عربهای ایران درباره‌ی اعتراضها در اهواز چه می‌گویند؟
۱۳۹۰ اردیبهشت ۲, جمعه
به گزارش واحد مرکزی خبر، جانشین فرمانده‌ی نیروی انتظامی خوزستان گفته است که در یک عملیات اطلاعاتی با همکاری "سربازان گمنام امام زمان" و یگان اطلاعاتی نیروی انتظامی اهواز، هشت نفر از افراد "گروهک تروریستی خلق عرب" بازداشت شده‌اند. این افراد متهم هستند در کشتن سه نفر از شهروندان اهوازی دست داشته‌اند.
اما منابع مختلف از جمله "سازمان حقوق بشر اهواز" از دستگیری‌های بیشتری خبر می‌دهند. درعین حال شخصیت‌ها و منابع مختلف عرب ایرانی در گفت‌وگو با دویچه وله هرگونه فعالیت "گروه خلق عرب" در استان خوزستان را تکذیب می‌کنند.
ممنوعیت انتشار خبر درگیری‌های اهواز
دکتر کریم عبدیان مسئول "سازمان حقوق بشر اهواز" به دویچه وله گفت که اعتراض‌های عربهای ایران از چهارشنبه‌ی گذشته ادامه دارد و دولت ایران به نمایندگان رسانه‌های بین‌المللی مستقر در کشور اجازه‌ی سفر به استان خوزستان را نداده است.
این فعال حقوق بشر افزود: «من با نمایندگان "نیویورک تایمز" و "واشنگتن پست" در تهران صحبت کردم و آنها گفتند که حکومت ایران اجازه‌ی نداده است آنها به منطقه بروند».
بشنوید: گفت‌وگو با دکتر کریم عبدیان
مسئول "سازمان حقوق بشر اهواز" که در روزهای اخیر گزارش اعتراضها و دستگیری‌های اهواز را انتشار داد، از عدم انعکاس خبرهای مربوط به رویدادهای اهواز در رسانه‌های ایرانی انتقاد می‌کند و می‌گوید که دهها سازمان مربوط به حقوق بشر ایرانی درباره‌ی رویدادهای اهوازسکوت اختیار کرده‌اند.
آقای عبدیان در عین حال اضافه می‌کند که تابحال فقط دکتر عبدالکریم لاهیجی از فدراسیون بین‌المللی‌حقوق بشر و خانم شیرین عبادی و "سازمان عفو بین‌الملل" علیه "سرکوب مردم عرب" اعتراض کرده‌اند.
«قطع اینترنت، موبایل، تلفن و برق محلات عرب نشین»
حمزه نوری، فعال سیاسی و روزنامه‌نگارعرب ایرانی که در خبرگزاری فارس و در رسانه‌های محلی از جمله "هفته نامه اهواز" هم کار کرده و به مسائل عربهای ایران آشناست، به دویچه وله گفت که در اهواز و شهرهای استان خوزستان به خبرنگاران ایرانی هم اجازه نمی‌دهند گزارش تهیه کنند.
در باره‌ی آخرین وضعیت اهواز وی به دویچه وله چنین می‌گوید: «تعداد کشته‌شده‌ها در اعتراض‌های اهواز به دلیل کنترل شدید اینترنت و موبایل و تلفن مشخص نیست. ما شاهد قطع آب و برق محلات عرب‌نشین هستیم. نیروهای امنیتی محلات عرب‌نشین را محاصره کرده و بازرسی می‌کنند».
عربهای ایران و انقلاب‌های کشورهای عربی
اعتراض در منطقه‌ی عرب‌نشین ایران همزمان بود با ادامه‌ی تظاهرات در برخی از کشورهای عربی منطقه. آیا اعتراض عربهای ایران در اهواز ارتباطی با جنبش‌های اعتراضی کشورهای عربی دارد؟
مهدی هاشمی از عربهای ایران که مدتی در خبرگزاری وزرات نفت و همچنین در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران شاغل بوده، تدر پاسخ به پرسش دویچه وله می‌گوید: «ملت عرب اهواز جزیی از ایران است. اما به لحاظ هویت و فرهنگ ارتباط مستقیمی با ملت‌های عرب همجوار دارد و بلاشک از حرکت‌های انقلابی که الآن ما در کشورهای عربی شاهد آن هستیم تاثیر می‌پذیرد. اما سرچشمه‌ی این تحرک و جنبش مردم عرب اهواز را باید در خود ایران جستجو کرد».
