باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده در پیامی به مناسبت شصت و سومین سالگرد پایه‌گذاری کشور اسرائیل (۱۴ مه ۱۹۴۸) دوستی عمیق میان دو کشور را مورد تاکید قرار داده است. او می‌گوید اسرائیل همواره یکی از نزدیک‌ترین متحدان آمریکا خواهد بود. به رغم این، نزدیکی فتح و حماس برخی از سیاستمداران آمریکایی را نیز نگران کرده است.
به گزارش خبرگزاری آلمان، ۲۷ سناتور فراکسیون حزب دموکرات در نامه‌ای از کاخ سفید خواسته‌اند ضرورت اصلاح مواضع جنبش حماس را به‌طور شفاف به فلسطینیان گوشزد کند.
در این نامه از دولت خواسته شده به محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، یادآور شود تشکیل یک دولت موقت با همکاری حماس با مواضعی که تاکنون داشته، رابطه با آمریکا و کمک‌های مالی این کشور را به مخاطره می‌اندازد.
پایبندی به توافق‌های قبلی با اسرائیل
محمود عباس پیامدهای منفی حضور حماس در یک دولت موقت را انکار می‌کند. او می‌گوید، از سویی قرار نیست هیچ یک از اعضای حماس و فتح در دولت حضور داشته باشند، از سوی دیگر مذاکرات صلح با اسرائیل به وسیله سازمان آزادی‌بخش فلسطین انجام می‌شود که حماس هنوز عضو آن نیست.
به گفته‌ی محمود عباس، رهبران فلسطین خیال ندارند بر همکاری‌ها و توافق‌هایی که تاکنون در مورد مسائل امنیتی با اسرائیل به دست‌آورده‌اند خط بطلان بکشند.
فتح و حماس ابتدای سال ۲۰۰۷ میلادی مشترکا یک دولت موقت تشکیل داده بودند. کشورهای غربی آن زمان کمک‌های مالی خود به فلسطین را قطع کردند و خواستار کنارگذاشتن خشونت و اقدام‌های تروریستی از سوی حماس و به رسمیت شناختن موجودیت اسرائیل شدند.
تاثیر آشتی ملی بر مذاکرات صلح؟
خبرگزاری رویترز روز سه شنبه (۲۰ اردیبهشت) گزارش داد، قرار است باراک اوباما در مورد روند مذاکرات صلح خاورمیانه با پادشاه اردن رایزنی کند.
کاخ سفید اعلام کرد در دیدار سه‌شنبه‌ی آینده‌ی ملک عبدالله با اوباما تحولات و ناآرامی‌های اخیر کشورهای عربی نیز به بحث گذاشته خواهد شد. اردن در مذاکرات مستقیم صلح میان اسرائیل و فلسطین نقش مهمی ایفا کرده است.
پادشاهی اردن و مصر تنها کشورهای عربی هستند که تا کنون با اسرائیل پیمان صلح امضا کرده‌اند. دور تازه‌ای از گفتگوهای مستقیم اسرائیل و فلسطین سال گذشته متوقف شد. علت این امر امتناع اسرائیل از مسکوت گذاشتن ساخت شهرک‌های یهودی‌نشین در مناطق اشغالی عنوان شده است.
جنبش حماس که از سوی جمهوری اسلامی حمایت می‌شود با مذاکرات صلح مخالف است و مبارزه مسلحانه علیه اسرائیل را تبلیغ می‌کند. سال گذشته شبه‌نظامیان حماس با آغاز دوره تازه مذاکرات صلح، عملیات نظامی و پرتاب موشک به خاک اسرائیل را شدت بخشیدند.
ناظران قضاوت در مورد تاثیر مثبت یا منفی آشتی فتح و حماس بر روند مذاکرات صلح خاورمیانه را زودهنگام ارزیابی می‌کنند.
BK/DK