1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

BRIC - μία νέα δύναμη στη διεθνή σκηνή;

14 Απριλίου 2011

Στην πόλη Σάνυα της Κίνας γίνεται σήμερα η συνάντηση κορυφής των αποκαλούμενων BRIC, δηλαδή των μεγαλύτερων αναδυομένων οικονομιών του πλανήτη. Μία νέα συμμαχία με μεγάλες φιλοδοξίες, αλλά και με ετερόκλητα συμφέροντα.

https://p.dw.com/p/10t7t
LOGO BRIC KUNST PROJEKT VERWENDUNG NUR ZUSAMMENHANG BERICHTERSATTUNG KUNSTPROJEKT
Η αρχή έγινε τον Ιούνιο του 2009 στο Γιεκαρίνενμπουργκ της Ρωσίας: η Βραζιλία, η Ινδία, η Κίνα και φυσικά η οικοδέσποινα Ρωσία προσπάθησαν τότε για πρώτη φορά να ενώσουν τις δυνάμεις τους, ώστε να μεταφραστεί και σε πολιτική ισχύ η όλο και μεγαλύτερη οικονομική δύναμη που διαθέτουν. Από σήμερα η «BRIC» γίνεται πλέον «BRICS», καθώς στην ομάδα των τεσσάρων προστίθεται για πρώτη φορά και η Νότια Αφρική.
Ποια είναι όμως τα κοινά συμφέροντα των συμμετεχόντων;
Ο Τομπίας Γκάϊερ, επικεφαλής του τμήματος αναδυόμενων αγορών στις επενδυτική εταιρία Ökofonds, υποστηρίζει ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κοινή αφετηρία:
«Οι χώρες αυτές έχουν διαφορετική πορεία και ο μοναδικός κοινός παρονομαστής τους είναι ότι καταγράφουν εντυπωσιακούς δείκτες ανάπτυξης – και φυσικά ότι πρόκειται για μεγάλες χώρες. Υπάρχουν και άλλες αναδυόμενες χώρες με καλύτερα ακόμα κοινωνικο- οικονομικά στοιχεία, οι οποίες όμως δεν παρουσιάζουν το ίδιο στρατηγικό ενδιαφέρον, γιατί αποτελούν πολύ μικρότερες αγορές».
Διαφορετικά συμφέροντα – κοινές ανάγκες;
From left: Russian Foreign Minister Sergey Lavrov and President Dmitry Medvedev seen at the first full-fledged summit of Brazil, Russia, India and China, collectively called BRIC, in the Ural Mountains city of Yekaterinburg, Russia, Tuesday, June 16, 2009. Brazil, Russia, India and China on Tuesday called for a more diversified international monetary system, but wrapped up their first full-fledged summit by avoiding any explicit criticism of the world's dominant currency, the U.S. dollar. (AP Photo/ RIA Novosti, Vladimir Rodionov, Presidential Press Service)
Στη Ρωσία είχε γίνει η πρώτη σύνοδος κορυφής των αναδυόμενων οικονομιών.Εικόνα: AP
40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σήμερα στις χώρες BRIC. Οι δείκτες ανάπτυξης κυμαίνονται από +4% ετησίως στη Ρωσία έως +10% στην Κίνα. Σημαντική επιτυχία, αλλά μάλλον όχι αρκετή για μία επιτυχημένη συμμαχία, υποστηρίζει ο Μάρκους Γιέγκερ αναλυτής της Deutsche Bank:
«Η Βραζιλία και η Ρωσία διαφέρουν μεταξύ τους, αλλά και οι δύο είναι περισσότερο εξαρτημένες από εξαγωγές πρώτων υλών σε σχέση με την Ινδία ή την Κίνα – οι οποίες με τη σειρά τους αναγκάζονται να εισάγουν πρώτες ύλες. Στην Κίνα οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων φέρνουν ανάπτυξη. Ενώ η Ινδία τα πάει καλά στις υπηρεσίες, στην πληροφορική για παράδειγμα, αλλά η ανάπτυξή της βασίζεται περισσότερο στην εσωτερική ζήτηση.»