امیدواری روشنفکران عرب به تغییرات مسالمت‌آمیز
مهدی هاشمی در ادامه صحبت‌هایش سرچشمه‌ی اعتراض‌های عربهای ایران را در "سیاست‌های تبعیض‌آمیز نظام‌های حاکم در ایران" می‌داند.
وی در ادامه می‌گوید: «عربهای ایران از حقوق فرهنگی و قومی خود محرومند و از زمان روی کار آمدن رضاشاه با از بین بردن حکومت شیخ خزئل در اهواز به مسائل عرب‌ها به صورت امنیتی نگریسته شده است».
آقای هاشمی همچنین یادآورمی‌شود که «در دوران ریاست جمهوری خاتمی و دوره‌ی اصلاح طلبان وعده‌ی تحقق و اجرای اصل‌های ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی را دادند. و نتیجه این وعده‌ها دو هفته‌نامه به نام های "شورا" و "صوت الشعب" بوده که پس از دو سال انتشار به بهانه‌های مختلف بسته شدند».
هاشمی از امیدواری روشنفکران عرب و تغییرات مسالمت‌آمیز در دوران اصلاح‌طلبان صحبت می‌کند که با انتشار نامهای از دفتر خاتمی در آنزمان، مبنی بر "تغییر بافت جمعیتی منطقه عرب‌نشین ایران" همه‌ی امیدها و آرزوهای عرب‌ها بر باد رفته و «مردم عرب را در آوریل سال ۲۰۰۵ شوراند».
«طرفداران جنبش سبز واکنشی نشان ندادند!»
کریم عبدیان از سازمان حقوق بشراهواز از "سکوت" طرفداران جنبش سبز انتقاد می‌کند. وی در این رابطه به دویچه وله می‌گوید: «رهبران جنبش سبز در قبال سرکوب هموطنان عرب خود تابحال هیچ عکس‌العملی نشان نداده‌اند و بیانه‌ای صادر نکردند».
آقای عبدیان در انتقادهای خود این نظر را هم طرح می‌کند که جنبش سبز به دلیل عدم موضعگیری‌های خود در قبال اعتراض‌های قومی در کشور نتوانسته در میان اقلیت‌های قومی باید و شاید نفوذ کند. وی همچنین خاطرنشان می‌کند که مسئولان جنبش سبز باید سرکوب‌ها در اهواز را محکوم کنند.
راه چاره‌ی حل مشکلات عربهای ایران چیست؟
به‌نظر مهدی هاشمی، که آگاه به مسائل عربهای ایران است، راه چاره‌ی مشکل مردم عرب ایران، «تغییر دید نظام و تغییر نگرش روشنفکران» ایرانی به مسائل ملت عرب در کشور است. وی در این رابطه همچنین می‌گوید: «نظام حاکم ایران باید بجای برخورد "اتهام و حذف"، راه حل مسالمت‌آمیز واقعی را انتخاب کند. عربهای ایران می‌خواهند به عنوان شهروند درجه اول حقوق سیاسی خود را کسب کنند. آنها می‌خواهند شهر و استان خود را اداره کنند و سهمی از ثروت نفت نیز بدست آورند».
پیرامون حل مشکلات عربهای ایران، آقای عبدیان به دویچه وله می‌گوید: «شرط نخست استقرار دمکراسی و احترام به حقوق اقلیت‌هاست و این‌که جمهوری اسلامی ایران به وجود اقلیت‌های ملی و مذهبی اعتراف کند و بپذیرد که ایران کشوری چند‌ملیتی است».
کارشناسان عربهای ایران که با دویچه وله صحبت کردند، در این نکته هم‌نظر هستند که مسائل عربهای ایران را فقط از طریق مسالمت‌آمیز می‌توان حل کرد.
طاهر شیرمحمدی
تحریریه: داود خدابخش