Ιδιαίτερα η Ρωσία φαίνεται παράταιρη στη νέα συμμαχία. Σήμερα μπορεί να έχει το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο στην ομάδα των «4», αλλά ο Μάρκους Γκάγιερ, πιστεύει ότι στην πραγματικότητα οδεύει προς την παρακμή, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χώρες, που έχουν μπροστά τους λαμπρό μέλλον.
«Θα έλεγα ότι η Ρωσία βρίσκεται σήμερα στη χειρότερη θέση. Αλλά βέβαια αυτό είναι σχετικό, αν δούμε που έχει πάει η τιμή του πετρελαίου. Όσο παραμένει σε αυτά τα υψηλά επίπεδα, η Ρωσία θα επωφελείται περισσότερο απ΄όλους στην ομάδα BRIC».
Ο ρόλος του κράτους στην οικονομία
Brazilian President Luiz Inacio Lula da Silva, Russian President Dmitry Medvedev,Chinese President Hu Jintao and Indian Prime Minister Manmohan Singh, from left, seen at the first full-fledged summit of Brazil, Russia, India and China, collectively called BRIC, in the Ural Mountains city of Yekaterinburg, Russia, Tuesday, June 16, 2009. Officials from Russia, China and Brazil have said in recent weeks that they would invest in bonds issued by the International Monetary Fund to diversify their dollar-heavy currency reserves. While BRIC members share a desire to play a bigger role in creating a new global financial order and counterbalancing the West and Japan, their often contradictory interests would make forging a common policy a difficult task.(AP Photo/Mikhail Metzel)
Η Κίνα διατηρεί τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης.Εικόνα: AP
Οι δημογραφικές εξελίξεις και κυρίως η γήρανση του πληθυσμού κρίνονται αρνητικά στη Ρωσία, ενώ θα προβληματίσουν και την Κίνα, εάν συνεχιστεί η «πολιτική του ενός παιδιού». Αντιθέτως στη Βραζιλία και στην Ινδία αναδύεται μία νέα, δυναμική μεσαία τάξη, η οποία όχι μόνο παράγει, αλλά και καταναλώνει, ενισχύοντας έτσι την εσωτερική ζήτηση. Και μία ακόμα ειδοποιός διαφορά: το κράτος παραμένει κυρίαρχο στην οικονομία τόσο στη Ρωσία, όσο και στην Κίνα, σε αντίθεση με τη Βραζιλία ή την Ινδία, υπενθυμίζει ο Μάρκους Γιέγκερ:
«Υπάρχουν τριβές ανάμεσα στις τέσσερις αυτές χώρες. Ένα παράδειγμα: η Βραζιλία έχει πρόβλημα με το ισχυρό της νόμισμα και διαμαρτύρεται ότι η Κίνα διατηρεί τη δική της ισοτιμία σε χαμηλά επίπεδα. Σε αυτό το θέμα οι θέσεις της Βραζιλίας πλησιάζουν τις αντίστοιχες των ΗΠΑ. Μπορεί λοιπόν η ομάδα BRIC να βγάζει ωραία ανακοινωθέντα, αλλά πίσω από τις δηλώσεις κρύβονται και κάποιες αντιπαραθέσεις».
Οι αντιπαραθέσεις μπορεί να ενταθούν με την ένταξη της Νότιας Αφρικής στη νέα συμμαχία. Ο δείκτης ανάπτυξης των Νοτιοαφρικανών περιορίζεται στο +3%, ενώ ο πληθυσμός της χώρας δεν ξεπερνά τα 50 εκατομμύρια, πολύ λίγα για τα δεδομένα της συμμαχίας. Φαίνεται όμως ότι η σημερινή ομάδα BRIC δεν ενδιαφέρεται τόσο για την Νότια Αφρική καθεαυτή, αλλά για ολόκληρη την Αφρική – μία αχανή ήπειρο, που θα μπορούσε να ικανοποιήσει τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες των αναδυόμενων χωρών για φτηνές πρώτες ύλες.
Jutta Wasserrab/Γιάννης Παπαδημητρίου
Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου